Thị trường điện sẽ thiếu sự cạnh tranh lành mạnh nếu tiếp tục kéo dài tình trạng độc quyền

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải và Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cũng tham gia giải trình thêm một số vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm.

Trước phần trả lời chất vấn các đại biểu Quốc hội của Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng đã nhấn mạnh về trách nhiệm của Bộ trưởng. Chủ tịch Quốc hội nêu rõ: Câu hỏi tổng quát nhất, trách nhiệm nhất trong thời điểm này đối với Bộ trưởng chính là thúc đẩy tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ để sản xuất kinh doanh, nhất là trong ngành công nghiệp, thương mại nội địa và xuất nhập khẩu bình ổn. Từ đó, giúp cho các doanh nghiệp trụ vững và phát triển lành mạnh trong quá trình tái cấu trúc nền kinh tế. Vì thế, phải giải quyết được công ăn việc làm, tăng sức mua giải quyết hàng tồn kho của doanh nghiệp… Một số vấn đề quan trọng khác cũng được nêu lên như: công nghiệp dầu khí, khai thác mỏ, điều hành giá cả thị trường, hoạt động của các tập đoàn, tổng công ty trong tiến trình tái cơ cấu.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Bùi Mạnh Hùng (đoàn Bình Phước) về các giải pháp để giải quyết tình trạng độc quyền của ngành điện, xăng dầu, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cho biết: Ngành điện và xăng dầu là ngành quan trọng có liên quan đến an ninh năng lượng quốc gia, là yếu tố đầu vào quan trọng trong sản xuất của doanh nghiệp. Nếu tiếp tục kéo dài tình trạng độc quyền thì thị trường điện sẽ thiếu sự cạnh tranh lành mạnh, hạn chế phát triển và ảnh hưởng đến quyền lợi của người tiêu dùng. Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng khẳng định: Sắp tới sẽ xóa bỏ thế độc quyền của doanh nghiệp. Trong năm 2012, các nhà máy điện không phân biệt tư nhân, nhà nước được chào giá công khai, công bằng đối với trung tâm điều độ và sẽ hình thành thị trường bán lẻ cạnh tranh.

Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng cũng nhận một phần trách nhiệm vì đã để tình trạng độc quyền của doanh nghiệp tồn tại quá lâu và thừa nhận Bộ chưa làm hết trách nhiệm. Thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các bộ, ngành liên quan để giải quyết tích cực hơn vấn đề này.

Liên quan đến vấn đề cơ chế điều hành giá xăng dầu mà đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (đoàn Quảng Bình) và đại biểu Lê Đắc Lâm (đoàn Bình Thuận) chất vấn - liệu có tồn tại lợi ích nhóm trong điều hành xăng dầu - Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng trả lời: Việc điều hành giá xăng dầu là phối hợp liên bộ Công thương - Tài chính. Hiện có 12 doanh nghiệp đầu mối xăng dầu, không thuộc một bộ nào quản lý, như vậy là xã hội chứ không phải của bộ, ngành nào. Cơ chế điều hành xăng dầu hiện đang được thực hiện theo Nghị định 84. Bộ trưởng giải thích: Theo Nghị định 84 thì cơ chế điều hành xăng dầu quy định 30 ngày trong việc điều chỉnh giá và yêu cầu dự trữ xăng dầu nên đã xảy ra tình trạng “lỗi nhịp” khi tăng giảm giá xăng dầu, điều hành giá xăng dầu.

Vấn đề phát triển thủy điện cũng được nhiều đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng. Trả lời câu hỏi của đại biểu Nguyễn Văn Minh (đoàn thành phố Hồ Chí Minh), Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng giải thích: Ở Việt Nam, hệ thống sông suối nhiều, trong điều kiện chống lũ về mùa mưa, cấp nước mùa khô nên thủy điện hết sức quan trọng. Trong thời gian qua, nhiều công trình thủy điện đã phát huy vai trò này. Tuy nhiên, bên cạnh đó cũng có những phát sinh gây hại như: liên quan đến đền bù, di dân tái định cư, thay đổi dòng chảy, ô nhiễm môi trường… Về trách nhiệm của mình, Bộ Công thương đã tổ chức nhiều đoàn kiểm tra rà soát các dự án và tìm giải pháp để khuyến khích mặt tích cực và hạn chế mặt tiêu cực.

Cũng liên quan đến vấn đề này, trả lời chất vấn của đại biểu Trần Xuân Vinh (đoàn Quảng Nam) về sự cố của thủy điện Sông Tranh 2, cũng như trách nhiệm của Bộ trưởng trong việc tìm giải pháp khắc phục sự cố này, Bộ trưởng Vũ Huy Hoàng thừa nhận lưu lượng nước thấm qua đập Sông Tranh 2 là lớn và phải "nghiêm túc xem xét xử lý". Còn việc di dân sẽ phụ thuộc vào kết quả của quá trình kiểm tra qua sự phối hợp với Bộ Xây dựng. Bộ và Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã nghiêm túc kiểm điểm và rút kinh nghiệm. Đồng thời, cam kết đảm bảo an toàn tuyệt đối cho công trình trong thời gian tới. Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng cũng đã trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội liên quan đến vấn đề phát triển công nghiệp phụ trợ; hỗ trợ doanh nghiệp tháo gỡ khó khăn giải quyết hàng tồn kho, bình ổn giá vật tư nông nghiệp cũng như cơ chế thu mua chế biến, tiêu thụ nông sản, thực phẩm….

Cũng trong sáng nay, Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải đã tham gia trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về vấn đề phát triển công nghiệp phụ trợ liên quan đến tái cơ cấu nền kinh tế, thủy điện...

Cũng liên quan đến vấn đề thẩm định các dự án thủy điện, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng trả lời thêm, làm rõ thêm trách nhiệm cùng với Bộ trưởng Bộ Công thương.