Cảm nhận Phan Rang - Tháp Chàm

Ninh Thuận, vùng duyên hải Nam Trung bộ, vị trí cuối cùng của dãy Trường Sơn trùng điệp, nắng gió quanh năm, vẫn còn là vùng “phát triển thấp” so với các địa phương bạn. Bù lại, đất và người Ninh Thuận hiền hòa, mến khách, ai đã đến Phan Rang - Tháp Chàm, sẽ muốn đến nữa. Tôi đến Ninh Thuận nhiều lần, am tường vùng đất nơi đây, nhưng hễ có dịp, tôi lại vù ngay đến xứ sở “nữ hoàng” nho, nơi có tháp Pô Klong Garai - một chứng nhân lịch sử đã mấy trăm năm, mà nay gần như vẫn giữ được nguyên vẹn - biểu tượng của nền văn hóa Chăm độc đáo.

Ninh Thuận có Quốc lộ 1A, Quốc lộ 27, đường sắt Bắc - Nam, cách Sân bay Quốc tế Cam Ranh 60 km. Từ Phan Rang ngược lên Đà Lạt 110 km, ra Nha Trang 105 km, vào TP. Hồ Chí Minh 350 km. Ninh Thuận có 105 km bờ biển với nhiều bãi tắm và vịnh đẹp, vịnh Vĩnh Hy được coi là vịnh đẹp nhất vùng duyên hải Nam Trung Bộ. Chẳng có nơi nào trên đất nước ta có lợi thế về “nắng gió” - nhưng ít bão tố bằng nơi đây - tốc độ gió lớn nhất cả nước; thời gian mặt trời chiếu sáng dài và đồng đều, mỗi năm có 200 ngày nắng. Tôi nhắc lại vắn tắt vài tư liệu, để khẳng định, Ninh Thuận đã, đang và sẽ tiếp tục phát huy lợi thế và tiềm năng, như con tàu vững chãi rẽ sóng ra biển lớn, từng bước cập bến bờ phát triển, giàu đẹp.

Kỷ niệm 20 năm tái lập tỉnh (1992- 2012), Ninh Thuận vinh dự đón nhận phần thưởng cao quý: Huân chương Độc lập hạng Nhất. Phần thưởng cao quý đó đánh dấu và ghi nhận, Ninh Thuận đã có bước tiến dài. Tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân hàng năm đạt 8,4 %; thu ngân sách địa phương từ vài chục tỷ đồng năm 1992, nay đã vượt ngưỡng 1.000 tỷ đồng, tăng gấp 35 lần - bước phát triển ngoạn mục.

Mới đây, trong chương trình hợp tác với Liên đoàn Báo chí Thái Lan, đoàn nhà báo xứ chùa Vàng, trong đó có Chủ tịch Hội nhà báo các địa phương Thái Lan, ông Noppadul Jaiaree; Chủ tịch hội Nhà báo tỉnh Chiang Mai, ông Amnat Jongyotying; tiến sĩ nhà báo Phongphan Jongyotying và tôi có dịp đến Phan Rang - Tháp Chàm. Chỉ lưu lại thành phố “nắng gió” một ngày, được một người bạn ở khu Resort Đen Giòn hướng dẫn đi thăm vườn nho xã Phước Thuận - Ninh Phước; thăm Vịnh Vĩnh Hy, Làng dệt Mỹ Nghiệp, tháp Pô Klong Garai, vẫy vùng trên bãi tắm Ninh Chử. Một ngày, đến chừng ấy nơi quả là “cưỡi ngựa xem hoa”, nhưng có ấn tượng sâu sắc đối với các nhà báo Thái Lan. Ông Ba Mọi, chủ một vườn nho có tiếng ở Phước Thuận, giới thiệu với các nhà báo Thái cách trồng nho, pha chế rượu nho, thưởng thức những quả nho đỏ, nho xanh trái mùa chín mọng. Chủ tịch Hội các nhà báo địa phương Thái Lan, ông Noppadul nói:

- Tôi đã đến miền Nam nước Pháp, đến xứ sở nho Nam Mỹ, chất lượng nho Phan Rang không thua kém. Ninh Thuận cần đầu tư phát triển cây nho, mở rộng diện tích, chế biến rượu vang, xuất khẩu nho ra thế giới, tuyệt lắm!

Lúc đến tháp Pô Klong Garai, nữ nhà báo, tiến sĩ Phongphan Jongyotying, thành viên Ủy ban Tư vấn chính sách cho Quốc hội Thái Lan, người am hiểu lịch sử các quốc gia Đông Nam Á, nhận xét:

- Văn hóa dân tộc Chăm khá phong phú. Quá trình phát triển mấy trăm năm, nay tháp vẫn giữ được nguyên vẹn, rất đáng khâm phục. Tôi sẽ giới thiệu nền văn hóa Chăm cho bạn bè, những nhà nghiên cứu Thái để họ sẽ đến đây chiêm ngưỡng, khám phá, từ sự hiện diện của ngọn tháp này.

Tháng 4-2013, theo nguyện vọng của các đồng nghiệp Thái, Hội Nhà báo Việt Nam sẽ sắp xếp chương trình để đoàn các nhà báo địa phương Thái Lan, bao gồm đại diện các Hội Nhà báo Chiang Mai, Phetchabun, Phitsalulok … trở lại Phan Rang - Tháp Chàm, thưởng thức hải sản “ngon tuyệt”, thăm xứ sở “nữ hoàng” nho và tìm hiểu nền văn hóa Chăm.

Lợi thế phát triển của Ninh Thuận rộng mở. Các dự án đường cao tốc nối Sân bay Quốc tế Cam Ranh - Phan Rang, vốn đầu tư 2.000 tỷ đồng; dự án đường ven biển dài 116 km, nâng cấp quốc lộ Phan Rang - Đà Lạt, sau khi hoàn thành sẽ là những điểm nhấn để Ninh Thuận cất cánh. Với dự án khu du lịch làng nghề truyền thống Bàu Trúc, dệt Mỹ Nghiệp, vườn nho Thái An, cải tạo vịnh Vĩnh Hy … giai đoạn 2013 - 2015, vốn đầu tư 1.388 tỷ đồng, sản phẩm du lịch phong phú và chất lượng, Ninh Thuận sẽ là điểm đến hấp dẫn của hàng triệu lượt du khách mỗi năm, trong tương lai gần. Mở đầu năm mới 2013 đến hết tháng 4-2013, mỗi ngày có 3 chuyến bay nối liền Matxcova, thủ đô Liên bang Nga với Sân bay Quốc tế Cam Ranh, tạo cơ hội cho hàng vạn du khách Nga tới Phan Rang - Tháp Chàm tham quan, nghỉ dưỡng, khám phá vùng đất, vùng biển đầy ắp những huyền thoại. Sự kết nối 3 tâm điểm du lịch Nha Trang - Phan Rang -Tháp Chàm - Đà Lạt đã và sẽ là điểm đến đầy cuốn hút của nhiều du khách quốc tế, đặc biệt là du khách Nga, châu Âu, châu Á .

Tiến sĩ Nguyễn Huy Mỹ, nhà “Nga học”, hậu duệ của nhà hiền triết bậc thầy Nguyễn Huy Tự; nhà ngoại giao chuyên nghiệp – nhiều năm làm việc tại đại sứ quán CHXHCN Việt Nam tại Liên bang Nga Lê Minh Dần, từ Matxcova điện thoại cho tôi sáng mồng 1 – Tết Tây - 2013:

- Tết Quý Tỵ, chúng tôi dự định cùng những người bạn Nga, là các nhà trí thức, doanh nhân muốn khám phá miền Trung, ông có thể làm cầu nối để chúng tôi đến Phan Rang, xứ sở “nữ hoàng” nho, nơi đang hình thành nhà máy điện hạt nhân đầu tiên ở Việt Nam, xứ sở của nguồn năng lượng mặt trời ? Tôi vui vẻ trả lời :

- Quá được đấy chứ, các ông cứ thông báo chương trình, tôi sẽ tư vấn để Công ty Du lịch lữ hành Lửa Việt, “bồ ruột” của báo chí phía Nam tổ chức tour - một tour khám phá tuyệt vời nhất.

Xuân Quý Tỵ - 2013 đang cận kề.

Năm mới, niềm tin và sự khởi đầu mới.

Tin chắc Phan Rang – Tháp Chàm, như những điều tôi cảm nhận sẽ vượt qua mọi thử thách, gian khó, khai thông và phát huy hiệu quả tiềm năng lợi thế, để một Ninh Thuận, một Phan Rang – Tháp Chàm năng động thật sự cất cánh, vươn xa.

Phạm Quốc Toàn