Tại một gian hàng bán bánh kẹo ở chợ Phan Rang, chúng tôi tính nhẩm có vài chục mặt hàng bánh, kẹo, mứt được bày bán, tuy nhiên mỗi loại đều được chủ hàng đổ ra bày bán trong một thùng giấy lớn, không hề có bao bì in cơ sở sản xuất, hạn sử dụng… Khi chúng tôi từ chối mua với lý do sản phẩm không có bao bì, nhãn mác, chủ hàng mới đưa ra một gói bánh và giải thích: Do người mua nhiều nên chị mới xé bao bì đổ hàng ra như thế cho dễ bán, mà khách hàng cũng dễ lựa chọn.
Xuất hiện nhiều sản phẩm bánh, kẹo, mứt Tết không rõ nguồn gốc, xuất xứ tại
Chợ Phan Rang.
Tuy nhiên, việc làm này cũng khiến khách hàng không khỏi băn khoăn, liệu hàng được bày bán trong thùng có chắc chắn là hàng mới hay đã quá hạn sử dụng, thật-giả lẫn lộn khó lường. Hơn nữa, chỉ có một số loại có bao bì, nhãn mác, còn lại đa số, nhất là tất cả các loại mứt đều không có bất cứ thông tin gì. Khi được hỏi về xuất xứ, ngày sản xuất, hạn sử dụng thì chủ hàng chỉ trả lời các mặt hàng này được đặt mua tại các cơ sở sản xuất trong nước. Tiếp tục được hỏi cơ sở nào, ở đâu thì chủ hàng lại không trả lời được?
Trong khi tình trạng hàng kém chất lượng, không có nguồn gốc, xuất xứ được bày bán khá phổ biến trên thị trường thì người tiêu dùng lại tỏ ra hết sức “dễ dãi”. Chị Nguyễn Quỳnh Trâm, một khách hàng chia sẻ: Nhìn thấy đẹp, ăn thử thấy ngon, sau đó hỏi sơ qua hàng của nước nào sản xuất, miễn không phải là hàng Trung Quốc là mua thôi. Khó nhất là lựa các loại mứt vì hầu như chẳng có thông tin gì về sản phẩm cả, tuy nhiên cũng cố gắng chọn một vài loại cho có hương vị Tết.
Không chỉ đối với các mặt hàng bánh, kẹo, mứt, nhiều mặt hàng khác như nem, chả, phụ gia chế biến thực phẩm… hầu như không có thông tin về cơ sở, ngày sản xuất, hạn sử dụng. Một số loại nước đóng chai, nước đá cũng chưa bảo đảm về VSATTP. Vừa qua, chúng tôi có dịp cùng đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra VSATTP trong dịp Tết, qua kiểm tra 2 cơ sở sản xuất nước đá sạch trên địa bàn Tp. Phan Rang-Tháp Chàm đã phát hiện nhiều vi phạm như: Cơ sở sản xuất không có giấy công bố sản phẩm, nơi sản xuất được dùng chung với sinh hoạt gia đình, hệ thống thoát nước không bảo đảm, nơi để thành phẩm không bảo đảm vệ sinh… Đoàn đã yêu cầu 2 cơ sở ngưng hoạt động để khắc phục các lỗi vi phạm.
Nhằm siết chặt công tác quản lý về VSATTP trong dịp Tết Nguyên đán Ất Mùi- 2015, các ngành chức năng đã phối hợp lên kế hoạch thanh tra, kiểm tra các cơ sở kinh doanh, chế biến thực phẩm, dịch vụ ăn uống trên địa bàn tỉnh. Riêng đối với ngành Y tế, công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được thực hiện cao điểm đến hết ngày 20-2. Ông Trần Mạnh Tường, Chánh Thanh tra Sở Y tế, cho biết: Ngành chức năng sẽ mạnh tay với các trường hợp vi phạm. Đồng thời sẽ thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng tên các cơ sở sản xuất, tên sản phẩm không bảo đảm chất lượng để người dân biết không sử dụng và rút giấy phép hoạt động, lưu hành sản phẩm, qua đó nhằm nâng nhận thức, ý thức của các chủ cơ sở, doanh nghiệp về công tác VSATTP.
Tuy nhiên, lượng hàng hóa phục vụ Tết là rất lớn, công tác quản lý của ngành chức năng có giới hạn, điều quan trong nhất đó là người dân phải tự nâng cao kiến thức để trở thành người tiêu dùng thông thái, biết lựa chọn những mặt hàng bảo đảm chất lượng, để bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình trong dịp Tết đến, Xuân về.
Theo thống kê của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP), hiện toàn tỉnh có gần 5.800 cơ sở kinh doanh, sản xuất, chế biến thực phẩm, dịch vụ ăn uống. Năm 2014, qua 224 đợt thanh tra chuyên ngành, liên ngành tại 6.962 lượt cơ sở, đã phát hiện 1.574 cơ sở vi phạm về ATVSTP. Trong đó, có 19 cơ sở bị xử phạt hành chính; 164 cơ sở có sản phẩm buộc phải tiêu hủy do thực phẩm đã hết hạn sử dụng, không có nguồn gốc rõ ràng, không in ngày sản xuất; 1.390 cơ sở vi phạm do chưa bảo đảm điều kiện ATVSTP trong kinh doanh thức ăn trên đường phố.
Uyên Thu