Kỷ niệm đẹp giữa Thủ đô Moscow

Thay mặt Đoàn cấp cao Việt Nam, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân gửi lời thăm hỏi tới gia đình cố Đại sứ và bày tỏ xúc động khi gặp chị Irian Serbacov tại Thủ đô Moscow: “Cuộc gặp mặt hôm nay tại Moscow, chúng tôi như được gặp chính Đại sứ Serbacov Ilia Sergeievich, nhà ngại giao Xô viết lỗi lạc, người bạn thân thiết của nhân dân Liên Xô bên cạnh Việt Nam trong giai đoạn lịch sử có thể nói là khó khăn nhưng hào hùng nhất của dân tộc Việt Nam”.

Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân khẳng định, Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam đánh giá cao và không bao giờ quên sự giúp đỡ to lớn, có hiệu quả, hết sức quý báu về tinh thần và vật chất của Nhà nước và nhân dân Liên Xô trước đây dành cho Việt Nam trong những năm tháng gian khổ, ác liệt của cuộc kháng chiến chống đế quốc xâm lược cũng như của Liên bang Nga ngày nay đối với công cuộc xây dựng đất nước sau hoà bình.

“Chiến thắng trong cuộc kháng chiến của nhân dân Việt Nam vì độc lập tự do và thống nhất đất nước có đóng góp hết sức quan trọng của các nhà ngoại giao, chuyên gia quân sự và các nhà khoa học, thầy cô giáo Xô viết, trong đó có Đại sứ Serbacov”, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân nói.

Nhận trọng trách của Đảng và nhân dân Liên Xô giao phó, Đại sứ Serbacov (sinh năm 1912 và mất năm 1996 tại Thủ đô Moscow) đã sát cánh cùng Việt Nam trong giai đoạn khó khăn và mang tính chất quyết định đến sự thắng lợi của cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc, thống nhất đất nước của Việt Nam.

Đại sứ Serbacov đã trực tiếp đến thăm các trận địa phòng không, biết rõ những khó khăn về kỹ thuật xuất hiện trên các chiến trường. Từ việc am hiểu tình hình thực tế ở Việt Nam, với tinh thần quốc tế cộng sản cao cả, tinh thần trách nhiệm của một vị Đại sứ đặc mệnh toàn quyền, ông đã thay mặt Chính phủ Liên Xô ra quyết định cho phép các chuyên gia Liên Xô đang có mặt ở Việt Nam được can thiệp trực tiếp vào hệ thống của tên lửa SAM 2 theo hướng tăng công suất radar lớn hơn công suất hệ thống gây nhiễu của “pháo đài bay” B52.

Ở thời kỳ đó, Chính phủ và quân đội Liên Xô đã có quy định rất ngặt nghèo, đó là việc can thiệp vào tên lửa SAM 2 bằng bất cứ hình thức gì cũng không được phép nếu không ở trong lãnh thổ Xô viết. Vì vậy, quyết định táo bạo nhưng vô cùng có trách nhiệm với Việt Nam của vị Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền Liên Xô tại Việt Nam đã góp phần quan trọng để tên lửa SAM 2 có thể vươn tới độ cao và vượt qua dải tần chống nhiễu của B52.

Kết quả cải tiến này của chuyên gia Liên Xô và của bộ đội phòng không Việt Nam đã thu được kết quả lớn, khi chúng ta liên tục hạ gục tại chỗ pháo đài bay B52, loại máy bay chiến đấu sở hữu hệ thống gây nhiễu hiện đại nhất thời bấy giờ. Riêng 12 ngày đêm trong chiến dịch “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” đã có 34 chiếc B52 phải đền tội (chiếm 16,2% tổng số B52 tham chiến tại Việt Nam).

Có thể coi đây là một trong những chiến thắng quyết định buộc Mỹ phải ngồi vào bàn đàm phán, ký kết Hiệp định Paris, công nhận nền độc lập, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam; phải chấm dứt ném bom miền Bắc, rút toàn bộ quân Mỹ và chư hầu ra khỏi miền Nam, tạo ra thế và lực vững chắc để Việt Nam vươn tới thắng lợi cuối cùng vào ngày 30/4/1975 giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Góp phần quan trọng vào chiến thắng này, phải kể tới quyết định rất đặc biệt nêu trên của Đại sứ Serbacov Ilia Sergeievich. Một trong những nét văn hoá và đạo lý truyền thống của Việt Nam là “Uống nước nhớ nguồn”. Việt Nam luôn ghi nhớ và tri ân bạn bè, đồng chí đã kề vai sát cánh giúp đỡ mình trong những thời khắc khó khăn.

Những tình cảm của nhân dân Xô viết trước đây dành cho nhân dân Việt Nam trong công cuộc kháng chiến giành độc lập, tự do và xây dựng bảo vệ Tổ quốc luôn còn mãi trong trái tim nhân dân Việt Nam. Cùng với Chính phủ hai nước, Hội hữu nghị Việt-Nga và Nga-Việt đã và đang tiếp tục gìn giữ, phát huy và chuyển tiếp cho thế hệ mai sau những tình cảm tốt đẹp và quan hệ hữu nghị truyền thống giữa nhân dân hai nước.

Tại buổi gặp, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đã thay mặt Đoàn công tác trân trọng gửi tặng gia đình cố Đại sứ số tiền giá trị 150.000 rúp để gia đình cố Đại sứ tu bổ phần mộ của ông tại Moscow.

Thay mặt gia đình, bà Irian Serbacov bày tỏ niềm xúc động khi được thay mặt cha mình đón nhận tình cảm chân thành của những người bạn Việt Nam.

Bà Irian Serbacov cho rằng, sự tri ân của nhà lãnh đạo cấp cao đến từ Việt Nam sẽ làm gia đình và dòng họ Serbacov nhớ mãi tình cảm đồng chí, đồng đội mà cha mình đã dành trọn cho Việt Nam. “Đây thực sự là một kỷ niệm đẹp đẽ của những người bạn Việt Nam giữa Thủ đô Moscow”, bà Irian Serbacov bày tỏ.

Buổi gặp gỡ, tri ân vô cùng ý nghĩa này đã vượt qua khuôn khổ của những nghi lễ ngoại giao thuần túy, khiến những người được chứng kiện sự kiện này vô cùng xúc động. Đây cũng là sự kiện ý nghĩa trong chuỗi các sự kiện ngoại giao nhân dân tiến tới kỷ niệm 55 năm thành lập Hội hữu nghị Nga-Việt.