Chuyển mạnh tư duy đối ngoại đa phương

Phát biểu kết luận Hội nghị "Đối ngoại đa phương thế kỷ 21 và khuyến nghị chính sách đối với Việt Nam” diễn ra ngày 12/8, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh đánh giá cao sự chia sẻ kinh nghiệm quý báu của các vị khách mời quốc tế.

Phó Thủ tướng cũng bày tỏ trân trọng và nhất trí với nhiều ý kiến đóng góp tâm huyết của Lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các chuyên gia, học giả trong nước, đại diện các địa phương.

Về phương hướng triển khai hoạt động đối ngoại đa phương trong thời gian tới, Phó Thủ tướng đề nghị, trước hết, cần chuyển mạnh từ tư duy “gia nhập và tham gia” sang “chủ động đóng góp, khởi xướng và tích cực tham gia định hình”, tăng cường cách tiếp cận đa ngành, chú trọng nội hàm phát triển bền vững.

Hai là, khẩn trương đề xuất định hướng tổng thể và dài hạn của đối ngoại đa phương Việt Nam trong 10-20 năm tới, coi đây là điều kiện tiên quyết nâng tầm đối ngoại đa phương nhằm đáp ứng các yêu cầu mới của hội nhập quốc tế toàn diện.

Bộ Ngoại giao sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành sớm triển khai nhiệm vụ này, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Ba là, trong giai đoạn từ nay đến năm 2020, đối ngoại đa phương của nước ta cần tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm như: Đăng cai Đại hội đồng Liên minh nghị viện thế giới năm 2015; đảm nhận vai trò thành viên Hội đồng nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2014-2016 và Hội đồng kinh tế-xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC) nhiệm kỳ 2016-2018; đăng cai Hội nghị Cấp cao APEC năm 2017; đảm nhận vai trò Chủ tịch ASEAN 2020; ứng cử vào Hội đồng bảo an Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2020-2021…

Ngoài ra, hoàn tất các cam kết quốc tế lớn có thời hạn vào năm 2015-2020, nhất là hoàn tất xây dựng Cộng đồng ASEAN và Tầm nhìn ASEAN sau năm 2015, tăng cường vai trò trung tâm của ASEAN; các Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ (MDGs), tham gia xây dựng các Mục tiêu phát triển (SDGs) của Liên Hợp Quốc sau năm 2015, hoàn tất các cam kết gia nhập WTO vào năm 2018 cùng các hiệp định thương mại tự do nhiều bên.

Theo Phó Thủ tướng, cần đẩy mạnh nội hàm phát triển và ứng phó với các thách thức toàn cầu trong các hoạt động đa phương nhằm thiết thực phục vụ Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 2011-2020. Trong đó, tiếp tục hợp tác kết nối khu vực, thu hẹp khoảng cách phát triển, đối tác phát triển, tăng trưởng bền vững, giảm nghèo, bình đẳng giới, an ninh nguồn nước, an ninh an toàn hàng hải, an ninh lương thực, thiên tai, dịch bệnh, biến đổi khí hậu… là những lĩnh vực ta có nhu cầu tranh thủ hợp tác quốc tế và có khả năng đóng góp.

Bốn là, cần cải tiến, đổi mới cơ chế thông tin, phối hợp liên ngành và giữa các bộ, ban, ngành với địa phương, doanh nghiệp, phù hợp với chuyển biến của tình hình quốc tế và đáp nhu cầu mới của đất nước.

Cần phân định rõ hơn trách nhiệm của các bộ, ngành, cơ quan liên quan, phân cấp thẩm quyền quyết định, đầu mối phụ trách các vấn đề đa phương để bảo đảm hiệu quả, tính linh hoạt và tốc độ xử lý những vấn đề toàn cầu mới như tăng trưởng xanh, kinh tế biển, an ninh an toàn hàng hải…

Đồng thời, phải coi trọng đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đa phương theo hướng chuyên nghiệp bởi đây là vấn đề rất cấp bách để nước ta triển khai thành công hoạt động đa phương.

Ngày nay, cán bộ làm công tác đa phương phải đáp ứng những đòi hỏi cao hơn không chỉ về tốc độ, mức độ linh hoạt, mà cả khả năng chủ trì và điều hành, năng lực dẫn dắt với những kỹ năng mới.

Bộ Ngoại giao sẽ chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành, tranh thủ sự hỗ trợ của các tổ chức quốc tế, sớm xây dựng và triển khai chương trình đào tạo cán bộ đa phương Việt Nam.