Phát triển thói quen đọc và văn hóa đọc trong trường tiểu học

Tháng 9/2022, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) ký kết thỏa thuận hợp tác với Tổ chức Room to Read triển khai Chương trình thư viện thân thiện (TVTT) trường tiểu học (TH) tỉnh Ninh Thuận. Qua gần 1 năm triển khai, đến nay, chương trình bước đầu mang lại kết quả tích cực, góp phần khơi dậy niềm đam mê đọc sách, phát triển ngôn ngữ và văn hóa đọc cho học sinh (HS) cấp TH.

Theo thỏa thuận hợp tác, Chương trình TVTT trường TH tỉnh Ninh Thuận được triển khai từ năm 2022-2025 tại 15 trường, gồm: TH Phước Tân B, TH Phước Trung B, TH Phước Đại B, TH Phước Bình A (Bác Ái); TH Tân Sơn B, TH Nhơn Sơn A, TH Nhơn Sơn B, TH Mỹ Sơn A, TH Mỹ Sơn C, TH Quảng Sơn A (Ninh Sơn); TH Ninh Quý, TH Thuận Hòa- Hiệp Hòa, TH Phước Đồng, TH Phước Thiện, TH Từ Tâm 1 (Ninh Phước). Trong năm đầu triển khai chương trình, Tổ chức Room to Read đã phối hợp với Sở GD&ĐT triển khai đồng bộ, đúng quy trình, thủ tục và đảm bảo tiến độ 14 hoạt động với tổng kinh phí khoảng 1,2 tỷ đồng. Trong đó, đã cung cấp sách lần 1 (sách mua thị trường) với tổng số 14.400 quyển/15 trường và cấp lần 2 (sách do Tổ chức Room to Read xuất bản) với 2 loại sách khổ lớn và khổ nhỏ dành cho thực hiện tiết đọc thư viện với tổng số 1.960 quyển/15 trường; cung cấp cho mỗi trường 6 kệ sách, 6 bàn thấp, 40 thảm xốp, 1 bộ vật phẩm giáo dục; tổ chức tập huấn cho 15 trường TH tham gia chương trình và 2 trường TH đăng ký nhân rộng về các nội dung như: Thiết lập và quản lý TVTT, tổ chức tiết đọc thư viện... Việc tổ chức đọc sách tại TVTT được các trường tham gia chương trình chỉ đạo và khuyến khích HS lên thư viện đọc sách trong giờ ra chơi, ngoài giờ lên lớp, đọc dưới sự hướng dẫn, hỗ trợ của nhân viên thư viện, giáo viên, bạn cùng lớp. HS có thể tự lựa chọn sách phù hợp với khả năng đọc của mình, đọc nhiều sách cùng lúc, sách có nhiều tranh để xem; tham gia sử dụng, tìm hiểu sách ở góc tra cứu và các thẻ trò chơi, vật phẩm ở các góc. Các trường cũng xây dựng kế hoạch tổ chức tiết đọc thư viện cho cả năm học, từng tháng và lớp. Sau tiết đọc kết hợp hoạt động mở rộng, dành thời gian cho HS dùng sách ở góc tra cứu, góc trò chơi và khuyến khích HS mượn sách về nhà; tổ chức tiết đọc trong ngày đọc sách cho HS toàn trường trên sân trường...

Học sinh Trường Tiểu học Nhơn Sơn A, xã Nhơn Sơn (Ninh Sơn)
trong “Tiết đọc thư viện”. Ảnh: K.Thùy

Sau gần 1 năm tham gia Chương trình TVTT trường TH năm 2022, đến nay, Trường TH Nhơn Sơn A, xã Nhơn Sơn (Ninh Sơn) có chuyển biến tích cực trong việc khuyến khích HS phát triển văn hóa đọc, hình thành thói quen đọc sách và “Xây dựng trường học thân thiện, HS tích cực”. Thư viện của trường có diện tích gần 50 m2, trang bị kệ, giỏ đựng sách, bàn đọc, thảm xốp. Sách được trưng bày trên kệ và phân loại theo trình độ đọc, giúp HS dễ dàng tiếp cận. Hiện thư viện có trên 3.000 quyển sách; trong đó, hơn 900 quyển do tổ chức Room to Read tài trợ và trên 2.000 quyển sách do nhà trường và các tổ chức, cá nhân trao tặng.

Từ khi TVTT đi vào hoạt động, điều dễ bắt gặp trong giờ ra chơi hay khi tan học là hình ảnh HS tranh thủ đọc sách trong thư viện và ghế đá sân trường, nơi nhà trường xây dựng “thư viện mở”. Em Nguyễn Đỗ Quỳnh Như, HS lớp 4A, chia sẻ: Vào giờ ra chơi em thường rủ bạn lên thư viện đọc sách và em có mượn 3 quyển sách về nhà đọc thêm. So với thư viện truyền thống thì TVTT có nhiều đầu sách phong phú, mỗi câu chuyện được miêu tả bằng hình ảnh sinh động, nhiều màu sắc và bổ ích, giúp em dễ dàng liên tưởng đến bài học, đặc biệt là có thêm nhiều vốn từ để em làm bài tập làm văn hay hơn.

Cô giáo Lê Thị Kim Ánh, Hiệu trưởng Trường TH Nhơn Sơn A, cho biết: Để thu hút, nâng cao ý thức và hình thành thói quen đọc sách mỗi ngày cho HS, nhà trường dành 1 tiết/tuần cho tiết đọc thư viện. Đến thư viện, các em được giáo viên hướng dẫn chọn sách phù hợp với trình độ, giới thiệu những cuốn sách mới và những câu chuyện trong sách để mở rộng kiến thức xã hội. Thư viện nhà trường tổ chức các hoạt động cùng đọc, đọc to nghe chung, đọc cặp đôi; tạo góc trò chơi phát triển ngôn ngữ, góc tra cứu, sáng tạo, thảo luận, đóng kịch... giúp HS tự tin, mạnh dạn, rèn luyện kỹ năng tra cứu và chọn nhiều loại sách khác nhau để đọc. Ngoài ra, để phát triển văn hóa đọc, hằng năm, nhà trường tổ chức các hoạt động ngày hội đọc sách, cuộc thi kể chuyện theo sách, vẽ tranh... Nhờ vậy, sau gần 1 năm triển khai, mô hình TVTT cho thấy những ưu việt hơn so với thư viện truyền thống. Nhà trường được tài trợ nhiều đầu sách với nội dung phong phú, hấp dẫn, thu hút HS đến thư viện đọc sách thường xuyên và có trên 70% HS của trường mượn sách về nhà đọc.

Phát triển thói quen đọc sách và văn hóa đọc trong trường TH, năm 2023, Sở GD&ĐT tiếp tục phối hợp với Tổ chức Room to Read triển khai Chương trình TVTT trường TH năm 2023 tại 10 trường, gồm: TH Tri Thủy, TH Gò Đền, TH Khánh Nhơn, TH Dư Khánh, TH Lương Cách (Ninh Hải); TH Bà Râu, TH Lợi Hải (Thuận Bắc); TH Sơn Hải, TH Lạc Sơn, TH Vụ Bổn (Thuận Nam). Những TVTT trường TH được triển khai, nhân rộng đã và đang góp phần tích cực trong việc khơi dậy niềm đam mê đọc sách, phát triển ngôn ngữ và văn hóa đọc cho HS cấp TH.