Đồng chí Lê Hồng Anh làm việc với Ban cán sự Đảng Tòa án nhân dân tối cao

Cùng tham dự buổi làm việc có đồng chí Trương Hòa Bình, Bí thư Trung ương Đảng, Chánh án TAND tối cao và đại diện một số Ban, Bộ, ngành Trung ương.

Báo cáo của TAND tối cao do đồng chí Phó Chánh án Thường trực TAND tối cao Bùi Ngọc Hòa trình bày nêu rõ: Mặc dù yêu cầu nhiệm vụ đặt ra là rất nặng nề, nhưng thời gian qua Tòa án các cấp đã nỗ lực, thực hiện nghiêm túc Hiến pháp năm 2013 và các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội về công tác tư pháp và cải cách tư pháp, do đó hoạt động của Tòa án trong 10 tháng đầu năm 2014 tiếp tục có chuyển biến tích cực trên tất cả các mặt công tác.

Theo đó, các Tòa án đã giải quyết 286.614/375.412 vụ án các loại (đạt tỷ lệ 76,3%); số vụ án còn lại hầu hết là mới thụ lý và còn trong thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật. Chất lượng giải quyết các loại vụ án tiếp tục được đảm bảo và có tiến bộ. Tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án giảm hơn nhiều so với các năm trước; chất lượng tranh tụng tại các phiên tòa xét xử được nâng cao.

Việc xét xử các vụ án hình sự về cơ bản bảo đảm đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Các vụ án lớn, trọng điểm, phức tạp được dư luận xã hội quan tâm đều được đưa ra xét xử kịp thời, nghiêm minh, được dư luận đồng tình. Các tội phạm về tham nhũng đều được xét xử nghiêm minh, đặc biệt đối với người chủ mưu, cầm đầu, lợi dụng chức vụ chiếm đoạt tài sản lớn của nhà nước, tỷ lệ các bị cáo phạm tội tham nhũng được Tòa án cho hưởng án treo giảm 8% so với cùng kỳ năm trước.

TAND tối cao và các TAND cấp tỉnh đã giải quyết 5.012/10.659 đơn/vụ đề nghị giám đốc thẩm, tái thẩm. Chất lượng kháng nghị và trả lời đơn tiếp tục được đảm bảo, 100% kháng nghị của Chánh án TAND tối cao đều được Hội đồng xét xử giám đốc thẩm, tái thẩm chấp nhận.

Cùng với yêu cầu làm tốt công tác xét xử, đội ngũ cán bộ lãnh đạo và biên chế cán bộ tiếp tục được củng cố, kiện toàn. Công tác xây dựng các tổ chức cơ sở đảng tại các Tòa án luôn được quan tâm, chú trọng.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động của các Tòa cũng còn một số hạn chế, thiếu sót như: Chưa khắc phục triệt để việc để các vụ án quá thời hạn giải quyết theo quy định của pháp luật; tỷ lệ các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Thẩm phán tuy có giảm nhưng chưa giảm mạnh, vẫn còn xảy ra một số trường hợp cán bộ, công chức Tòa án vi phạm phẩm chất đạo đức, kỷ luật công vụ và thậm chí vi phạm pháp luật.

Đại diện TAND tối cao cũng đã kiến nghị một số nội dung trong thời gian tới, tập trung vào các vấn đề: tăng cường điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện làm việc; sửa đổi chế độ, chính sách cán bộ, công chức Tòa án, đặc biệt đối với Chánh án, thẩm phán TAND tối cao; mở rộng thẩm quyền trong việc điều tra ngay từ giai đoạn đầu của tố tụng và có quyền được tuyên bố về tính không hợp pháp, vi hiến nếu phát hiện trong quá trình xét xử.

Tại buổi làm việc, các ý kiến cơ bản tán thành với báo cáo của TAND tối cao. Đồng thời, các đại biểu cũng nêu lên một số hạn chế, vướng mắc trong lý luận và thực tiễn về mô hình tố tụng, tổ chức của ngành Tòa án, đặc biệt vấn đề nhận thức “Quyền tư pháp”; trách nhiệm của TAND trong việc thực hiện Hiến pháp; cải cách thủ tục hành chính tại tòa; nâng cao chất lượng tranh tụng; cơ chế phối hợp, kiểm soát giữa các cơ quan trong hoạt động tư pháp… Trên cơ sở đó, kiến nghị nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án, đảm bảo thể chế hóa đầy đủ các quy định của Hiến pháp và quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp và thực hiện quyền tư pháp.

Phát biểu kết luận, thay mặt Ban Bí thư, đồng chí Lê Hồng Anh - Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư biểu dương và ghi nhận những thành tích, kết quả công tác của các Tòa án trong thời gian qua.

Tuy nhiên, đồng chí cũng thẳng thắn chỉ ra, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác của các tòa án vẫn còn những hạn chế, yếu kém như báo cáo đã nêu. Ban cán sự đảng, lãnh đạo TAND tối cao cần phân tích rõ các nguyên nhân, đặc biệt là các nguyên nhân chủ quan, để từ đó đề ra các giải pháp sớm khắc phục triệt để trong thời gian tới.

Nhấn mạnh nhiệm vụ và trách nhiệm của ngành Tòa án trong thời gian tới là hết sức nặng nề, để hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, đồng chí Lê Hồng Anh yêu cầu, trong thời gian tới ngành Tòa án cần đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các vụ án, khắc phục bằng được việc để các vụ án quá hạn luật định và hạn chế tới mức thấp nhất các bản án, quyết định bị hủy, sửa do lỗi chủ quan của Tòa án, đảm bảo các phán quyết của Tòa án phải đúng pháp luật, mang lại công lý cho xã hội; kiên quyết không để xảy ra việc kết án oan người không có tội hoặc bỏ lọt tội phạm. Trong đó, đặc biệt chú ý thực hiện tốt 3 nguyên tắc rất quan trọng được hiến định, đó là: tranh tụng, độc lập xét xử và suy đoán vô tội. Thực hiện tốt công tác kiểm tra, giám đốc việc xét xử, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các chủ thể phải được tôn trọng, bảo vệ.

Đồng thời, tiếp tục tập trung chỉ đạo làm tốt việc chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng Luật Tổ chức TAND (sửa đổi) và các luật tố tụng tư pháp, bảo đảm thể chế hóa đầy đủ, toàn diện các quy định mới của Hiến pháp và các quan điểm của Đảng về cải cách tư pháp, đặc biệt là những vấn đề như: Thực hiện quyền tư pháp, đảm bảo quyền con người, quyền công dân; tranh trụng tại tòa, kiểm soát quyền lực nhà nước; hoạt động giữa các cơ quan tư pháp, phát triển án lệ; nghiên cứu sửa đổi chế độ tiền lương và các chính sách ưu đãi khác cho cán bộ, công chức Tòa án phù hợp với vị trí,vai trò, đặc thù của công tác Tòa án…

Tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ cải cách tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49 – NQ/TW, Kết luận số 79 –KL/TW, Kết luận số 92 –KL/TW của Bộ Chính trị và triển khai thi hành Hiến pháp năm 2013. Trong đó, đồng chí Lê Hồng Anh nêu rõ: "Cần tập trung phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng mô hình cơ cấu tổ chức bộ máy Tòa án 4 cấp; xác định cơ chế bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng đối với Tòa án theo nguyên tắc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng nhưng không ảnh hưởng tới việc độc lập xét xử của Tòa án"; khẩn trương đề xuất nhân sự Thẩm phán TAND tối cao, tuổi nghỉ hưu của Thẩm phán TAND tối cao và xây dựng Đề án biên chế các Tòa án theo mô hình Tòa án 4 cấp; tiếp tục tăng cường cơ sở vật chất, điều kiện, phương tiện làm việc cho Tòa án; Tiếp tục tập trung kiện toàn, củng cố bộ máy và đội ngũ Thẩm phán Tòa án các cấp, nhất là khối Tòa án cấp huyện…

Mặt khác, đồng chí cũng lưu ý ngành Tòa án cần làm tốt công tác đào tạo, bồi dưỡng, đánh giá và sử dụng cán bộ, công chức Tòa án các cấp; khẩn trương phối hợp với các cơ quan chức năng sớm thành lập Học viện Tòa án. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 03 – CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; đẩy mạnh công tác xây dựng, chỉnh đốn đảng. Xây dựng các tổ chức Đảng tại các tòa án trong sạch, vững mạnh, có năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu cao.

Chia sẻ với những khó khăn, thiếu thốn của các Tòa án trong thời gian qua, đồng thời ghi nhận các kiến nghị, đồng chí Lê Hồng Anh đề nghị TAND tối cao phối hợp với các cơ quan chức năng tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện các kiến nghị, sớm trình các cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định./.