Đi tiên phong trồng rong nho ở tỉnh ta là anh Trần Hùng, cư ngụ tại Tp. Phan Rang - Tháp Chàm. Từng hoạt động trong lĩnh vực maketing, anh sớm nhận biết rong nho là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng được người Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan… ưa chuộng nên đã “rời phố” xuống biển thuê các ao nuôi tôm bỏ hoang để mở cơ sở sản xuất. Ban đầu quy mô chỉ vài sào, sau một thời gian ngắn anh đã phát triển rộng ra trên 5 ha. Hiện nay, bình quân mỗi ngày anh thu 60 kg rong tươi, bán ra thị trường với giá từ 100.000 đến 120.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, công lao động, thu lãi 5 triệu đồng. Với diện tích trên, tính ra mỗi năm cho thu nhập khoảng 1,8 tỷ đồng.
Anh Trần Hùng kiểm tra chất lượng sản phẩm rong nho
đang được chế biến trước khi đưa đi tiêu thụ.
Lợi nhuận từ trồng rong nho là rất lớn, tuy nhiên để được như ngày hôm nay, anh Hùng từng “nếm mùi” thất bại. Anh tâm sự: Thấy một số hộ dân ở Khánh Hòa giàu lên từ rong nho, tôi quyết định mua giống về trồng thử. Vì vừa làm vừa rút kinh nghiệm, nên ban đầu chỉ trồng thử nghiệm trong 3 ao, mỗi ao rộng 1 sào, có mái che, bằng 3 phương pháp: Trồng tiếp đáy, trồng kê sàn và trồng trong vỉ lưới. Tuy nhiên, do khu vực đầm Nại thường xuyên có gió mạnh đánh rách mái che làm ánh nắng mặt trời rọi trực tiếp xuống mặt nước nên rong chết dần. Từ thất bại, tôi nhận ra rằng, với khí hậu khắc nghiệt như ở tỉnh ta không thể sử dụng mái che trồng rong nho. Để giữa nhiệt độ thích hợp từ 20 đến 28oC cho rong phát triển, tôi đã nâng mực nước từ 1,2 m lên 1,4 m và trồng theo cách tiếp đáy. Với cách này, rong phát triển mạnh, sau thả giống khoảng một tuần là cho thu hoạch.
Từ thử nghiệm thành công, tháng 10-2012 anh Hùng đã mạnh dạn ra Khánh Hòa mua 10 tấn giống, với giá 30.000 đồng/kg về thả trong 2 ao có diện tích 1 ha, sau 1 năm nhân rộng ra trên 6 ao, với tổng diện tích như đã nêu. Từ đó đến nay, rong phát triển bình thường, cho thu liên tục, chưa hề bị dịch bệnh. Sản xuất đi vào ổn định, anh mở cơ sở chế biến rong tươi, giải quyết việc làm ổn định cho 5 lao động với mức thu nhập trên dưới 3 triệu đồng/tháng/người. “Trong tương lai, khi rong nguyên liệu dồi dào, tôi sẽ nâng cấp cơ sở chế biến thêm loại rong khô và rong nước” - anh Hùng, nói.
Đồng chí Trần Hữu Nhân, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện, cho biết: Chuyện anh Hùng làm giàu từ trồng rong nho gây được sự chú ý của nhiều hộ dân quanh vùng đến tham quan, học hỏi và có ý định làm theo. Trên địa bàn có hàng trăm hécta ao đìa nuôi tôm kém hiệu quả bỏ hoang lâu nay có thể cải tạo trồng rong nho. Vừa qua, ngành chức năng đã có động thái tích cực là tạo điều kiện cho anh Hùng đưa sản phẩm đến giới thiệu, quảng bá tại Hội chợ Công nghiệp - Thương mại khu vực miền Trung – Tây Nguyên tổ chức tại tỉnh ta vào đầu tháng 10 vừa qua. Qua thăm dò, loại thực phẩm giàu dinh dưỡng này tuy còn xa lạ đối với người tiêu dùng Việt Nam, nhưng lại là món ăn “khoái khẩu” của người Nhật, Hàn Quốc… cho thấy thị trường tiêu thụ rong nho ngày càng được mở rộng, ngoài sử dụng trong các nhà hàng, còn xuất khẩu ra nước ngoài.
Triển vọng phát triển rong nho là lớn, nhưng anh Trần Hùng khuyến cáo bà con trước khi trồng cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt tìm đối tác tin cậy để ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm. Rong nho cũng như măng tây là loại thực phẩm “quý tộc”, chưa được sử dụng thường xuyên trong bữa ăn hằng ngày của người Việt Nam, nên sản xuất đại trà rất dễ bị thương lái ép giá. Đó là chưa kể, để có sản phẩm rong đạt chất lượng phải tuân thủ quy trình chế biến nghiêm ngặt. Cụ thể, khi rong thu hoạch dưới ao lên chỉ chọn những chùm có chiều dài từ 6 - 8 cm bỏ vào thùng sục khí liên tục 24 giờ cho liền vết cắt, sau đó vớt lên để ráo nước đóng trong hộp nhựa nhằm giữ được độ tươi lâu. Với cách chế biến tỉ mỉ như vậy, 1 kg rong nguyên liệu lựa được 300 gam rong thành phẩm.
Đưa rong nho vào trồng trên các ao đìa nuôi tôm bỏ hoang là hướng chuyển đổi cơ cấu sản xuất hợp lý trong bối cảnh hiện nay. Tuy vậy, trước khi mở rộng quy mô trồng, ngành chức năng cần hỗ trợ bà con tìm kiếm đối tác tiêu thụ sản phẩm, tổ chức tập huấn chuyển giao kỹ thuật, có như vậy cây rong nho mới phát triển bền vững cho thu nhập cao.
Anh Tùng