Theo UBND huyện Ninh Hải, tổng diện tích thực hiện các dự án thành phần Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 khoảng 831,7ha, trong đó diện tích thu hồi đất 454,9ha, gồm 269,34ha đất của hộ gia đình, cá nhân, với số hộ có đất thu hồi là 844 hộ (còn lại là đất mặt nước, đất trụ sở cơ quan, đất do UBND xã quản lý). Tổng số hộ tái định cư dự kiến 553 hộ; trong đó, có 330 hộ có đất ở, 223 hộ có nhà trên đất nông nghiệp, đồng thời dự kiến số hộ có nhu cầu bồi thường bằng đất có mục đích sử dụng khác với loại đất thu hồi là 291 hộ. Tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ tái định cư các dự án khoảng 4.747 tỷ đồng.
Thực hiện các dự án thành phần Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2, huyện Ninh Hải sẽ thực hiện khu tái định cư nhằm ổn định nơi ở cho người dân có đất bị thu hồi chuyển đến nơi ở mới. Ngày 25/2/2025, UBND huyện đã ban hành thông báo thu hồi đất với diện tích 45ha, trong đó có thu hồi 22,6ha đất của 190 hộ và 2 tổ chức. Đến nay địa phương đã hoàn thành kiểm kê đối với 118 hộ/17,6ha và đang tiếp tục tiến hành kiểm kê 62 hộ/5ha. Qua đó sớm thực hiện các thủ tục thu hồi đất GPMB để xây dựng hạ tầng khu tái định cư, đảm bảo đầy đủ các hạng mục thiết chế xã hội, điện, đường, trường, trạm, khu kinh doanh thương mại...

Xã Vĩnh Hải (Ninh Hải) nơi dự kiến quy hoạch xây dựng Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2. Ảnh: T.Duy
Đối với khu vực xây dựng Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2, ngày 27 và 28/2/2025, UBND huyện đã ban hành thông báo thu hồi đất với diện tích 405ha; trong đó có 235ha đất thuộc 450 hộ gia đình và 169ha của 3 tổ chức. Hiện nay, UBND huyện đang phát hành thông báo thu hồi đất tới các hộ dân, sau đó sẽ tiếp tục thực hiện công tác kiểm kê để đảm bảo kịp với tiến độ yêu cầu thực hiện dự án.
Ngoài nhiệm vụ GPMB khu tái định cư và khu xây dựng nhà máy, Ninh Hải còn thực hiện chỉnh trang khu dân cư hiện hữu thôn Thái An, xã Vĩnh Hải với tổng diện tích quy hoạch 13,41ha; trong đó, đất ở cải tạo chỉnh trang 4,25ha, đất ở phân lô mới 7,46ha gồm 239 lô (mỗi lô từ 200-400m2). Tổng diện tích thu hồi để GPMB 8,29ha, gồm 4,5ha/57 hộ gia đình, đất UBND xã quản lý 3,79ha. Để ổn định đời sống sản xuất của người dân vùng dự án, huyện Ninh Hải còn triển khai thực hiện khu tái định canh, bố trí đất sản xuất cho người dân với diện tích thu hồi phần đất công ích của xã đang quản lý với tổng diện tích 2,1ha và thu hồi đất 1.940m2 của 1 hộ dân để xây dựng trạm bơm tăng áp thuộc hệ thống cấp nước sinh hoạt phục vụ dự án Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2.

Hồ Bàu Tró nằm trong vùng dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 (Ninh Hải) đang trong giai đoạn đầu tư xây dựng. Ảnh: A.Tuấn
Đồng chí Trần Minh Thái, Chủ tịch UBND huyện Ninh Hải cho biết: Quá trình triển khai thực hiện, địa phương gặp một số khó khăn đó là hiện nay số liệu theo thông báo thu hồi dựa trên số liệu đã ban hành thông báo thu hồi từ năm 2012-2016, ranh giới thu hồi so với hiện nay có sự sai khác, do đó kiến nghị cần sớm đo đạc để hoàn thiện lại bản đồ phục vụ công tác kiểm kê được đầy đủ và chính xác. Đối với đơn giá cây trồng, đặc biệt, nho, táo, dừa, đề nghị hướng dẫn cách xác định năm trồng và đối với cây trồng chưa có trong bảng giá ban hành theo quyết định của UBND tỉnh. Mặt khác, đề nghị sớm quy định định mức chi cho công tác tổ chức thực hiện GPMB dự án nhà máy ĐHN.
Qua thực tế khảo sát tại vị trí xây dựng Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2 vừa qua, đồng chí Trần Quốc Nam, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh đã ghi nhận đánh giá cao tinh thần chủ động, khẩn trương, trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc triển khai các công việc liên quan đến dự án Nhà máy ĐHN Ninh Thuận 2 với tiến độ rất khẩn trương, cơ bản đáp ứng yêu cầu của UBND tỉnh, Ban Chỉ đạo tỉnh. Để triển khai kịp thời, hiệu quả các nhiệm vụ, nhất là hoàn thành công tác bồi thường, GPMB vị trí xây dựng nhà máy ĐHN trong năm 2025, UBND tỉnh giao các sở, ngành, đơn vị liên quan tập trung nguồn lực khẩn trương triển khai các công việc liên quan đến dự án ĐHN Ninh Thuận thuộc trách nhiệm của đơn vị với tinh thần tăng tốc, quyết liệt; luôn xác định thực hiện các công việc liên quan đến dự án ĐHN là ưu tiên số một để tập trung xử lý. UBND huyện cần chủ động phối hợp, khẩn trương tổ chức kiểm kê, chuẩn xác toàn diện các số liệu liên quan đất đai, nhà ở, công trình xây dựng, vật kiến trúc, hoạt động dân sinh, kinh tế, cây trồng, vật nuôi,... của nhân dân tại các địa điểm xây dựng Nhà máy ĐHN Ninh Thuận và khu tái định cư theo phạm vi, ranh giới đã được phê duyệt trước đây để chủ động chuẩn bị sẵn sàng các số liệu phục vụ công tác thu hồi đất, bồi thường, GPMB; công việc hoàn thành trong tháng 3/2025. Ngay sau khi cơ quan thẩm quyền chốt số liệu về phạm vi, ranh giới, chính sách bồi thường, GPMB, sẽ điều chỉnh, cập nhật lại theo đúng phạm vi ranh giới được phê duyệt; cập nhật đầy đủ các quy hoạch tỉnh, quy hoạch sử dụng đất nhằm bảo đảm đầy đủ pháp lý khi tiến hành thực hiện chi trả tiền bồi thường, GPMB theo quy định. Đồng thời, tiếp tục thông báo cho người dân trong vùng dự án không được tổ chức xây dựng mới, cơi nới, mở rộng, sửa chữa nhà ở, công trình, vật kiến trúc, trồng trọt, thả nuôi các đợt sản xuất mới... để không làm biến động, thay đổi hiện trạng đất đai đối với diện tích dự kiến bị thu hồi để tránh thiệt hại cho người dân, cũng như trục lợi chính sách của Nhà nước.
Mai Phương