I. Quan điểm, mục đích, yêu cầu
1. Quan điểm
- Công tác đối ngoại trên địa bàn tỉnh phải bám sát các chủ trương, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước, tuân thủ chặt chẽ các quy định hiện hành và cụ thể hóa chủ trương đối ngoại của tỉnh theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV.
- Phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Nâng cao năng lực dự báo tình hình; tiếp tục tăng cường hợp tác quốc tế trên các lĩnh vực, trọng tâm là đẩy mạnh hợp tác về kinh tế, văn hóa gắn với mở rộng các hoạt động đối ngoại nhân dân; bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm (2021- 2025) và Chiến lược phát triển kinh tế xã hội 10 năm (2021-2030).
2. Mục đích
- Cụ thể hóa đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV, tạo bước chuyển biến mới nhằm mở rộng và nâng cao hiệu quả các hoạt động đối ngoại và hội nhập quốc tế. Phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị trong công tác đối ngoại, chủ động đưa nội dung kinh tế vào các hoạt động đối ngoại nhằm thu hút tối đa nguồn lực bên ngoài phục vụ cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, góp phần giữ vững an ninh chính trị trên địa bàn tỉnh.
- Làm căn cứ để chỉ đạo công tác đối ngoại Nhà nước và đối ngoại nhân dân; quản lý Nhà nước về lĩnh vực đối ngoại; chỉ đạo các cấp, các ngành triển khai thực hiện có hiệu quả các hoạt động đối ngoại.
3. Yêu cầu
- Tăng cường, nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, địa phương trong thực hiện nhiệm vụ đối ngoại.
- Tập trung nghiên cứu, tìm hiểu, xác định rõ đối tác chiến lược trong quan hệ hợp tác đối ngoại. Trên cơ sở đó, có kế hoạch xúc tiến phù hợp, hiệu quả đối với từng đối tác cụ thể. Trọng tâm thu hút đầu tư vào các ngành, lĩnh vực trọng điểm của tỉnh; phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội, hạ tầng cảng biển, khu, cụm công nghiệp, khu đô thị, du lịch; phòng, chống và giảm nhẹ rủi ro thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu, các chương trình an sinh xã hội, giảm nghèo bền vững,...
- Tăng cường tổ chức các hoạt động giao lưu văn hóa đối ngoại, các chương trình nghệ thuật độc đáo, giàu bản sắc dân tộc nhằm giới thiệu, quảng bá hình ảnh Ninh Thuận.
- Nâng cao hiệu quả hoạt động thông tin đối ngoại; thiết lập và mở rộng quan hệ hợp tác về đối ngoại nhân dân. Tiếp tục rà soát các điều kiện cần thiết để thành lập các Hội hữu nghị với các nước có đủ điều kiện để làm cơ sở cho việc thành lập Liên hiệp các tổ chức Hữu nghị của tỉnh.
II. Bối cảnh, tình hình và định hướng trọng tâm công tác đối ngoại năm 2024
1. Bối cảnh, tình hình
Theo dự báo, trong năm 2024, tình hình thế giới dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, các thách thức an ninh biển đảo, trong đó có Biển Đông, an ninh phi truyền thống, an ninh mạng... tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Châu Á – Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương tiếp tục là khu vực quan trọng trong ưu tiến chiến lược của các nước lớn, sự hiện diện chiến lược, tập hợp lực lượng và va chạm lợi ích giữa các nước lớn ở khu vực này sẽ ngày càng gia tăng.
Tình hình trong nước các chính sách điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ tiếp tục phát huy hiệu quả, các nguồn vốn tín dụng sẽ được khơi thông tốt hơn, tiêu dùng trong nước được đẩy mạnh, công tác hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, hỗ trợ thị trường cho doanh nghiệp sẽ tiếp tục phát huy hiệu quả, hoạt động doanh nghiệp sẽ có những chuyển biến tích cực nhằm đạt được các mục tiêu Nghị quyết Đại hội đảng bộ các cấp. Bên cạnh đó, việc hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN, các FTA thế hệ mới, điển hình là TPP, FTA Việt Nam-EU và RCEP đi vào triển khai thực hiện ...sẽ tạo những thuận lợi và cơ hội phát triển mới, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, khó khăn đối với các doanh nghiệp.
Trong tỉnh, tình hình kinh tế xã hội dự báo năm 2024 vẫn còn nhiều thuận lợi và khó khăn đan xen nhất là tỉnh vẫn còn đối mặt với biến đổi khí hậu, khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp còn hạn chế,... sẽ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế-xã hội và hoạt động sản xuất của toàn tỉnh.
Trong bối cảnh đó, triển khai thực hiện hoạt động đối ngoại trong bối cảnh dự báo tiếp tục có những thuận lợi và khó khăn thách thức đan xen. Do đó, các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, đoàn thể trên địa bàn tỉnh cần nâng cao nhận thức, trách nhiệm, phát huy tính chủ động, tích cực, sáng tạo, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo khắc phục có hiệu quả các hạn chế, yếu kém còn tồn tại, tạo sự chuyển biến tích cực, rõ nét hơn nữa trong công tác đối ngoại trên các lĩnh vực, nhất là trong việc thu hút các nguồn lực đầu tư nước ngoài, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội theo hướng nhanh và bền vững.
2. Định hướng công tác đối ngoại năm 2024
Trong bối cảnh đó, hoạt động đối ngoại của địa phương trong năm 2024 tập trung bám sát thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm như sau:
a) Tiếp tục quán triệt thực hiện đường lối đối ngoại tại Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết tại Đại hội tỉnh Đảng bộ lần thứ XIV, nhiệm kỳ 2020-2025 và các Nghị quyết của Trung ương về hội nhập quốc tế (Nghị quyết 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế; Nghị quyết 06-NQ/TW ngày 05/11/2016 của Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về thực hiện có hiệu quả tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội trong bối cảnh nước ta tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới); Chỉ thị số 25-CT/TW ngày 08/8/2018 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030; Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 18/02/2019 của Bộ Chính trị về tăng cường và nâng cao hiệu quả quan hệ đối ngoại đảng trong tình hình mới; Nghị quyết của địa phương về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội trong bối cảnh nước ta đang tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ mới; đẩy mạnh thực hiện Quyết định số 301/QĐ-UBND ngày 22/7/2016 của UBND tỉnh ban hành Kế hoạch hành động số 50-CTr/TU ngày 19/5/2016 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy thực hiện Nghị quyết số 22-NQ/TW ngày 10/4/2013 của Bộ Chính trị về Hội nhập quốc tế nhằm góp phần tái cơ cấu kinh tế địa phương, đổi mới mô hình tăng trưởng; triển khai thực hiện Kế hoạch số 124-KH/TU ngày 03/10/2018 của Tỉnh ủy về việc thực hiện Chỉ thị số 25-CT/TW ngày 08/8/2018 của Ban Bí thư về đẩy mạnh và nâng tầm đối ngoại đa phương đến năm 2030 và Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 04/09/2018 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh hội nhập quốc tế theo hướng hiệu lực và hiệu quả hơn.
b) Tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh; cải cách hành chính; thúc đẩy xuất khẩu, làm tốt công tác thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và sử dụng hiệu quả nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA); tiếp tục cụ thể hóa và làm sâu sắc các mối quan hệ với các đối tác trên cơ sở các kết quả đạt được của các năm trước; tập trung khai thác hiệu quả hợp tác cấp độ địa phương với các đối tác, doanh nghiệp đã có và tích cực xây dựng, ký kết các thỏa thuận mới trên cơ sở tìm hiểu kỹ tiềm năng, điểm tương đồng và hợp tác cụ thể, thiết thực có trọng tâm, trọng điểm, qua đó mở rộng thị trường, tranh thủ các nguồn lực về vốn, công nghệ, kỹ năng quản lý... từ các đối tác nước ngoài.
c) Tiếp tục đẩy mạnh việc triển khai, thực hiện và xây dựng Chiến lược ngoại giao văn hóa và Chiến lược thông tin tuyên truyền đối ngoại sau năm 2024. Trong đó, tập trung hoàn thiện và cụ thể hóa thành Kế hoạch hành động quảng bá hình ảnh địa phương ra khu vực và thế giới, từng bước xây dựng thương hiệu địa phương, thương hiệu ngành nghề. Triển khai toàn diện và đồng bộ các hoạt động đối ngoại; ngoại giao chính trị, ngoại giao kinh tế, ngoại giao văn hóa.
d) Chú trọng làm tốt công tác người Việt Nam ở nước ngoài; công tác lãnh sự, bảo hộ công dân, quản lý tổ chức phi chính phủ nước ngoài, thông tin tuyên truyền đối ngoại và công tác ngoại vụ địa phương.
e) Làm tốt công tác bảo vệ biên giới lãnh thổ, an ninh quốc phòng, nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia, chủ quyền biển, đảo và ý thức cảnh giác của toàn dân, tránh bị các đối tượng xấu lợi dụng, kích động gây chia rẽ, làm mất an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
f) Tăng cường, nâng cao hiệu quả và tiếp tục đưa các mối quan hệ hợp tác cấp địa phương với các địa phương nước ngoài đạt hiệu quả, thiết thực.
III. Phương hướng công tác đối ngoại năm 2024
1. Tiếp tục quán triệt thực hiện nghiêm túc Quyết định số 272-QĐ/TW ngày 21/01/2015 của Bộ Chính trị khóa XI ban hành Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại; Hướng dẫn số 05-HD/BĐNTW ngày 26 tháng 3 năm 2019 của Ban Đối ngoại Trung ương về thực hiện Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại ban hành kèm theo Quyết định số 272-QĐ/TW ngày 21/01/2015 của Bộ Chính trị khóa XI ban hành Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại và Kết luận số 33-KL/TW ngày 25/7/2018 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục thực hiện Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại và Quy chế 12-QC/TU ngày 12/07/2023 của Tỉnh ủy về Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận và Công văn số 4760- CV/TU ngày 16/11/2023 của Thường trực Tỉnh ủy và Công văn số 4792/UBND- VXNV ngày 28/11/2023 của UBND tỉnh về việc tổ chức các Đoàn của tỉnh đi công tác, nghiên cứu, học tập kinh nghiệm ở nước ngoài.
2. Thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 38-CT/TW ngày 21/7/2014 của Bộ Chính trị về tăng cường quản lý các đoàn đi công tác nước ngoài và các văn bản chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý các đoàn đi công tác nước ngoài. Theo đó, các cơ quan, ban, ngành, và địa phương cần làm tốt công tác xây dựng Kế hoạch trình cấp có thẩm quyền phê duyệt hàng năm theo quy định. Trước khi tổ chức đoàn đi, cần xây dựng chương trình, nội dung làm việc thiết thực, thành phần gọn nhẹ để đảm bảo hiệu quả, chất lượng chuyến thăm. Tăng cường cơ chế phối hợp giữa các Bộ, ngành, địa phương với Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài từ việc tổ chức, xác định mục đích cho đến triển khai kết quả chuyến thăm nhằm đảm bảo sự hài hòa và cân đối giữa các khu vực và đối tác, điều tiết mật độ các đoàn đi một cách hợp lý, không trùng lắp nội dung và thuận lợi cho việc theo dõi, hỗ trợ thúc đẩy quan hệ. Tiến hành tổng kết, báo cáo kết quả, rút kinh nghiệm sau các chuyến công tác. (Công văn số 4760-CV/TU ngày 16/11/2023 của Thường trực Tỉnh ủy và Công văn số 4792/UBND-VXNV ngày 28/11/2023 của UBND tỉnh về việc tổ chức các Đoàn của tỉnh đi công tác, nghiên cứu, học tập kinh nghiệm ở nước ngoài)
2. Tiếp tục đẩy mạnh, đổi mới hình thức công tác đối ngoại, tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá hình ảnh về truyền thống lịch sử, văn hóa, tiềm năng, thế mạnh phát triển kinh tế, du lịch, thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước. Qua đó, nâng cao vị thế, uy tín và ảnh hưởng của địa phương, đất nước trong khu vực và trên trường quốc tế; phát huy sức mạnh tổng hợp của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế. Chỉ đạo các ngành chức năng của tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền nhằm quảng bá hình ảnh con người, địa phương Ninh Thuận thân thiện, là “điểm đến trong tương lai”; đồng thời, quảng bá, giới thiệu các tiềm năng, thế mạnh sẵn có của địa phương để thu hút các nhà đầu tư, tranh thủ nguồn vốn, công nghệ, kinh nghiệm quản lý, giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho người lao động.
3. Tăng cường công tác phối hợp, trao đổi, cập nhật thông tin về đối ngoại với các cơ quan Trung ương, địa phương để nắm những nội dung, nguyên tắc quản lý các đoàn đi công tác nước ngoài. Trên cơ sở đó, đề xuất cử cán bộ, công chức, viên chức đi công tác nước ngoài đảm bảo hiệu quả, tiết kiệm, đúng quy định; không đề nghị cử các trường hợp đi công tác nước ngoài trong thời gian cần tập trung thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo đúng tiến độ được cấp có thẩm quyền giao.
4. Tăng cường hoạt động kết nối kiều bào; củng cố nhân sự và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động Hội liên lạc người Việt Nam ở nước ngoài của tỉnh; xem xét việc tổ chức gặp gỡ người Việt Nam ở nước ngoài về quê nhân dịp Tết Nguyên đán 2024, bảo đảm chặt chẽ, thiết thực, hiệu quả, đúng quy định.
5. Huy động nguồn lực tài trợ của các tổ chức phi chính phủ NGOs và thu hút các dự án đầu tư có liên quan yếu tố nước ngoài: Cần xác định rõ định hướng các ngành, lĩnh vực cần thu hút đầu tư và tiếp nhận các nguồn tài trợ của tổ chức phi chính phủ; trên cơ sở đó tăng cường công tác quản lý, đảm bảo chặt chẽ, hiệu quả, đúng quy định, nhất là liên quan đến yếu tố quốc phòng, an ninh.
6. Tiếp tục triển khai công tác tuyên truyền, phổ biến các Hiệp định thương mại tự do (CPTPP, EVFTA, RCEP); thường xuyên cập nhật, kết nối triển khai thông tin, tập huấn, hướng dẫn các quy định nắm bắt các quy định, tận dụng các ưu đãi về thuế của FTA; thông tin và dự báo về thị trường nông, thủy sản đến các doanh nghiệp, hợp tác xã của tỉnh. Tiếp tục triển khai thực hiện Kế hoạch số 1358/KH-UBND ngày 03/4/2022 của Ủy ban nhân dân tỉnh về việc thực hiện Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (Hiệp định RCEP) trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận; nắm bắt tình hình hoạt động các doanh nghiệp nói chung và doanh nghiệp xuất khẩu nói riêng; tổng hợp báo cáo và phản ánh kịp thời những khó khăn vướng mắc cho Ủy ban nhân dân tỉnh, đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh.
7. Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác tổ chức, quản lý hội nghị, hội thảo quốc tế trên địa bàn tỉnh. Đặc biệt là cơ chế thông tin, báo cáo tình hình, kết quả sau khi kết thúc hội nghị, hội thảo; tình hình, kết quả sau chuyến công tác đi công tác ở nước ngoài. Trong đó, cần chú trọng việc đề xuất nội dung vận dụng, áp dụng cho cơ quan, đơn vị, địa phương đối với những kiến thức, kinh nghiệm tiếp thu được từ chuyến đi công tác ở nước ngoài; trên cơ sở đó, theo dõi đánh giá tình hình thực hiện và kết quả việc vận dụng, áp dụng kiến thức thực tiễn.
8. Các địa phương, cơ quan, đơn vị tăng cường bố trí cán bộ, công chức, viên chức làm công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được tham gia các khóa bồi dưỡng, tập huấn cập nhật kiến thức và kỹ năng đối ngoại, nghiệp vụ chuyên môn và kỹ năng ngoại ngữ do Bộ Ngoại giao tổ chức theo “Đề án bồi dưỡng kiến thức và kỹ năng cho cán bộ, công chức, viên chức làm công tác hội nhập quốc tế giai đoạn 2021-2025” do Thủ tướng phê duyệt để chủ động trong việc nghiên cứu, học tập khi được cử đi công tác ở nước ngoài hoặc tham gia hội nghị, hội thảo có yếu tố người nước ngoài nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả trong công tác tham mưu, thực thi nhiệm vụ. Mở các lớp bồi dưỡng, nâng cao trình độ ngoại ngữ cho cán bộ công chức, viên chức và người lao động nhằm hoàn thành các mục tiêu của Đề án “Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2012-2020” và Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025”.
9. Nâng cao chất lượng nguồn lao động của tỉnh trước khi đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng: Tạo điều kiện để các đơn vị có chức năng đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng liên kết với các cơ sở đào tạo để đào tạo nghề sát với thực tế công việc mà đối tác nước ngoài yêu cầu; chú trọng đào tạo ngoại ngữ, giáo dục định hướng về pháp luật, văn hóa, đất nước con người, phong tục tập quán của nước đến làm việc. Chú trọng công tác đào tạo nghề cho dân tộc thiểu số gắn liền với tạo nguồn để đưa người lao động đi làm việc có thời hạn ở nước ngoài. Bám sát nhu cầu thị trường lao động để thực hiện đưa người lao động có kỹ thuật, lao động có tay nghề cao đi làm việc ở những thị trường có thu nhập cao.
IV. Tổ chức thực hiện
1. Các Sở, ban ngành và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố, theo chức năng, nhiệm vụ được giao xây dựng Kế hoạch thực hiện công tác đối ngoại năm 2024 của Sở, ban, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị mình; gửi báo cáo kết quả việc xây dựng Kế hoạch cho Ủy ban nhân dân tỉnh và Tỉnh ủy (thông qua Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh và Văn phòng Tỉnh ủy) trước ngày 31/12/2023.
2. Các cơ quan, đơn vị được phân công chủ trì xây dựng đề án thực hiện kế hoạch đoàn ra năm 2024 tại Phụ lục II của Kế hoạch này, nghiên cứu, tham mưu Ban Cán sự Đảng Ủy ban nhân dân tỉnh xây dựng đề án về tổ chức các Đoàn của tỉnh đi công tác nước ngoài bảo đảm hiệu quả, thực chất, khả thi, phù hợp với nhu cầu, điều kiện của tỉnh, bảo đảm nguồn kinh phí thực hiện, các nguyên tắc, điều kiện, mục tiêu, yêu cầu và sản phẩm cần có sau học tập kinh nghiệm....để báo cáo Thường trực Tỉnh ủy xem xét, cho ý kiến trước khi triển khai thực hiện theo quy định tại Văn bản số 4792/UBND-VXNV ngày 28/11/2023 của UBND tỉnh.
3. Trước ngày 10 tháng 11 hằng năm, các sở, ngành, địa phương trực thuộc tỉnh có trách nhiệm gửi Hồ sơ kế hoạch hoạt động đối ngoại năm sau về Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh để tổng hợp, thẩm định và trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy xem xét, phê duyệt theo quy định tại Điều 8, Quy chế số 12-QC/TU ngày 12/7/2023 của Tỉnh ủy về Quy chế quản lý thống nhất các hoạt động đối ngoại trên địa bàn tỉnh Ninh Thuận (sửa đổi, bổ sung).
4. Giao Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, hướng dẫn các Sở, ban, ngành, địa phương thực hiện có hiệu quả Kế hoạch này, đồng thời, tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện và tổng kết công tác đối ngoại năm 2024. Đây là cơ sở để đánh giá việc tổ chức thực hiện công tác của địa phương, cơ quan, đơn vị trong năm 2024.
Trên đây là Kế hoạch hoạt động đối ngoại năm 2024 của Ủy ban nhân dân tỉnh. Đề nghị các Sở, ban, ngành liên quan và Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố căn cứ Kế hoạch triển khai thực hiện. Trong quá trình thực hiện, nếu có khó khăn, vướng mắc, đề nghị các đơn vị kịp thời báo cáo về Ủy ban nhân dân tỉnh để xem xét, chỉ đạo giải quyết.
NT