Chủ trương cho phép thành lập Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT ở tỉnh ta là sự nối tiếp và cụ thể hóa quá trình thực hiện các chính sách lớn của Đảng và Nhà nước đối với NCT từ khi có Luật NCT được ban hành (tháng 11-2009) nhằm huy động nguồn lực toàn xã hội trong sự nghiệp chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò NCT.
Chi hội Người cao tuổi thôn La Chữ, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước
bàn bạc tham gia phong trào toàn dân bảo vệ ANTQ. Ảnh: Hồng Lâm
Quỹ được phép thành lập có giá trị và vị trí ngang bằng với các loại quỹ chính sách xã hội khác như quỹ Đền Ơn đáp nghĩa, Quỹ Vì người nghèo.v.v…, thể hiện sự quan tâm chăm sóc của Đảng và Nhà nước đối với NCT.
Quỹ được huy động từ sự đóng góp tự nguyện của các tổ chức, cá nhân nhằm mục đích hỗ trợ cho các hoạt động chăm sóc về vật chất, tinh thần, sức khỏe của NCT; đồng thời phát huy tiềm năng của NCT vào những lĩnh vực phù hợp, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Là nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước bổ sung cho yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò NCT.
Đối tượng được thụ hưởng các hình thức hỗ trợ của Quỹ là NCT, trước hết là NCT có hoàn cảnh khó khăn, neo đơn, tàn tật, NCT ở vùng sâu vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; các hoạt động chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho người cao tuổi; phát huy vai trò NCT của các tổ chức, cá nhân và hoạt động của Hội NCT ở cơ sở.
Hiện nay số NCT toàn tỉnh gần 49.200 người, chiếm tỷ lệ 8,3% dân số. Trong những năm qua, Nhà nước đã có nhiều chính sách trợ giúp NCT như chế độ Bảo trợ xã hội đối với NCT theo Nghị định 67/2011/NĐ-CP; chế độ mừng thọ, chúc thọ đối với NCT ở các độ tuổi từ 70 tuổi trở lên tròn 5 và 10 (70, 75, 80, 85, 90, 95, 100 và trên 100); chế độ Bảo hiểm y tế bắt buộc và hỗ trợ mai táng đối với NCT được thụ hưởng Bảo trợ xã hội; chế độ giảm giá vé các phương tiện giao thông công cộng và các dịch vụ văn hóa, v.v… Tuy nhiên tỷ lệ NCT được thụ hưởng các chế độ, chính sách nêu trên còn thấp (trung bình mỗi năm số NCT toàn tỉnh được hưởng các chế độ của Nhà nước khoảng 3.500 người, chiếm tỷ lệ 7% tổng số NCT toàn tỉnh. Số đông NCT còn gặp rất nhiều khó khăn trong đời sống, sinh hoạt, sức khỏe. Yêu cầu nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần của NCT ngày càng cao, hướng tới đảm bảo mức sống tối thiểu cho NCT nói chung, NCT khuyết tật, NCT thuộc diện nghèo không có người phụng dưỡng, NCT dân tộc thiểu số, v.v… ngày càng cao, trong khi nguồn lực từ ngân sách nhà nước mới chỉ đáp ứng một phần nhỏ. Do đó cần phải huy động các nguồn lực xã hội để từng bước đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đời sống vật chất, tinh thần cho NCT nhằm hiện thực hóa chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò NCT.
Mặt khác, Hội NCT là một tổ chức xã hội đặc thù với số hội viên lớn, là lực lượng quần chúng đông đảo nhất ở cơ sở, có vai trò quan trọng trong việc thực hiện các phong trào vận động quần chúng nhân dân ở cơ sở. Tuy nhiên chế độ, chính sách đối với cán bộ Hội NCT cũng như các điều kiện hoạt động của Hội NCT ở cơ sở hiện nay còn rất nhiều khó khăn, bất cập. Quỹ được thành lập còn góp phần tháo gỡ những khó khăn, bất cập trong hoạt động của Hội NCT cơ sở hiện nay.
Từ những yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp chăm sóc, phụng dưỡng và phát huy vai trò NCT cũng như những khó khăn về nguồn lực để đáp ứng yêu cầu này, việc UBND tỉnh cho phép thành lập Quỹ Chăm sóc và Phát huy vai trò NCT là một quyết định kịp thời và phù hợp với nguyện vọng của giới NCT tỉnh nhà. Do vậy, hội viên NCT và tổ chức Hội NCT các cấp trong tỉnh, hơn ai hết sẽ là lực lượng tiên phong để đưa chủ trương thành lập Quỹ CS&PHVTNCT ở cấp xã sớm trở thành hiện thực.
Nguyễn Ngọc Minh
Trưởng ban đại diện Hội Người cao tuổi tỉnh