Mẹ Dọn sinh năm 1927, tại xã Mỹ Hiệp, huyện Phù Mỹ, tỉnh Bình Định, trong một gia đình thuần nông. Vào tuổi mười tám, đôi mươi, nhìn cảnh lầm than khổ cực của người dân quê mình vì sự đàn áp, bóc lột tàn bạo của kẻ thù, Mẹ Nguyễn Thị Dọn tích cực cùng các mẹ, các chị, thanh niên ở địa phương tham gia hưởng ứng phong trào cứu quốc, kêu gọi nhân dân vùng lên đánh đuổi kẻ thù, bí mật tiếp tế lương thực, nuôi giấu bộ đội. Trong những ngày tháng sôi nổi đó, mẹ lập gia đình cùng cán bộ nằm vùng là ông Trần Dậu.
Mẹ VNAH Nguyễn Thị Dọn (thứ hai từ trái sang).
Lần lượt 7 người con ra đời. Chồng tham gia cách mạng, xa nhà biền biệt, một mình mẹ tần tảo nuôi con. Các con lớn lên và lần lượt theo cha làm cách mạng. Trong cuộc đấu tranh chống đế quốc Mỹ, chỉ trong vòng 5 năm (từ 1967 đến 1971), Mẹ có đến 3 người thân đã hy sinh, đó là chồng và hai người con. Những năm sau đó, quân Mỹ ngày càng ra sức bắt bớ, tàn phá, đốt cháy hết làng quê, đẩy cuộc sống của người dân vào cảnh cơ cực. Năm 1973, Mẹ đưa các con vào Ninh Thuận sinh sống và tiếp tục cùng với phụ nữ địa phương quyên góp lương thực, nuôi giấu bộ đội.
Sau ngày đất nước hoàn toàn giải phóng, Mẹ được địa phương giao cho nhiệm vụ làm cán bộ Phụ nữ phường Mỹ Hương (Phan Rang- Tháp Chàm). Là một người trưởng thành từ các phong trào cách mạng ở cơ sở, trong suốt thời gian công tác, Mẹ luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tụy, gương mẫu, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao. Các con Mẹ đều trưởng thành, hiếu thảo. Hiện nay, mẹ đang sống cùng gia đình người con trai. Thể hiện lòng kính trọng, biết ơn sâu sắc công lao của Mẹ, chính quyền, các hội, đoàn thể địa phương thường xuyên thăm hỏi, động viên Mẹ giữ gìn sức khỏe, sống lâu, là tấm gương cho thế hệ trẻ noi theo.
Mặc dù đã bước sang tuổi 86, nhưng trông Mẹ còn khỏe mạnh, minh mẫn và rất tích cực tham gia vào các phong trào ở địa phương. Mẹ tâm sự: Giờ tuổi đã cao nhưng hễ làm gì có ích cho dân, cho nước Mẹ cố gắng làm. Cha ông mình trải qua biết bao gian khổ, hy sinh xương máu vì độc lập của Tổ quốc, điều Mẹ mong muốn nhất là thế hệ trẻ sau này phải ra sức cố gắng học tập, lao động, chung tay xây dựng quê hương, đất nước giàu đẹp hơn”.
Uyên Thu