Nội dung của Nghị định số 39/2012/NĐ-CP qui định chi tiết các thủ tục hành chính trong công tác khen thưởng bao gồm: Thủ tục hồ sơ trình khen thưởng, thủ tục xét danh hiệu thi đua, danh hiệu vinh dự Nhà nước, giải thưởng Nhà nước, giải thưởng Hồ Chí Minh; Trách nhiệm của các cơ quan và thời gian thẩm định thành tích, hiệp y, thông báo kết quả; Mẫu báo cáo thành tích đề nghị khen thưởng và mẫu chứng nhận danh hiệu thi đua.
Theo đó, Nghị định qui định cụ thể thủ tục hồ sơ xét tặng danh hiệu “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”, thủ tục xét danh hiệu Chiến sĩ thi đua các cấp và danh hiệu thi đua khác (Lao động tiên tiến, Chiến sĩ tiên tiến, Chiến sĩ thi đua cơ sở, Chiến sĩ thi đua cấp Bộ, ngành, tỉnh, đoàn thể trung ương, Tập thể Lao động tiên tiến, Tập thể Lao động xuất sắc, Đơn vị Quyết thắng), thủ tục xét Cờ thi đua của Chính phủ, Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ, thủ tục xét danh hiệu Vinh dự Nhà nước (Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, Nhà giáo Nhân dân, Nhà giáo ưu tú, Thầy thuốc, Nghệ sĩ, Nghệ nhân nhân dân, ưu tú ….), thủ tục xét tặng giải thưởng Hồ Chí Minh, giải thưởng Nhà nước và thủ tục xét tặng Huân chương các loại. Về thời gian thẩm định hồ sơ khen thưởng thường xuyên (khen năm công tác) trình cấp có thẩm quyền quyết định (đối với đối tượng hồ sơ đủ qui định): Cấp xã, huyện là 10 ngày làm việc, cấp Bộ, ban, ngành, đoàn thể Trung ương, tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là 15 ngày làm việc; Khen thưởng thường xuyên cấp Nhà nước thì thời hạn là 20 ngày làm việc và 30 ngày làm việc (đối với danh hiệu vinh dự Nhà nước, giải thưởng Nhà nước, Huân chương bậc cao). Về số lượng hồ sơ trình các hình thức khen thưởng từ hình thức Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ trở là 02 đến 03 bộ bản chính (mỗi bộ hồ sơ gồm: Tờ trình, báo cáo thành tích, biên bản và kết quả bỏ phiếu của Hội đồng Thi đua - Khen thưởng) đồng thời gửi kèm file điện tử của hồ sơ trình về Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương. Đối với danh hiệu “Chiến sĩ thi đua toàn quốc”, Anh hùng Lao động, Anh hùng Lực lượng vũ trang, danh hiệu vinh dự Nhà nước phải có số phiếu đồng ý của Hội đồng từ 90% trở lên (bỏ phiếu kín).
Điểm mới đối với các đối tượng khen thưởng có nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước là khi trình khen thưởng cho tập thể hoặc cá nhân là thủ trưởng đơn vị (bao gồm trưởng và phó) thì trong báo cáo thành tích kê khai số tiền thuế và các khoản thu khác thực tế đã nộp trong năm so với đăng ký, tỷ lệ % về số nộp ngân sách Nhà nước so với năm trước, cam kết đã nộp đủ, đúng các loại thuế, các khoản thu khác theo quy định của pháp luật và nộp đúng thời hạn. Việc thẩm định mức độ hoàn thành nghĩa vụ nộp ngân sách Nhà nước do cấp trình khen thưởng lấy ý kiến của cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền và chịu trách nhiệm trước pháp luật về kết quả thẩm định.
Về thời gian Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương thẩm định hồ sơ trình Thủ tướng Chính phủ: 10 ngày làm việc đối với các đối tượng không phải lấy ý kiến hiệp y và 20 ngày làm việc đối với các đối tượng phải lấy ý kiến hiệp y. Trường hợp Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương có văn bản xin ý kiến hiệp y thì trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ khi nhận được văn bản đề nghị (tính theo dấu bưu điện), cơ quan được xin ý kiến có trách nhiệm trả lời, nếu sau 10 ngày làm việc không có ý kiến trả lời thì Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương sẽ tiến hành các thủ tục trình khen thưởng theo quy định. Về thời gian thông báo và trả kết quả khen thưởng: Trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được quyết định khen thưởng của Chủ tịch nước, Thủ tướng Chính phủ, Ban Thi đua - Khen thưởng Trung ương thông báo và trả kết quả khen thưởng cho đơn vị trình khen thưởng. Đối với đơn vị trình khen thưởng thì trong thời hạn 10 ngày làm việc kể từ thời điểm nhận được quyết định khen thưởng của cấp có thẩm quyền, có trách nhiệm thông báo và trả kết quả khen thưởng. Ngoài các qui định trên, Nghị định 39/2012/NĐ-CP còn ban hành các mẫu báo cáo thành tích, mẫu chứng nhận các danh hiệu thi đua của cấp huyện và cấp tỉnh. Như vậy, Nghị định mới là bước đơn giản hoá thủ tục hồ sơ khen thưởng, đề cao trách nhiệm của các cơ quan Nhà nước trong công tác khen thưởng đồng thời giúp đối tượng có thành tích báo cáo dễ dàng nhất là đối với các doanh nghiệp và người có nghĩa vụ nộp ngân sách; Việc minh bạch, công khai các thủ tục giúp mọi cá nhân, các tổ chức giám sát công tác khen thưởng của các cơ quan Nhà nước được tốt hơn.
Lê Trường Ninh