Ở ngoài khơi nhìn vào, đảo Nam Yết rất đẹp, một dải đất nổi lên, một màu xanh lá cây nằm giữa biển bao la, hùng vĩ. Ở đây có nhiều cây tra cổ thụ, thân hình xù xì, cả mấy trăm năm. Các chiến sĩ hải quân trồng thêm rau, đu đủ, bầu, bí và đặc biệt là dừa. Dừa ở đây rất nhiều và lạ. Cây không tươi tốt, cao vút như ở đất liền, chỉ cao chừng 2 - 3m, tàu lá xác xơ vì nắng gió khắc nghiệt ở biển đảo, song quả rất sai. Đảo Nam Yết cách đất liền 320 hải lý, vượt qua bao sóng gió, trắc trở. Vậy mà có được một vườn dừa sai quả như thế này, thật đáng trân trọng công lao các chiến sĩ nơi đây!
Chiến sĩ trên đảo Nam Yết hái dừa đãi khách.
Anh Cấn Văn Hưởng, nguyên trợ lý chính trị đảo Nam Yết, hiện nay đã về công tác ở Vùng 4 đi cùng đoàn chúng tôi đến đảo Nam Yết, tự hào khoe rằng: “Trong các đảo ở huyện Trường Sa, đảo Nam Yết là đảo nhiều dừa nhất. Có thể gọi đây là "vương quốc dừa". Ban đầu các chiến sĩ hải quân vất vả, ôm khư khư trái dừa khô trong đất liền đem ra trồng, chăm sóc, tưới nước, nâng niu từng chút, giống như người chơi hoa, cá cảnh trong đất liền. Trồng được một cây, rồi hai cây, ba cây… Nhìn cây dừa tận tay chăm sóc lớn lên từng ngày, vui mừng lắm.
Các chiến sĩ hải quân, lần đầu tiên đến đây làm nhiệm vụ, lúc ra về thường trồng một cây xanh trên đảo để làm kỷ niệm. Một người đến, một người ra đi để lại một cây. Dần dần, trở thành một vườn dừa. Có nhiều người lúc đến đây chỉ là chiến sĩ, sau khi trải qua bao nhiêu năm tháng, trở thành sĩ quan cao cấp. Giờ về lại thăm đảo xưa, đến chỗ cây dừa trồng thấy nay đã to lớn, hiên ngang giữa đảo, sai quả, lòng bùi ngùi, xúc động, nhớ đến kỷ niệm năm nào!... Hiện nay, ở đảo Nam Yết có hơn 250 cây dừa, ấy là hơn 250 kỷ niệm, 250 ân tình của người lính đảo ra quân, gởi gắm lại tình cảm nơi này”.
Anh Cấn Văn Hưởng kể xong, hỏi: “Ông có thích uống nước dừa trên đảo do chính tay tôi trồng không. Tôi hái mời ông uống, dừa ở đây rất ngọt!”. Tôi thích thú, gật đầu. Cây dừa thấp. Nhanh như chớp, anh đã hái mấy quả mời tôi uống thử. Quả thật nước dừa ở đây rất ngọt. Ở trong đất liền, tôi cũng thường hay đi uống nước dừa ở nhiều nơi. Các quán nước dừa ở khu vực miền Trung, chủ quán hay đưa lọ muối để cho du khách nêm vào uống, cho nước dừa ngọt hơn. Chợt nghĩ, phải chăng nước dừa ở đây ngọt là do trồng ở giữa biển cả, vì theo như các nhà khoa học, lượng muối ở đây nhiều hơn chỗ khác, nhờ vậy nước dừa ở đây ngọt hơn chăng? Tôi không chắc chắn về điều này, song đây là lần đầu tiên trong đời, tôi uống quả dừa ngọt lịm như thế này !.
...Thời gian trôi đi, mùa xuân lại đến, tôi lại nhớ tới vườn dừa Nam Yết với những cây dừa hiên ngang vươn cao trong nắng gió. Chắc bây giờ ngoài ấy vườn dừa đang mùa sai quả!
Lê Đức Quang