Trong những năm kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Công đoàn Giáo dục Việt Nam đã quan hệ với FISE với mục đích tranh thủ các diễn đàn quốc tế, tố cáo âm mưu tội ác của bọn đế quốc xâm lược đối với nhân dân ta cũng như đối với giáo viên và học sinh. Đồng thời, giới thiệu những thành tích của nền giáo dục cách mạng, tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của toàn thể các nhà giáo trên thế giới đối với cuộc kháng chiến chính nghĩa của nhân dân ta.
Mùa xuân năm 1953, tại Hội nghị Liên hiệp quốc tế các Công đoàn Giáo dục thế giới tổ chức tại Viên (Thủ đô nước Áo) đã kết nạp Công đoàn Giáo dục Việt Nam vào tổ chức FISE. Từ ngày 26 đến 30-8-1957, tại Thủ đô Vacsava, Hội nghị FISE có 57 nước tham dự, trong đó có Công đoàn Giáo dục Việt Nam, quyết định lấy ngày 20-11 làm ngày Quốc tế Hiến chương các nhà giáo.
Lần đầu tiên ngày "Quốc tế Hiến chương các nhà giáo" được tổ chức trên toàn miền Bắc nước ta vào ngày 20-11-1958. Những năm sau đó, ngày lễ 20-11 còn được tổ chức tại các vùng giải phóng ở miền Nam.
Hàng năm, kỷ niệm ngày 20-11, Cơ quan tiểu ban giáo dục thường xuất bản, phát hành một số tập san đặc biệt để cổ vũ tinh thần đấu tranh của giáo viên trong vùng tạm chiếm nói riêng, động viên tinh thần chịu đựng gian khổ, hy sinh của anh chị em giáo viên kháng chiến nói chung.
30-4-1975, sau ngày hai miền đất nước quy về một mối, nền giáo dục cả nước được thống nhất. Giáo giới Việt Nam đoàn kết nhất trí xây dựng nền giáo dục theo định hướng xã hội chủ nghĩa theo chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Theo đề nghị của ngành Giáo dục, ngày 28-9-1982, Hội đồng Bộ trưởng (nay là Chính phủ) đã ban hành Quyết định số 167-HĐBT chọn ngày 20-11 là ngày Nhà giáo Việt Nam.
Ngày 20-11-1982, lễ kỷ niệm ngày Nhà giáo Việt Nam đầu tiên được tiến hành trọng thể trong cả nước. Từ đó đến nay, đây là ngày truyền thống của ngành Giáo dục để tôn vinh những người làm công tác “trồng người”.
Nguyễn Anh Linh
Phó Giám đốc Sở GD&ĐT