TTCT là loại tranh có một phôi tranh là vải in phun sẵn, kèm kim và chỉ màu đủ để thêu bức tranh. Trên phôi tranh có đánh các số và ký tự tương ứng với mỗi màu chỉ, hình vẽ mẫu, người thêu chỉ việc dựa trên khuôn mẫu phác sẵn để thêu. Theo tìm hiểu của chúng tôi, TTCT được bày bán khá nhiều trên địa bàn thành phố, đặc biệt là trong các chợ hoặc các cửa hàng bán tranh. Bản thân TTCT có một sức hút “khó cưỡng” đối với chị em phụ nữ, đặc biệt là nữ học sinh, và nữ văn phòng. Nếu như thể loại tranh thêu truyền thống đòi hỏi phải thật sự khéo tay, tỉ mỷ trong từng chi tiết thì TTCT lại được nhiều người đánh giá là khá đơn giản. Em Nguyễn Thị Nhung, học sinh Trường THPT Tháp Chàm cho biết: “Em rất thích TTCT bởi nó rất dễ thêu, chỉ cần thêu đúng như hướng dẫn là có thể cho ra một tác phẩm hoàn thiện. TTCT cũng có nhiều hình ảnh thêu phong phú, trẻ trung, màu sắc sặc sỡ, bắt mắt, giá lại không quá đắt”.
Nhiều người lựa chọn tranh thêu chữ thập để trang trí trong gia đình hoặc làm quà tặng bạn bè, người thân.
TTCT có rất nhiều kích thước, họa tiết, hoa văn khác nhau; giá dao động từ vài chục nghìn tới vài trăm nghìn, có phôi tranh khổ lớn, họa tiết cầu kỳ giá thành lên tới tiền triệu. Cửa hàng “Art Gallery cảm xúc” nằm trên đường Quang Trung (Tp. Phan Rang- Tháp Chàm) kinh doanh phôi TTCT và bán TTCT hoàn thiện được gần 1 năm nay, là một trong những hiệu bán TTCT lớn của thành phố. Chủ hiệu này cho biết: Hiện cửa hàng bán phôi tranh thương hiệu Candy- một trong những thương hiệu phân phối TTCT lớn tại Việt Nam, ngoài ra, cũng bán xen kẽ dòng TTCT Trung Quốc giá rẻ có chất liệu vải, chỉ và màu sắc kém bền hơn loại trên. Sau khi đã thêu xong, TTCT được giặt tẩy mực in, phun thuốc chống mốc, phun kim tuyến cho óng ánh và đóng khung. Để làm nổi hình ảnh trong mỗi bức TTCT, người ta thường đóng bằng những khung gỗ, được bo viền hoa văn sang trọng. Trừ chi phí, mỗi bức tranh hoàn thiện bán ra, người bán cũng lãi tối thiểu là 50- 100 nghìn đồng/1 bức. Khách hàng lần đầu tới mua hàng đều được nhân viên cửa hàng tư vấn, hướng dẫn tận tình cách thêu, cách chọn các mẫu mã cho phù hợp với không gian gia đình... Chủ cửa hàng cho biết thêm: “Khách hàng của chúng tôi không chỉ có phụ nữ trong thành phố, mà còn có cả những du khách nước ngoài tới Ninh Thuận du lịch, nghỉ dưỡng. Điều đặc biệt là, hầu hết phụ nữ tới mua phôi tranh để tự thêu, trong khi đó, rất nhiều cánh mày râu tới cửa hàng để mua những bức TTCT hoàn thiện.”
TTCT không đơn thuần chỉ là tranh phong cảnh được dùng để treo, trưng bày, người ta còn TTCT để làm móc chìa khóa, làm nền gắn thêm đồng hồ, thêu thành túi xách, túi đựng điện thoại… Nếu khách hàng muốn có những bức tranh đẹp, có chiều sâu mà không tốn nhiều thời gian thì có tranh 3D, 5D, giá cao hơn so với tranh bình thường. Loại tranh này đã được in sẵn phần hậu cảnh, người thêu chỉ cần thêu những điểm nhấn. Chị Lê Thị Tâm, một nữ văn phòng tâm sự: “Để có một bức TTCT đẹp, người thêu cũng cần phải đặt nhiều tâm huyết, đôi lúc có thể làm cho mình cảm thấy đau tay, mỏi mắt. Cái khó đối với người thêu và chơi tranh là đôi khi không hiểu rõ các điển cố, điển tích trong nội dung bức tranh vì hầu hết chúng đều có xuất xứ từ Trung Quốc. Riêng tôi, tôi chỉ chọn những bức tranh để thêu khi đã thực sự hiểu về nội dung của nó”.
“Độ phủ sóng” của TTCT không chỉ dừng lại ở đối tượng học sinh, sinh viên, nữ văn phòng mà còn lan rộng tới các bà, các mẹ nội trợ hay bất kỳ phụ nữ làm nghề nghiệp gì, miễn là họ có thời gian rảnh rỗi. TTCT không chỉ giúp chị em phụ nữ có thể tự tay tạo ra được một bức tranh tuyệt đẹp, trang trí trong gia đình, làm quà tặng ý nghĩa cho bạn bè hoặc người thân, mà còn giúp chị em giảm “stress” trong công việc và cuộc sống. Qua mỗi bức TTCT, người thêu tranh đều muốn gửi gắm vào đó những tình cảm tốt đẹp, những triết lý nhân văn sâu sắc về con người và cuộc sống. Tuy nhiên, trước thông tin vải thêu, chỉ thêu Trung Quốc độc hại, chưa được kiểm định chất lượng khi nhập vào Việt Nam, chị em cũng nên cẩn thận: mỗi lần thêu tranh xong nên rửa tay bằng xà phòng trước khi bắt đầu một công việc khác.
Nguyễn Tuyến