Đình Sông Pha thuộc thôn Lâm Bình, xã Lâm Sơn (Ninh Sơn), được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX để thờ Thần Thành Hoàng. Ban đầu, đình được xây dựng rất đơn sơ bằng ván và mái ngói, đến cuối thế kỷ XIX, đình được xây dựng lại hoàn chỉnh và lấy tên là đình Sông Pha.
Chánh điện đình Sông Pha
Đình được bố trí thành một khối tổng thể bao gồm: Án phong, cột cờ, sân lễ, chánh điện, nhà Tiền hiền, miếu thờ Thần Hổ, miếu thờ Thổ địa, nhà khách, nhà bếp và nhà kho. Qua nhiều lần được trùng tu, đến nay đình còn giữ nguyên những đường nét chạm khắc cổ; các mảng trang trí mang đậm nét truyền thống như tượng tứ linh “Lưỡng long tranh châu”, “Lưỡng long chầu nguyệt” được chạm khắc trên các đầu mái, con lươn rất thẩm mỹ và hài hòa. Bên cạnh giá trị về kiến trúc và điêu khắc, đình Sông Pha còn gắn liền với tín ngưỡng tâm linh của người dân, hằng năm nơi đây diễn ra các lễ hội như “Lễ tế xuân”, “Lễ tế thu” và “Lễ giáp ấn”. Trong đó, “Lễ tế thu” là lễ quan trọng và lớn nhất, tất cả các thành viên trong Ban Quản lý đình đều tham gia trước ngày lễ, toàn dân và các hương chức họp ở đình bàn việc tổ chức và bầu ra Ban tế tự. “Lễ tế thu” diễn ra trong 2 ngày, từ ngày 15 đến 16/8 (Âm lịch) hằng năm với ý nghĩa đền đáp công thần, các vị tiền bối và tưởng nhớ Quốc tổ Hùng Vương...
UBND tỉnh giao UBND huyện Ninh Sơn trực tiếp quản lý, bảo vệ, tu bổ, phục hồi và phát huy các giá trị của di tích đã được xếp hạng theo quy định. Đồng thời, nghiêm cấm mọi hoạt động khai thác trong khu vực di tích đã khoanh vùng để kinh doanh những dịch vụ không phù hợp. Trong trường hợp đặc biệt sử dụng đất đai ở di tích vào mục đích khác phải được phép của Chủ tịch UBND tỉnh.
T.D