Năm 2024, tình hình kinh tế khó khăn đã ảnh hưởng đến hầu hết các lĩnh vực, ngành kinh tế và trực tiếp tác động làm số nợ thuế có xu hướng tăng lên qua các tháng. Trong bối cảnh đó, để thu hồi được nợ thuế, ngay từ đầu năm, Cục Thuế đã giao chỉ tiêu thu nợ cho các phòng, chi cục thuế khu vực lập kế hoạch thu nợ theo tháng, quý và giao chỉ tiêu đến từng cán bộ, công chức quản lý nợ; gắn trách nhiệm của lãnh đạo đơn vị với nhiệm vụ thu hồi nợ thuế; đồng thời tổ chức theo dõi, giám sát tình hình nợ thuế để chỉ đạo đôn đốc nộp kịp thời vào NSNN. Bên cạnh đó, đơn vị còn rà soát, phân loại nợ, phân tích nguyên nhân nợ của từng đối tượng; lập danh sách các doanh nghiệp (DN), cá nhân nợ thuế theo từng nhóm nợ và yêu cầu cơ quan thuế các cấp tập trung rà soát để áp dụng các biện pháp thu nợ phù hợp. Chỉ đạo cơ quan thuế các cấp đẩy mạnh việc ban hành thông báo nợ thuế bằng phương thức điện tử, để đôn đốc, nhắc nhở nộp tiền thuế nợ và cung cấp thông tin cảnh báo tình hình nợ thuế cho người nộp thuế (NNT). Thường xuyên phối hợp với Kho bạc Nhà nước và chủ đầu tư, các ban quản lý dự án khấu trừ tiền thuế giá trị gia tăng tạm nộp, tiền thuế còn nợ ngân sách của các DN xây dựng cơ bản trong quá trình giải ngân, thanh toán vốn. Công khai trên phương tiện thông tin đại chúng những DN, cá nhân chây ỳ nộp thuế, cũng như áp dụng triệt để các biện pháp cưỡng chế nợ thuế đối với những trường hợp chây ỳ, có khả năng nhưng không chấp hành nộp thuế vào NSNN (trong đó, đẩy mạnh biện pháp tạm hoãn xuất cảnh đối với NNT thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế theo Luật Quản lý thuế đối với 27 trường hợp); đôn đốc thu nợ đối với những NNT đã hết thời gian gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất theo quy định nhưng chưa nộp đúng thời hạn vào NSNN... Qua đó, xử lý đôn đốc thu nợ được 1.536 tỷ đồng... góp phần vào tổng thu NSNN 9 tháng được 3.540 tỷ đồng, đạt 88,5% kế năm, tăng29,2% so cùng kỳ.
Cán bộ Chi cục Thuế khu vực Ninh Sơn Bác Ái hướng dẫn người nộp thuế làm thủ tục kê khai thuế. Ảnh: VM
Tuy nhiên, bên những kết quả đạt được, nợ thuế vẫn có xu hướng tăng. Nguyên nhân do một số DN gặp khó khăn về tài chính, tài sản đều đã thế chấp ở ngân hàng, nên khi thực hiện các biện pháp cưỡng chế nợ thuế cũng chưa thu hồi được nợ thuế; các khó khăn chung của thị trường vốn ảnh hưởng tiêu cực tới tình hình hoạt động các DN kinh doanh bất động sản, nên nợ các khoản thu từ đất gia tăng; các khoản tiền thuế được gia hạn theo Nghị định số 12/2023/NĐ-CP, Nghị định số 36/2023/NĐ-CP đã hết thời gian gia hạn nhưng NNT chưa kịp thời nộp vào NSNN, dẫn đến tiền thuế nợ tăng cao... Tính đến 30/9/2024, tổng nợ thuế toàn ngành là 1.378,9 tỷ đồng, trong đó, nợ có khả năng thu 1.258,1 tỷ đồng.
Để đảm bảo phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ thu hồi nợ thuế theo đúng chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Tài chính, UBND tỉnh chỉ đạo Cục Thuế tỉnh áp dụng biện pháp thu nợ phù hợp với từng trường hợp nợ thuế theo đúng quy định; đặc biệt áp dụng ngay các biện pháp đôn đốc, cưỡng chế và công khai thông tin theo quy định của Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành đối với NNT có số tiền thuế nợ lớn, chây ỳ, kéo dài để thu hồi tiền thuế nợ vào NSNN. Chỉ đạo các phòng được giao nhiệm vụ quản lý nợ và các chi cục thuế trực thuộc tăng cường thực hiện rà soát, phân loại nợ thuế, theo dõi, giám sát chặt chẽ tình hình nợ thuế theo đúng hướng dẫn tại quy trình quản lý nợ; phối hợp với các bộ phận liên quan trong việc đối chiếu nợ thuế, chuẩn hóa dữ liệu nợ thuế, đảm bảo dữ liệu chính xác tạo thuận lợi cho các khâu tự động hóa công tác quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế.
Đồng chí Nguyễn Quốc Trang, Trưởng phòng Quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế, Cục Thuế tỉnh, cho biết: Bên cạnh việc tập trung rà soát toàn bộ các khoản nợ lớn, nợ khó thu, chây ỳ để tham mưu Ban Chỉ đạo đôn đốc thu hồi nợ đọng thuế và tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tỉnh chỉ đạo kịp thời đôn đốc thu hồi nợ thuế và tiền thuê đất, sử dụng đất vào NSNN; phòng triển khai triệt để các biện pháp quản lý nợ và cưỡng chế nợ thuế đối với DN hoạt động khai thác khoáng sản để thu dứt điểm tiền cấp quyền khai thác khoáng sản đến nay chưa thực hiện nộp vào NSNN (245,9 tỷ đồng) theo Kết luận thanh tra số 1240/KL-TTCP ngày 24/7/2020 của Thanh tra Chính phủ. Đối với các trường hợp chây ỳ, nợ thuế đã được động viên, đôn đốc, đã áp dụng các biện pháp của quy trình cưỡng chế nợ thuế vẫn không nộp tiền nợ thuế, ngay trong tháng 11/2024, phòng sẽ tham mưu Cục Thuế tỉnh áp dụng đồng thời các biện pháp cưỡng chế theo đúng quy định để tăng cường hiệu quả thu hồi nợ...; đặc biệt là đẩy mạnh biện pháp tạm hoãn xuất cảnh theo chỉ đạo của Tổng cục Thuế. Phấn đấu đến ngày 31/12/2024, tổng số tiền nợ thuế không vượt quá 8% so với tổng số thực thu vào NSNN năm 2024.
Ngoài ra, ngành thuế cũng đề nghị và khuyến khích NNT thực hiện cài đặt ứng dụng eTaxMobile để theo dõi tình hình nợ thuế và nhận được các thông báo của cơ quan thuế (thông báo nợ thuế, thông báo tạm hoãn xuất cảnh...) để kịp thời hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Xuân Nguyên