Sau nụ cười chất phác đôn hậu của người quê một đời gắn bó với sóng nước Đầm Nại, Nguyễn Mâu 45 tuổi cho biết suốt thời niên thiếu của anh chưa một lần được cắp sách đến trường. Thấy bạn bè trang lứa trong xóm đi học, anh rất thèm được biết mặt chữ quốc ngữ. Do hoàn cảnh cha mất sớm, người mẹ nghèo không nuôi nổi bốn đứa con, từ khi lên mười tuổi, Nguyễn Mâu đã phải đi ở đợ chăn bò kiếm sống qua ngày. Đến năm hai mươi tuổi anh thôi ở đợ trở về nhà làm nghề chài lưới trên Đầm Nại. Anh lập gia đình với cô thôn nữ cùng làng nhưng cả hai vợ chồng đều nghèo khó như nhau. Vợ hôm sớm tảo tần làm thuê cuốc mướn; chồng gắn bó Đầm Nại lặn lội mưu sinh. Tuy cuộc sống hàng ngày thiếu trước hụt sau nhưng anh Mâu có khát vọng cháy bỏng là quyết tâm nuôi con ăn học.
Anh Nguyễn Mâu nêu gương sáng gia đình hiếu học tiêu biểu.
Thương hoàn cảnh cha mẹ nghèo khó nên bốn đứa con của anh chị chăm ngoan, học giỏi. Cháu Nguyễn Minh tốt nghiệp đại học chuyên ngành kinh tế, cháu Nguyễn Thị Kim Miên tốt nghiệp cao đẳng kế toán có việc làm ổn định tại thành phố Hồ Chí Minh. Hiện nay, cháu Nguyễn Thị Kim Thùy đang học năm thứ nhất cao đẳng kinh tế và cháu Nguyễn Trần My đang học lớp 11 tại Trường THPT Tôn Đức Thắng. Khi hai người con lớn ra trường có việc làm giúp vợ chồng anh tiếp tục nuôi hai con nhỏ ăn học và cải thiện cuộc sống. Các cháu dành dụm vốn liếng giúp cha mẹ sửa lại căn nhà ở khang trang và mua sắm phương tiện sinh hoạt gia đình.
Khi các con khôn lớn tìm được việc làm có thu nhập ổn định, giảm áp lực mưu sinh trên đôi vai Nguyễn Mâu. Khát vọng được học cho biết mặt chữ luôn thôi thúc, anh dành thời gian rảnh rổi nhờ các con dạy từng chữ cái rồi học ráp vần. Suốt ba tháng công phu nỗ lực học tập đến đầu năm 2013, anh vui mừng thoát khỏi cảnh mù chữ kéo dài suốt bốn chục năm. Chúng tôi đưa Nguyễn Mâu tờ Báo Ninh Thuận mới xuất bản, anh khen báo in màu đẹp, chữ lớn dễ đọc. Anh cẩn trọng cầm tờ báo đọc tuy hơi chậm nhưng rõ ràng nội dung thông tin. “Khi biết đọc chữ, tui rất ham đọc. Thấy bất kỳ cuốn sách, tờ báo, tờ lịch có chữ là tui chăm chú đọc say mê”, Nguyễn Mâu phấn khởi nói.
Anh Nguyễn Cao Kỳ, Trưởng thôn kiêm Chi hội trưởng Khuyến học thôn Hòn Thiên nhận xét:“Gia đình Nguyễn Mâu trước đây thuộc diện nghèo nhất trong làng nhưng vợ chồng anh quyết tâm nuôi con ăn học thành đạt. Các cháu ra trường có việc làm phụ giúp gia đình thoát khỏi diện nghèo. Anh Mâu nhờ con dạy học nay đã thoát khỏi tình trạng mù chữ. Anh Nguyễn Mâu được Hội Khuyến học cơ sở bầu chọn gia đình hiếu học xuất sắc đang đề nghị lên Hội Khuyến học huyện Ninh Hải khen thưởng, biểu dương”.
Sơn Ngọc