Thuốc lá điện tử còn gọi là e-eigarette, hệ thống phân phối nicotine điện tử, thuốc lá vaporizer và bút vape, thiết kế của các loại thuốc lá này hiện nay vô cùng đa dạng, khá giống điếu thuốc lá truyền thống hoặc xì gà hay độc đáo hơn như chiếc bút, ỗ đĩa flash, được ra đời tại Trung Quốc năm 2004, có thể sử dụng nhiều lần dưới dạng sạc pin (lithinum-ion) như sạc điện thoại.
Thuốc lá điện tử sử dụng hóa chất bao gồm nhiều loại hương liệu, kim loại và nicotine, không phải làm từ nguyên liệu thuốc lá thông thường, thuốc lá thông thường phải đốt cháy, hít và nhả khói, nhưng thuốc lá điện tử lại không dựa vào quy trình đốt cháy, thay vào đó nó chuyển đổi một lượng dung dịch chất lỏng nicotine bốc hơi trong buồng nóng thành hơi nước hay sương mù để người dùng hít vào. Dung dịch này chứa nicotine trộn với dung dịch nền thường là propylene glycol, cùng hương liệu và các hóa chất khác. Một số sản phẩm thuốc lá điện tử chỉ ghi chung chung hàm lượng nicotine, tinh dầu trong loại thuốc lá này chứa 5% muối nicotine, nghĩa là khoảng 30-50mg nicotine trong một kém nhỏ bao chứa. Hàm lượng này tương đương với nicotine trong 1-3 bao thuốc lá truyền thống, có thể thấy hàm lượng nicotine này không hề nhỏ, bởi vậy nó cũng là chất gây nghiện tương tự như heroin hay cocaine. Hút càng nhiều nicotine thì cơ thể càng quen, càng gây nghiện nặng hơn.
Thuốc lá điện tử khi mới ra đời được quảng cáo như một phương pháp dễ dàng và an toàn để cai nghiện thuốc truyền thống, tuy nhiên thành phần nicotine chính là chất gây nghiện, nó gây cho người quen sử dụng nó dài ngày sự bắt buộc phải dùng tiếp, nếu không sẽ vật vã rất khó chịu, người nghiện không chỉ nghiện nicotine mà còn yêu thích những thiết kế điếu thuốc nhỏ gọn, trông rất thời trang và bắt mắt, cung cách rít hơi, nhả khói, tay sành điệu khi kẹp điếu thuốc…
Tại hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm về quản lý các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới” do Bộ Y tế tổ chức tại Hà Nội vừa qua, các chuyên gia Y tế đã đưa ra những thông tin giật mình về sự nguy hiểm của thuốc lá điện tử, các chuyên gia Y tế đã đưa ra bằng chứng cho thấy việc hít phải các hương liệu trong dung dịch của thuốc lá điện tử sẽ làm nghiện nicotine cả với những người đã từng hút và người chưa bao giờ hút, tăng nguy cơ động kinh, đau tim, đột quỵ, mắc các bệnh về răng miệng, gây ra các vụ nỗ/bỏng do xạc pin, chấn thương, gãy xương, tăng tỷ lệ nhồi máu cơ tim. Một số chất phụ gia hương vị như diacetyl, propylen có thể an toàn khi dùng ở số lượng nhỏ nhưng đặc biệt nguy hiểm khi hít phải trong thời gian dài sẽ gây ra bệnh phổi nghiêm trọng, dẫn đến tử vong.
Điều đặc biệt nguy hại đối với thuốc lá điện tử là tự phối trộn hương liệu khác nhau có thể lên tới 4 nghìn hương liệu, chính khe hở này tạo ra nguy cơ pha trộn cả heroin để câu khách là rất cao. Theo đó, không những người hút nghiện mà người hít phải khói thuốc lâu ngày cũng có thể bị nghiện theo. Điều này, sẽ gây tác hại đối với sức khỏe cộng đồng và trật tự an toàn xã hội.
Phan Bình