Hội nghị Ngoại trưởng các nước hạ nguồn Mê Công – Hoa Kỳ

Ngoại trưởng Myanmar lần đầu tiên tham dự LMI với tư cách thành viên chính thức. Các nước Mê Công khác gồm Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam.

FLM lần thứ 2 có sự tham dự của Ngoại trưởng và đại diện các nước thành viên LMI, Úc, New Zealand, Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB). Khách mời tại Hội nghị gồm có đại diện của Ban thư ký Uỷ hội sông Mê Công (MRC), Hiệp hội quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (IUCN), Quỹ động vật hoang dã thế giới (WWF), Quỹ Gates, Quỹ Rockefeller, Đại học Johns Hopkins và Pew Environment Group.

Hội nghị LMI đã kiểm điểm tình hình thực hiện các chương trình hợp tác trong các lĩnh vực môi trường, giáo dục, y tế và cơ sở hạ tầng. Về định hướng hợp tác trong tương lại, Hội nghị thống nhất bổ sung trụ cột hợp tác về "Nông nghiệp và an ninh lương thực" do Myanmar chủ trì; đồng thời thành lập trụ cột "Kết nối" trên cơ sở mở rộng nội dung hợp tác trong lĩnh vực cơ sở hạ tầng để tăng tính bổ trợ và gắn kết giữa các hoạt động của LMI với Kế hoạch tổng thể về kết nối ASEAN.

Hội nghị cũng thống nhất tăng cường hợp tác với Uỷ hội sông Mê Công (MRC) và mở rộng các chương trình hợp tác về nước, tập trung vào quản lý và phát triển nguồn nước, quản lý lũ lụt và hạn hán, công tác dự báo, nước sạch và vệ sinh nước ở cả khu vực nông thôn và thành thị. Theo đó, trụ cột "Môi trường" được đổi tên thành "Môi trường và Nước" do Việt Nam chủ trì.

Các Bộ trưởng đã thông qua Tài liệu khái niệm và Chương trình Hành động 5 năm mới phản ánh các điều chỉnh trong hợp tác của LMI và ra Tuyên bố chung của Hội nghị.

Tại Hội nghị, Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton đã thông báo Chương trình LMI 2020, trong đó có gói hỗ trợ mới tổng trị giá 50 triệu USD cho các hoạt động của LMI trong 3 năm tới, cũng như quyết định dành 2 triệu USD cho chương trình nghề cá và 1 triệu USD cho nghiên cứu về tác động của đập thuỷ điện trên dòng chính sông Mê Công của Uỷ hội sông Mê Công.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hạ nguồn Mê Công - Những người bạn đã thảo luận về phương thức và cơ chế làm việc nhằm phát huy vai trò điều phối của FLM đối với các chương trình hợp tác khu vực Mê Công. Hội nghị thống nhất hai kênh làm việc của FLM gồm: trao đổi chia sẻ thông tin giữa các cơ quan viện trợ và đối thoại chính sách giữa các Bộ Ngoại giao về các vấn đề an ninh phi truyền thống, mang tính xuyên quốc gia như môi trường, biến đổi khí hậu, y tế, phát triển cơ sở hạ tầng...

Vấn đề quản lý và sử dụng bền vững nguồn nước sông Mê Công, đặc biệt là các tác động về môi trường và xã hội của đập thuỷ điện trên dòng chính sông Mê Công đã được nêu đậm ở cả hai Hội nghị. Các Bộ trưởng kêu gọi các nước ven sông phối hợp chặt chẽ và tăng tính minh bạch trong sử dụng và quản lý nguồn nước chung. Những người bạn cũng khẳng định sẽ tiếp tục hợp tác cùng Uỷ ban sông Mê Công và hỗ trợ Uỷ ban thực hiện nghiên cứu về quản lý và phát triển bền vững sông Mê Công.

Đánh giá cao 2 sáng kiến của Việt Nam

Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự hai Hội nghị này.

Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng nhấn mạnh các hoạt động của LMI cần tập trung hỗ trợ các nước Mê Công giải quyết các khó khăn, thách thức về hạ tầng cơ sở, quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh lương thực và an ninh nguồn nước.

Bộ trưởng cũng đề nghị các nước hỗ trợ Uỷ hội sông Mê Công tiến hành nghiên cứu đánh giá toàn diện, khách quan, và khoa học về các tác động của đập thuỷ điện trên dòng chính sông Mê Công.

Tại Hội nghị, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đã đưa ra hai sáng kiến về quản lý nước ngầm và quản lý nước mùa hạn lưu vực sông Mê Công. Mục tiêu của các sáng kiến là bảo đảm việc sử dụng hiệu quả và bền vững nguồn nước ngầm, tạo cơ chế hợp tác khu vực trong quản lý nước ngầm và nước mùa hạn, nâng cao khả năng ứng phó thiên tai của các quốc gia, góp phần bảo đảm an ninh nguồn nước cho khu vực. Sáng kiến của Việt Nam được Hội nghị ủng hộ và đánh giá rất cao.

Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao LMI lần thứ 6 sẽ được tổ chức tại Brunei Darussalam năm 2013.