Theo đánh giá của UBND tỉnh, thực hiện lộ trình BHYT toàn dân giai đoạn 2016-2020, nhất là, sau gần 3 năm thực hiện Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT, mục tiêu BHYT toàn dân của tỉnh ta đã có hơn 86,6% dân số (526.816 người) tham gia. Công tác BHYT trên địa bàn tỉnh đạt được kết quả quan trọng, góp phần tích cực trong việc xoá đói, giảm nghèo, thúc đẩy KT-XH phát triển, đảm bảo an sinh xã hội. Mặc dù tỷ lệ bao phủ BHYT đạt và vượt chỉ tiêu so với lộ trình đề ra, nhưng trên thực tế việc thực hiện chính sách BHYT tại các địa phương trong tỉnh gặp nhiều khó khăn, tốc độ phát triển đối tượng tham gia BHYT còn chậm, thiếu bền vững. Tỷ lệ người tham gia BHYT chủ yếu trong nhóm đối tượng được Nhà nước đóng hoặc hỗ trợ mức đóng, còn nhóm đối tượng chính là người dân tự đóng BHYT đạt thấp, dẫn đến việc có đạt được tỷ lệ bao phủ BHYT hay không hoàn toàn phụ thuộc vào việc tham gia của các nhóm đối tượng này.
Cụ thể, đến cuối năm 2017, tỷ lệ HSSV tham gia BHYT mới chỉ đạt 86,14% (65.741/76.322 HSSV), thấp hơn so với kế hoạch giao 13,86%; số người lao động tham gia BHYT (14.114/40.000 lao động) chỉ đạt 35,29% (chỉ tiêu 55%); 105.838 người tham gia BHYT theo hộ gia đình, đạt 70,13%, còn khoảng 45.706 người chưa tham gia BHYT theo hộ gia đình. Qua phân tích có rất nhiều nguyên nhân, như đối với nhóm đối tượng lao động trong các doanh nghiệp, trước hết là do tính tuân thủ pháp luật của chủ sử dụng lao động, người lao động còn hạn chế, chế tài xử lý vi phạm trong lĩnh vực BHYT còn nhiều bất cập. Đối với nhóm đối tượng HSSV, chưa quán triệt được đối tượng này thuộc diện phải tham gia BHYT bắt buộc theo Luật BHYT một cách sâu rộng trong cán bộ, viên chức, HSSV và các tổ chức xã hội trong trường học; phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến việc mua BHYT cho con em mình. Đối với nhóm đối tượng hộ gia đình, mặc dù số người tham gia tăng so năm trước, tuy nhiên vẫn chưa đạt theo yêu cầu đề ra. Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức của người dân đối với chính sách BHYT còn hạn chế, chỉ khi đau ốm thì mới nghĩ đến việc tham gia BHYT… Người thuộc hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình, được ngân sách nhà nước hỗ trợ 30% mức đóng BHYT, nhưng đến nay tỉnh chưa bố trí được ngân sách hỗ trợ, do đó số lượng người tham gia rất thấp.
Ông Nguyễn Mạnh Tú, Giám đốc Bảo hiểm Xã hội tỉnh, cho biết: Để đạt được mục tiêu trên rất cần sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Trước hết, cấp ủy, chính quyền địa phương, các ban, ngành, đoàn thể cần tiếp tục bám sát nhiệm vụ trọng tâm và các nhóm giải pháp của Chỉ thị số 39-CT/TU của Tỉnh ủy về việc tăng cường thực hiện chính sách BHXH, BHYT; Quyết định số 1951/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc giao chỉ tiêu thực hiện BHYT toàn dân giai đoạn 2016-2020 và Quyết định số 271/QĐ-UBND của UBND tỉnh về việc giao chỉ tiêu BHYT toàn dân năm 2018. Ngoài việc đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ về BHYT, cần đẩy mạnh việc phát triển đối tượng, chống thất thu. Đồng thời, tăng cường kiểm tra việc thực hiện đóng BHYT cho người lao động tại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn, hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị thực hiện đóng BHYT đầy đủ, đúng thời gian quy định, xử lý nghiêm đối với hành vi trốn đóng, nợ đọng BHYT; quản lý và giải quyết đầy đủ, kịp thời quyền lợi cho người lao động, chống lạm dụng, thất thoát quỹ BHYT…Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ về BHYT, các chính sách hỗ trợ của Nhà nước đối với người tham gia các loại hình BHYT, nhất là cho các hộ gia đình làm nông, lâm, ngư, diêm nghiệp có mức sống trung bình; BHYT cho đối tượng chính sách.
“Năm 2018 có một số điểm mới về thực hiện Luật Bảo hiểm xã hội. Theo đó, đối tượng có ký hợp đồng lao động từ 1 tháng đến dưới 3 tháng phải tham gia bảo hiểm xã hội, BHYT. Khi đó sẽ nâng cao tỷ lệ bao phủ BHYT trên toàn tỉnh”- ông Nguyễn Mạnh Tú cho biết thêm.
Với quyết tâm cao và sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, tin rằng, tỉnh ta tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, sớm khắc phục những hạn chế, vướng mắc nhằm thực hiện thắng lợi mục tiêu BHYT toàn dân theo lộ trình đã đề ra.
Xuân Bính