Mô hình xen canh trôm- táo của anh Nguyễn Dũng ở thôn Ninh Quý 3.
Trong ảnh: Chị Nguyễn Thị Thu, người làm công cho gia đình anh Dũng, chăm sóc vườn trôm.
Đi dưới vườn trôm rộng 2,5 sào rợp bóng mát, Nguyễn Dũng kể với chúng tôi về kinh nghiệm xây dựng mô hình trôm- táo trên đồng đất Ninh Quý. Anh trăn trở tìm hướng chuyển đổi vườn táo 150 gốc ngày càng già cỗi giảm năng suất, nghề trồng táo sử dụng nhiều thuốc bảo vệ thực vật gây ảnh hưởng môi trường. Cuối năm 2010, anh Dũng ươm 500 cây trôm giống trồng xen giữa hai hàng táo. Sau hơn hai năm được chăm sóc chu đáo, cây trôm sinh trưởng tốt, đường kính gốc 15- 20 cm. Tháng 5- 2013, anh Nguyễn Dũng bắt đầu khai thác mủ trôm. Anh nghiên cứu sử dụng bao đựng thức ăn cho tôm cắt thành từng chiếc phểu có chiều dài 20 cm, rộng 10 cm. Anh dùng kim bấm ghim phểu vào thân cây trôm đã đục lổ để hứng mủ. Bao đựng thức ăn tôm được tráng lớp nylon mỏng nên mủ trôm không dính vào phểu. Biện pháp gắn phểu giúp mủ trôm trắng sạch, ít tốn công lao động sơ chế. Do trôm còn tơ nên anh đục 5-7 lổ/cây với khoảng cách trung bình 10 cm/lổ. Anh Dũng thu hoạch trung bình 7-8 kg mủ trôm khô/ngày. Thương lái thu mua mủ trôm nguyên liệu tại vườn với giá 100 ngàn đồng/kg. Mủ trôm sấy khô thành phẩm, anh Dũng bán trực tiếp cho người tiêu dùng với giá 150 ngàn đồng/kg. Chỉ với 2,5 sào đất trồng cây trôm sau ba năm tuổi, anh Dũng có thu nhập ổn định trên 500 ngàn đồng/ngày.
Gia đình anh Nguyễn Dũng sử dụng lá táo chăn nuôi đàn dê 35 con.
Sau khi thu hoạch mủ trôm, anh Dũng không đầu tư cho cây táo theo hướng lấy trái mà giữ gốc cho ra cành làm thức ăn cho đàn dê. Vườn táo gần 10 năm tuổi gốc to 20- 25 cm, đâm chồi nẩy lộc xanh tốt. Hàng ngày, anh Dũng cắt cành táo bổ sung nguồn thức ăn cho đàn dê 35 con. Nhờ có nguồn thức xanh thường xuyên nên đàn dê mau lớn cho thu nhập ổn định. Mô hình trôm- táo của gia đình Nguyễn Dũng đem lại hiệu quả kinh tế cao. Một số nông hộ ở Phước Sơn đến gặp anh tìm hiểu kỹ thuật trồng trôm xen táo để học tập kinh nghiệm làm theo.
Tỉnh ta có hai nông dân áp dụng hiệu quả mô hình trồng trôm xen canh với cây trồng khác cho thu nhập cao: Anh Phương Bảo Toàn ở xã Nhơn Sơn thực hiện thành công mô hình trồng nho dưới bóng cây trôm và anh Nguyễn Dũng trồng trôm xen táo lấy lá nuôi dê. Những mô hình sản xuất mới cần được ngành NN&PTNT nghiên cứu để có thể phổ biến nhân rộng trên địa bàn tỉnh.
Sơn Ngọc