Nâng trần xử phạt hành chính lên 2 tỷ đồng?

Đây là một trong những điểm mới của dự án Luật xử lý vi phạm hành chính vừa được Chính phủ trình Quốc hội chiều nay (3/11).

Tăng xử phạt gấp 5 lần

Theo Bộ trưởng Nội vụ Nguyễn Thái Bình, mức xử phạt vi phạm hành chính sẽ tăng. Tối thiểu tăng từ 10 ngàn đồng lên 50 ngàn đồng và tối đa sẽ tăng từ 500 triệu lên 2 tỷ đồng.

Các vi phạm có khả năng sẽ bị xử phạt 2 tỷ đồng thuộc 5 lĩnh vực là quản lý các vùng biển và thềm lục địa; hạt nhân và năng lượng nguyên tử; quản lý rừng lâm sản; tiền tệ tín dụng; quản lý nước dầu khí và các khoáng sản; bảo vệ môi trường, đất đai...

Thẩm tra dự án luật, Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý cho rằng, tăng phạt tiền là cần thiết để bảo đảm tính răn đe song cần cân nhắc mức tăng lên tới bao nhiêu là hợp lý. Theo ông Lý, không chỉ chú trọng riêng chuyện tăng tiền phạt mà cần quan tâm các giải pháp khác về kinh tế xã hội, tuyên truyền và tổ chức thực hiện nghiêm khắc.

Chẳng hạn, với hành vi xây dựng trái phép, có thể chỉ cần phạt cảnh cáo hoặc phạt mức tiền vừa phải nhưng nghiêm khắc yêu cầu "tháo dỡ công trình". Áp dụng như vậy sẽ hữu hiệu hơn nhiều so với chuyện phạt tiền thật cao nhưng rồi vẫn cho tồn tại.

Mặt khác, quy định hiện hành mới áp dụng được ba năm, nhưng đến nay đã sửa theo hướng phạt tăng gấp bốn đến năm lần là quá cao, vừa không phù hợp sự phát triển kinh tế đất nước lẫn mức thu nhập của dân.

Cũng theo UB Pháp luật, mức phạt như quy định của dự thảo luật cũng không tương xứng so với mức phạt tiền được quy định trong Bộ luật Hình sự.

Cơ chế đặc thù

Liên quan đến cơ chế đặc thù, dự thảo luật lần này cũng cho phép một số khu vực được áp dụng mức phạt cao hơn.

Theo đó, với khu vực nội thành của các thành phố trực thuộc Trung ương, nếu người dân vi phạm trong các lĩnh vực giao thông, môi trường và trật tự quản lý đô thị có thể phải chịu mức xử phạt cao hơn (nhưng không quá hai lần so với quy định chung).

Thường trực UB Pháp luật cho rằng, quy định phân biệt như vậy sẽ tạo ra sự không bình đẳng trong cùng một cấp hành chính. Những người cùng chức vụ như nhau nhưng lại có thẩm quyền xử phạt khác nhau với cùng một lỗi vi phạm. Một số ý kiến cũng cho rằng nên cân nhắc kỹ xem với các lĩnh vực hình sự, thuế có áp dụng quy định trên hay không.

Ông Phan Trung Lý cũng cho rằng, hiện vẫn đang cho phép thí điểm cơ chế đặc thù về xử phạt cao tại một số thành phố đô thị đặc biệt. Cần đợi thí điểm và tổng kết rồi mới nên quy định cứng trong luật.

Ngoài các nội dung trên, một số điểm mới nêu trong dự Luật Xử lý vi phạm hành chính so với quy định hiện hành là bỏ việc áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở chữa bệnh đối với người bán dâm, chỉ áp dụng biện pháp này đối với người nghiện ma túy từ đủ 18 tuổi trở lên; hạn chế áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng đối với người dưới 14 tuổi…

Dự án luật dự kiến được biểu quyết thông qua tại kỳ họp sau của QH.