Kết thúc giai đoạn phát triển bề nổi
Trong “Ngày hội đầu tư Xuân Nhâm Thìn” vừa được tổ chức tại tỉnh BR-VT, không có dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) mới nào được trao giấy chứng nhận đầu tư. Lý giải vấn đề này, đại diện Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh BR-VT cho biết, đây có thể được coi là tín hiệu chuyển giai đoạn trong hoạt động FDI tại địa phương.
Bà Rịa - Vũng Tàu có nhiều tiềm năng phát triển ngành vận tải biển. Ảnh: Đ.T
Trên thực tế, sự phát triển ồ ạt các dự án FDI tại BR-VT trong những năm vừa qua đã bộc lộ không ít hạn chế, xuất phát cả từ phía các nhà đầu tư lẫn môi trường đầu tư tại tỉnh. Vì vậy, tỉnh đã đưa ra các tiêu chí cụ thể để chọn lọc dự án một cách kỹ lưỡng hơn, có mục tiêu cụ thể hơn, chứ không chạy theo thành tích số lượng, sản phẩm tràn lan.
Ông Hồ Văn Niên, Phó chủ tịch UBND tỉnh BR-VT cho biết, trong 20 năm qua, tỉnh định hướng thu hút những dự án công nghiệp nặng, khai thác thế mạnh của địa phương, nhưng giờ nhìn lại, thấy chính sách đó chưa hẳn đã đúng, vì tất cả thiết bị của ngành công nghiệp nặng đều phải nhập khẩu và hầu như không có gì là sản phẩm do tỉnh sản xuất.
Bên cạnh đó, hầu hết những thế mạnh, tiềm năng kinh tế của BR-VT đã được các dự án FDI khai thác, nhưng sản phẩm và dịch vụ mới chỉ ở mức độ sơ cấp hoặc công suất đạt ở mức thấp. Ví dụ, toàn tỉnh có 53 cảng và cầu cảng, trong đó có nhiều dự án FDI, nhưng lại phải đối mặt với tình trạng thiếu hàng, có cảng trong năm 2011 chỉ hoạt động 40-50% công suất, do hệ thống dịch vụ hậu cần chưa phát triển.
Hầu hết dự án FDI đang hoạt động sản xuất trong khu công nghiệp là những dự án gia công, lắp ráp, như Nhà máy Wind Towers chỉ chế tạo cơ khí phần ống tháp, còn phần máy móc – thiết bị là do nước ngoài sản xuất.
Bất cập nữa là, thời gian qua, không ít nhà đầu tư xí phần dự án rồi chờ tìm đối tác để nhượng lại kiếm lời, trong khi nhiều nhà đầu tư có khả năng nhưng đến sau, nên không tìm được địa điểm, do quỹ đất có hạn. Xu hướng này đã dẫn đến tỷ lệ vốn thực hiện đạt rất thấp, chỉ bằng 30% vốn đăng ký đầu tư.
Bắt đầu phát triển theo chiều sâu
Từ những bất cập như vậy, BR-VT đang cẩn trọng hơn, đề ra mục tiêu rõ ràng hơn trong việc thu hút FDI. Hiện tại có thể được xem là giai đoạn để tỉnh giải quyết cơ bản những hạn chế về hạ tầng cơ sở để thu hút các dự án FDI thực tế hơn.
Trong năm 2011 và đầu năm 2012, tỉnh đã tập trung xúc tiến các dự án đầu tư đến từ Nhật Bản và đã thu hút được sự quan tâm của nhiều nhà đầu tư nước này.
Ông Hồ Văn Niên cho biết, tỉnh đang tập trung kêu gọi đầu tư vào 2 lĩnh vực chính là logistics và công nghiệp phụ trợ, để phát huy hết công năng của hệ thống cảng biển, tạo ra sản phẩm công nghiệp để tái cơ cấu kinh tế của địa phương theo hướng công nghiệp hóa một cách thực sự, phát huy nội lực của địa phương, tài nguyên và con người địa phương.
Các nhà đầu tư Nhật Bản đã đề xuất các ý tưởng phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh. Sắp tới, BR-VT và các doanh nghiệp, các tổ chức kinh tế, cơ quan hỗ trợ phát triển của Nhật Bản sẽ có mối quan hệ chặt chẽ hơn nhằm hướng tới sự phát triển lâu dài, bền vững, hiệu quả.
BR-VT đặt chỉ tiêu thu hút đầu tư FDI trong năm 2012 chỉ khoảng 500 triệu USD, bằng già nửa so với năm 2011. Ông Niên khẳng định, kinh tế BR-VT nói chung và hoạt động FDI đang bớt dần lệ thuộc vào dầu khí, công nghiệp nặng (điện...), du lịch, mà chú trọng mở rộng dịch vụ logistics và công nghiệp hỗ trợ, theo đúng tinh thần của Đại hội Tỉnh Đảng bộ lần thứ V là phát triển tỉnh trở thành đô thị cảng biển.
Nguồn Đầu tư điện tử