* Sự kiện
- Ngày 5-10-1910: Chế độ quân chủ tại Bồ Đào Nha bị lật đổ, nền Cộng hoà được thành lập.
Đúng 2 giờ sáng ngày 5-10-1910, 20 phát đại bác nổ vang đánh thức dân chúng thủ đô Lisbon, báo tin lục quân và hải quân đã đảo chính, hủy bỏ chế độ Quân chủ, nền Cộng hòa được thành lập.
Nằm ở tây nam châu Âu, Bồ Đào Nha là quốc gia lâu đời nhất ở Châu Âu, với hơn 800 năm lịch sử. Bồ Đào Nha có nền kinh tế thị trường và tiêu chuẩn sinh hoạt cao. Đây là quốc gia có chỉ số hoà bình cao thứ ba trên thế giới, sau Iceland và New Zealand vào năm 2016.
Tiếng Bồ Đào Nha là ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi thứ 5 trên thế giới, được chia sẻ bởi cộng đồng các quốc gia nói tiếng Bồ Đào Nha như Brazil, Angola, Mozambique, Cape Verde …
- Ngày 5-10-2004: Xảy ra một vụ hỏa hoạn trên tàu ngầm HMCS Chicoutimi của Canada khi nó đang chạy ở ngoài khơi bờ biển Ireland, làm 9 người bị thương. Vụ hỏa hoạn được dập tắt trong vài phút nhưng con tàu bị ngập trong khói, làm một số người bị ngạt thở. Nguyên nhân của vụ hỏa hoạn là do chập điện.
Tàu HMCS Chicoutimi chạy bằng điện và đi-ê-gien và là một trong 4 chiếc tàu ngầm được thiết kế cho Hải quân hoàng gia Anh trong thập niên 1980 trước khi được bán lại cho Canada năm 2000 với giá 589 triệu USD.
- Ngày 5-10-2005: Một trận lở bùn do cơn bão Stan gây ra đã chôn vùi hàng chục ngôi nhà tại cao nguyên Maya India ở Guatemala, hơn 2.000 người thiệt mạng.
- Ngày 5-10-2007: Nhật Bản lần đầu tiên đưa thành công tổ hợp vệ tinh thăm dò Kaguya lên quỹ đạo Mặt Trăng.
Tổ hợp Kaguya thực hiện sứ mệnh nghiên cứu có quy mô lớn nhất của con người đối với Mặt Trăng kể từ sau khi Mỹ phóng tàu Apollo lên hành tinh này năm 1969.
Nhiệm vụ chủ yếu của Kaguya là quan sát các cực và bề mặt phía sau của Mặt Trăng; nghiên cứu đặc điểm địa hình và xác định lực hấp dẫn của Mặt Trăng nhằm thu thập các dữ liệu cho việc nghiên cứu nguồn gốc và quá trình tiến hóa của Mặt Trăng. Với 14 thiết bị quan sát, tổ hợp Kaguya không chỉ quan sát được bề mặt Mặt Trăng, mà còn có thể “nhìn” sâu vào lòng của hành tinh này tới 5 km.
Sự kiện này đưa Nhật Bản đi trước Trung Quốc và Ấn Độ một bước trong cuộc chạy đua chinh phục Mặt Trăng ở châu Á.
- Ngày 5-10-2010: Liên hợp quốc (LHQ) công bố nghiên cứu “Đánh giá tài nguyên rừng toàn cầu”, cảnh báo đa dạng sinh học rừng đang bị lâm nguy trên phạm vi toàn cầu do tốc độ mất rừng, suy thoái rừng và diện tích rừng nguyên thuỷ giảm quá nhanh trên thế giới.
- Ngày 5-10-2012: Các vệ tinh đầu tiên của Nhật Bản và Mỹ được thả ra từ Trạm Vũ trụ Quốc tế (ISS).
Việc phóng các vệ tinh này nằm trong cuộc thử nghiệm mang tên Module thử nghiệm Nhật Bản Kibo, trong đó lần đầu tiên Nhật Bản sử dụng các vệ tinh có kích thước 10cmx10cmx20cm.
Sau khi được đưa vào quĩ đạo, các vệ tinh đã thực hiện các sứ mệnh của mình, trong đó có việc chụp ảnh Trái Đất và chuyển về mặt đất các thông điệp bằng tín hiệu Morse trong 100 ngày bằng một điốt phát sáng cường độ cao.
Giáo sư Takashi Tanaka, Đại học Fucuoka và là người đứng đầu nhóm chế tạo các vệ tinh trên của Nhật Bản cho hay, mục đích của thử nghiệm này là để xem phải mất bao nhiêu thời gian thì ánh sáng từ đèn LED sẽ đến Trái Đất trong khi những bức ảnh sẽ được chuyển về với tốc 115 kilobit/giây.
- Ngày 5-10-2014: Cuộc diễu hành với 1.721 ô tô cổ thuộc các nhãn hiệu Mustangs, Cadillacs và Volkswagen Beetles được tổ chức tại thành phố Mexico City của Mexico. Con số này đã phá vỡ kỷ lục thế giới Guinness mà các nhà sưu tầm ô tô cổ lập được năm 2002 tại Zandvoort , Hà Lan với 948 xe ô tô tham gia diễu hành.
- Ngày 5-10-2014: Núi lửa Sinabung ở Bắc Sumatra, Indonesia bắt đầu đợt phun trào mới, nhả ra những cột tro nóng và khói bụi cao tới 3.000m lên bầu trời.
Núi lửa Sinabung phun những đám mây tro cao tới 3 km trên bầu trời.
- Ngày 5-10-2017: Giải Nobel Văn học 2017 thuộc về nhà văn Anh Kazuo Ishiguro.
Tiểu thuyết của Kazuo Ishiguro đều viết về ký ức, thời gian và ảo tưởng. Chúng mang lại những cảm xúc tuyệt vời cho người đọc, giúp họ “khám phá những sâu thẳm huyền bí kết nối với thế giới”. Các tác phẩm nổi tiếng của ông gồm A Pale View Of Hills, Never let me go, The Remains of the Day….
Kazuo Ishiguro sinh năm 1954 tại Nhật Bản. Ông chuyển tới Anh khi mới 5 tuổi. Ngay từ khi ra mắt cuốn tiểu thuyết đầu tiên A Pale View Of Hills (1982), ông đã giành giải của Viện Văn học Hoàng Gia Anh. Năm 2008, ông được tạp chí Time xếp thứ 32 trong danh sách “50 Nhà văn Anh vĩ đại nhất kể từ năm 1945”.
Bắt đầu được trao từ năm 1901, đến nay Giải Nobel Văn học đã trao 109 lần nhưng có 113 tác giả nhận giải, do có bốn lần hai người đồng đoạt giải. Tới thời điểm này, chỉ có 14 nữ văn sĩ đoạt Nobel văn học.
Theo TTXVN