Tiêu chí thu nhập - “áp lực” của nông thôn mới!

(NTO) Toàn tỉnh có 47 xã xây dựng nông thôn mới (NTM). Những năm qua, để thực hiện có hiệu quả chương trình xây dựng NTM, nhất là tạo cơ hội cho người dân có điều kiện phát triển kinh tế, tăng thêm thu nhập vươn lên thoát nghèo, tỉnh ta đã tập trung gắn công tác giảm nghèo bền vững với chương trình xây dựng NTM, lồng ghép các đề án, dự án để thống nhất về quản lý, phân bổ nguồn lực đầu tư; xây dựng kết cấu hạ tầng ở các xã, trong đó ưu tiên nguồn lực cho các xã nghèo, thôn nghèo thuộc vùng khó khăn; đẩy mạnh công tác khuyến nông, khuyến lâm, khuyến ngư và dạy nghề để nông hộ có điều kiện chuyển đổi nghề từ nông nghiệp sang các lĩnh vực khác. Kết quả cũng đáng ghi nhận là từ sự đồng lòng, người dân tích cực tham gia, thực hiện nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, thu hút nhiều doanh nghiệp tham gia đầu tư, liên kết với nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm… góp phần nâng cao thu nhập cho nông dân…Đến nay toàn tỉnh đã có 16/47 xã hoàn thành các tiêu chí về xây dựng NTM và được UBND tỉnh công nhận là xã đạt chuẩn NTM. Bình quân đạt 13,68 tiêu chí/xã, vượt so với kế hoạch là 13 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 7 tiêu chí. Có thể nói đây là nỗ lực rất lớn từ công tác chỉ đạo điều hành từ tỉnh đến cơ sở, huy đông các nguồn lực đầu tư…như đã nêu trên, đặc biệt là sự đồng thuận của người dân-chủ thể- trong xây dựng NTM. Chính từ sự đồng thuận này đã phát huy được sức mạnh của cộng đồng để thực hiện đồng bộ 19 tiêu chí của NTM, tạo nên bộ mặt mới cả về nông nghiệp, nông thôn lẫn đời sống dân sinh...

Tuy nhiên, qua thực tế tìm hiểu nhiều địa phương đang rất lúng túng để thực hiện đạt tiêu chí thu nhập cho người dân. Theo Quyết định 1980/QĐ-TTg ngày 17-10-2016 của Thủ tướng Chính phủ và có hiệu lực từ 1-12-2016 chỉ tiêu chung về tiêu chí này là 45 triệu đồng/người/năm, riêng vùng Duyên hải Nam Trung bộ là 41 triệu đồng, cao hơn nhiều lần so với mức 27 triệu đồng của năm 2016…Về tỷ lệ hộ nghèo đa chiều phải đạt cao nhất cũng chỉ ở mức 5% trở xuống. Là tỉnh nông nghiệp, có nhiều lợi thế về cây trồng, vật nuôi trong đó có một số giống cây trồng triệu phú, tỷ phú như nho, táo, măng tây xanh, nha đam…thế nhưng rủi ro cũng rất lớn, đặc biệt người nông dân luôn “thúc thủ” trước biến đổi khó lường của khí hậu, gây thiệt hại đáng kể cho nhà nông, có khi mất trắng không có khả năng tái đầu tư cho sản xuất vụ tiếp theo. Có nông dân than thở: Cây “đặc sản” của tỉnh ta đa phần chịu nắng chứ không chịu mưa như nho chẳng hạn, khổ nổi vài năm gần đây thời tiết thất thường, nho đang chín rộ chuẩn bị thu hoạch mà đổ xuống “cây” mưa coi như thiệt hại nặng…Nhiều nông dân còn cho rằng, cứ nhìn vào diện tích cây “đặc sản” là biết vì sao nông dân thu nhập thấp lại bấp bênh!. Thử nhẩm tính, tổng diện tích đất canh tác toàn tỉnh trên dưới 80 ngàn ha/năm, trong số này nhiều nhất là cây nho trên 1.250 ha, táo gần 950 ha; các cây trồng triệu phú, tỷ phú khác còn “khiêm tốn” hơn. Chăn nuôi tuy có phát triển nhưng chỉ một bộ phận nông dân nuôi với quy mô lớn, còn lại đa phần nuôi nhỏ lẻ, thu nhập không đáng kể…Đó là chưa đề cập đến ngành nghề phụ nông thôn do thiếu ổn định đầu ra, chủ yếu lấy công làm lời nên cũng khó khăn…Nêu ra những vấn đề trên để thấy rằng do thu nhập của đại đa số người dân chưa cao trong khi “chuẩn” tiếp tục nâng lên nên khó đạt. Mặt khác, thu nhập thấp kéo theo hộ nghèo tăng, cho nên một số xã tuy được công nhận đạt chuẩn NTM nhưng qua đánh giá đã… “rớt” cả 2 tiêu chí thu nhập và hộ nghèo!. Có huyện chưa có xã nào đạt được 2 tiêu chí vừa nêu mặc dù đã có nhiều nỗ lực.

Trong năm 2017 này tỉnh ta quyết tâm phấn đấu có thêm 2 xã đạt chuẩn NTM và các xã đạt chuẩn năm 2015, 2016 giữ vững chuẩn đã đạt theo Bộ tiêu chí mới giai đoạn 2016-2020, đồng thời phấn đấu đạt bình quân 14 tiêu chí/xã. Đến năm 2020, phấn đấu có 24 xã đạt chuẩn NTM, bình quân 15 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 10 tiêu chí và có từ 1-2 huyện đạt chuẩn NTM. Mục tiêu đặt ra là vậy, nhưng ngay từ bây giờ nếu không có những giải pháp khả thi để nâng mức thu nhập của người dân chí ít bằng hoặc cao hơn mức đã quy định thì e rằng chính tiêu chí thu nhập sẽ trở thành “áp lực” của nhiều địa phương trên hành trình phấn đấu đạt chuẩn NTM. 

TD