Chất vấn Bộ trưởng Bộ Tư pháp nhiều vấn đề nóng

Có hay không tình trạng tham nhũng chính sách?

Tại phiên chất vấn, đại biểu Nguyễn Bá Thuyền (Lâm Đồng) đặt vấn đề: Cử tri cho rằng tham nhũng xảy ra trong nhiều lĩnh vực, trong đó có tham nhũng pháp luật và tham nhũng chính sách bởi thực tế có nhiều văn bản của các bộ ngành mâu thuẫn, đá nhau để bảo vệ lợi ích quyền lợi, lợi ích của bộ mình. Đại biểu thẳng thắn hỏi: Vậy có hay không tình trạng tham nhũng pháp luật, tham nhũng chính sách? Nếu có tình trạng tham nhũng chính sách, tham nhũng pháp luật, Bộ trưởng có giải pháp để ngăn chặn tình trạng này?

Đại biểu Chu Sơn Hà (Hà Nội) cũng đề nghị Bộ trưởng Hà Hùng Cường làm rõ có hay không việc xây dựng luật phục vụ lợi ích nhóm?

Giải trình trước Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Bộ trưởng Hà Hùng Cường nhấn mạnh, quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật rất đầy đủ, chặt chẽ, kiểm soát song thông tư và thông tư liên tịch của các Bộ, các ngành hiện chưa có sự kiểm soát có tổ chức. Theo Bộ trưởng, nguyên nhân là do quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tới đây, Bộ Tư pháp sẽ nghiên cứu để đề nghị với Quốc hội giải quyết vấn đề này.

Khẳng định “có quy trình rất chặt chẽ” song Bộ trưởng Hà Hùng Cường cũng thừa nhận không loại trừ những quy định có những sơ hở. Bộ trưởng ví dụ một số lĩnh vực chuyên sâu như nghị định về kinh doanh vàng, kinh doanh xăng dầu, giá than, giá điện... cần lộ trình, bước đi thích hợp nhằm đảm bảo mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, chống lạm phát... thì Bộ Tư pháp qua kiểm tra cũng rất khó phát hiện.

Cần giải quyết tình trạng nợ đọng văn bản quá lâu

Tình trạng nợ đọng văn bản quá nhiều, quá lâu cũng được các đại biểu đề nghị Bộ trưởng Hà Hùng Cường giải trình rõ.

Đại biểu Trương Văn Vở (Đồng Nai) bức xúc: “Tại phiên họp thường kỳ tháng 7 vừa qua, Chính phủ cho biết còn nợ trên 100 văn bản hướng dẫn, chưa kể số bị trễ hạn. Ngay cả Bộ Tư pháp cũng nợ hướng dẫn điều 25 của Luật Phổ biến pháp luật. Đặc biệt Luật Giá, việc này khiến người dân, doanh nghiệp rất băn khoăn”.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Phan Trung Lý chất vấn: “Tình trạng nợ và chậm bao giờ chấm dứt được, Bộ trưởng có tham mưu cho Chính phủ không? Đây không phải chỉ là mong muốn mà là luật định”.

Đại biểu Bùi Mạnh Hùng (Bình Phước) thẳng thắn: “Đã nhiều lần Quốc hội nhắc nhở Chính phủ việc chậm ban hành các văn bản hướng dẫn. Cử tri cũng rất bức xúc vì có những luật chậm hướng dẫn đến 3-5 năm thì có thể gọi là không thực hiện nghị quyết của Quốc hội, như thế có phải là vi phạm luật không”? Đại biểu đề nghị trong Kỳ họp Quốc hội, Chính phủ cần báo cáo tình hình ban hành các văn bản hướng dẫn thi hành luật.

Trả lời các đại biểu, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết, tổng kết công tác năm 2012 đánh giá việc khắc phục tình trạng nợ đọng các văn bản thi hành luật, pháp lệnh có nhiều chuyển biến rõ nét. Tuy nhiên, từ đầu năm 2013 đến nay, tình trạng này lại tăng đột biến, với tổng số văn bản nợ đọng là 107.

Theo Bộ trưởng, nguyên nhân có nhiều, nhưng về chủ quan, sự chỉ đạo của một số bộ, ngành chưa quyết liệt; việc kiện toàn củng cố vụ pháp chế của một số bộ ngành chưa được nghiêm theo chỉ đạo của Chính phủ; quy trình xem xét còn kéo dài.

Cũng tại phiên chất vấn, các quy định về cộng điểm ưu tiên cho Bà mẹ Việt Nam anh hùng, người hoạt động cách mạng trước ngày 01/01/1945; quy định thịt và phụ phẩm bảo quản ở nhiệt độ thường chỉ được bày bán trong vòng 8 giờ..., được các đại biểu nhắc tới khi đề cập đến trách nhiệm của Bộ Tư pháp trong việc để “lọt lưới” thẩm định đối với một số văn bản gây phản ứng trong xã hội.

Về vấn đề này, Bộ trưởng Hà Hùng Cường cho biết về nguyên tắc, sau khi ban hành văn bản 3 ngày, cơ quan ban hành phải gửi cho Cục Kiểm tra văn bản của Bộ Tư pháp để kiểm tra. “Tuy nhiên có cơ quan gửi chậm, thậm chí “quên” gửi nên có khi được đăng công báo rồi, thực hiện rồi mà cơ quan kiểm tra chưa nhận được văn bản.” – Bộ trưởng nêu rõ.

Để hạn chế tình trạng này, Bộ trưởng Bộ Tư pháp cho hay sẽ nỗ lực hơn nữa, đặc biệt chú trọng tính khả thi và hợp lý của văn bản.