Tuy nhiên, đánh giá tổng thể cho thấy, tình hình tội phạm, vi phạm pháp luật về MT trên địa bàn tỉnh vẫn diễn biến phức tạp, đặc biệt là xu hướng trẻ hóa người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT còn diễn ra. Tính đến ngày 16/10/2024, trên địa bàn toàn tỉnh có 632 người nghiện, người sử dụng trái phép chất MT (gồm 278 người nghiện, 354 người sử dụng trái phép chất MT) và 53 người quản lý sau cai nghiện. Có 13/65 xã, phường, thị trấn không có tệ nạn MT, chiếm 20%; có 52/65 xã, phường, thị trấn có MT, chiếm 80%. Trong đó có 7 xã, phường, thị trấn trọng điểm, phức tạp về MT loại III; 45 xã, phường, thị trấn có tệ nạn MT ít phức tạp.
Nhằm tạo chuyển biến và từng bước đẩy lùi MT, giảm số người nghiện MT và giảm số xã, phường, thị trấn có MT trên địa bàn, hướng tới xây dựng “cấp xã, cấp huyện không MT”, góp phần phát triển kinh tế - xã hội địa phương; ngày 5/11/2024, đồng chí Trần Quốc Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh có Công văn số 5138/UBND-TCD đề nghị thủ trưởng các sở, ban, ngành cấp tỉnh; Chủ tịch UBND các huyện, thành phố, cơ quan mặt trận, đoàn thể trên địa bàn tỉnh căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục tổ chức triển khai, quán triệt thực hiện có hiệu quả các chỉ thị, nghị quyết, kết luận của Đảng, Quốc hội, chỉ đạo của Chính phủ về công tác phòng, chống MT. Cụ thể, trước ngày 15/11/2024, các sở, ngành, địa phương phối hợp hoàn thành việc tổng rà soát phát hiện, thống kê, lập danh sách, lên sơ đồ bảo đảm đầy đủ thông tin, chính xác, trung thực về: Số người nghiện MT; số người sử dụng trái phép chất MT; số người bị quản lý sau cai nghiện MT; số người tham gia điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế; số người nghi sử dụng trái phép chất MT, nghi nghiện MT; người có tiền sử nghiện MT, người có tiền sử sử dụng trái phép chất MT trong trại tạm giam, nhà tạm giữ, cơ sở cai nghiện MT tỉnh. Điểm, tụ điểm phức tạp về MT, điểm có nguy cơ phức tạp về MT; đối tượng bán lẻ trái phép chất MT.
Các lực lượng diễu hành hưởng ứng “Tháng hành động phòng, chống ma túy” và “Ngày toàn dân
phòng, chống ma túy” năm 2024. Ảnh: T.Xuân
Cùng với đó, các đơn vị, địa phương cần chủ động xây dựng kế hoạch, phân công, giao nhiệm vụ cụ thể cho các đơn vị nghiệp vụ nắm chắc tình hình hoạt động tội phạm MT, xác định tuyến, địa bàn trọng điểm, phức tạp, đối tượng nổi lên, nhất là số chủ mưu, cầm đầu đường dây tội phạm, số có tiền án, tiền sự về tội danh mua bán MT để phòng ngừa và đấu tranh, ngăn chặn. Chủ động phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Quốc phòng, Công an tỉnh để nắm tình hình, trao đổi thông tin, phát hiện, đấu tranh triệt phá các tổ chức, đường dây tội phạm về MT, thường xuyên tuyên truyền tấn công trấn áp tội phạm về MT, bảo đảm công tác phối hợp chặt chẽ, có chiều sâu, phát huy hiệu quả, hạn chế đến mức thấp nhất lượng MT thẩm lậu vào địa bàn. Thực hiện có hiệu quả công tác cai nghiện và quản lý sau cai; tập trung tham mưu mở rộng quy mô, nâng cao năng lực cho cơ sở cai nghiện MT tỉnh, bảo đảm 100% đối tượng có quyết định của tòa án nhân dân áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc đều được thi hành theo quy định của pháp luật.
Chỉ đạo, hướng dẫn các cơ sở y tế rà soát, bảo đảm cơ sở vật chất, nhân lực đáp ứng đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện MT để kịp thời phát hiện người nghiện MT tại địa bàn cơ sở và áp dụng các biện pháp cai nghiện MT phù hợp. Tổ chức đánh giá hiệu quả công tác điều trị các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone để có sự điều chỉnh phù hợp. Chủ động rà soát cơ sở vật chất, nhân lực hệ thống cơ sở y tế và thực hiện việc công bố danh sách các cơ sở y tế đủ điều kiện xác định tình trạng nghiện MT phục vụ triển khai hiệu quả các biện pháp cai nghiện trên địa bàn. Cung cấp danh sách người nghiện đang điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế và danh sách bệnh nhân khám chữa bệnh tại các cơ sở y tế có biểu hiện loạn thần, “ngáo đá” do sử dụng MT cho lực lượng công an cùng cấp. Kịp thời phát hiện, phối hợp với lực lượng công an để xử lý nghiêm các trường hợp có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật liên quan đến mua bán, sản xuất, sử dụng các loại tiền chất, hóa chất, các loại thuốc hướng thần gây nghiện. Tổ chức công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát thực hiện quy định pháp luật về an toàn thực phẩm và phòng, chống tác hại của thuốc lá để phòng ngừa hoạt động MT “núp bóng” các loại thực phẩm, thuốc lá điện tử, thuốc lá thế hệ mới.
Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về phòng, chống MT; tăng thời lượng phát sóng, đa dạng hóa các chuyên trang, chuyên mục nhằm tuyên truyền sâu rộng đến các tầng lớp nhân dân, nhất là các đối tượng có nguy cơ cao (học sinh, sinh viên, thanh thiếu niên,...). Nâng cao chất lượng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh” gắn với cuộc vận động “Toàn dân tham gia bảo vệ an ninh Tổ quốc”. Xây dựng, củng cố, duy trì và nâng cao hiệu quả mô hình, điển hình tiên tiến trong công tác phòng chống MT, công tác cai nghiện MT và quản lý sau cai. Đẩy nhanh tiến độ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án phạm tội về ma túy, thống nhất xác định các vụ án trọng điểm, vụ án lớn, đặc biệt nghiêm trọng hoặc các vụ án được dư luận xã hội quan tâm để tập trung điều tra, truy tố, xét xử kịp thời, nghiêm minh, đáp ứng yêu cầu chính trị của địa phương và yêu cầu phòng ngừa, đấu tranh tội phạm MT trong tình hình hiện nay.
Linh Giang