Ngày 15-5-1941 tại thôn Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng, Đội Nhi đồng cứu quốc đầu tiên ra đời và đã được Mặt trận Việt Minh coi là một thành viên, hoạt động theo Điều lệ của Mặt trận Việt Minh với nội dung: “Dự bị giúp đánh Tây, đánh Nhật, làm cho Việt Nam hoàn toàn độc lập”. Ngày 15-5 đã đi vào lịch sử vẻ vang của Đội với những đội viên đầu tiên là Nông Văn Dền, Nông Văn Thàn, Lý Văn Tịnh, Lý Thị Nạ, Lý Thị Xậu. Trải qua những giai đoạn lịch sử, với những tên gọi khác nhau, các Đội thiếu nhi trong cả nước đã lập nên những chiến công xuất sắc, gắn liền với tên tuổi của những người anh hùng nhỏ tuổi như Kim Đồng, Nguyễn Bá Ngọc… Ngày 30-4-1970, thể theo nguyện vọng của thanh niên, đoàn viên, đội viên, thiếu nhi cả nước, Ban Chấp hành Trung ương Đảng đã ra nghị quyết trao cho Đoàn và Đội được mang tên Bác Hồ kính yêu và từ đó đến nay Đội được mang tên: Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh. Tháng 6-1976, Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đoàn lần thứ 23, họp tại TP.Hồ Chí Minh đã thống nhất tổ chức Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh trong cả nước và đề nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng trao cho Đội khẩu hiệu: “Vì Tổ quốc xã hội chủ nghĩa, vì lý tưởng của Bác Hồ vĩ đại: Sẵn sàng!”.
Cùng với thiếu nhi cả nước, phát huy niềm tự hào và truyền thống vẻ vang của Đội, đội viên, nhi đồng trong tỉnh đã luôn nỗ lực, thi đua rèn luyện, thực hiện tốt 5 điều Bác Hồ dạy, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đội viên gương mẫu, cháu ngoan Bác Hồ.
Năm học 2013-2014, toàn tỉnh có 57.074 đội viên và 34.587 nhi đồng thuộc 214 liên đội. Hưởng ứng phong trào thi đua “Tự hào truyền thống – tiếp bước cha anh” do Hội đồng Đội tỉnh phát động, Hội đồng Đội các cấp đã tổ chức nhiều hoạt động thiết thực, qua đó giáo dục đội viên, nhi đồng lòng kính trọng, biết ơn các anh hùng, khơi dậy tình yêu quê hương đất nước, tinh thần đoàn kết của dân tộc thông qua các buổi sinh hoạt dưới cờ, các diễn đàn “Thiếu nhi Ninh Thuận – vâng lời Bác dạy”, “Tự hào truyền thống Đội ta”, “Yêu sao, yêu Đội”, “Tiến bước lên Đoàn”, “Khăn quàng thắm mãi vai em”… để mỗi đội viên, nhi đồng biết kính trọng, lễ phép, biết giúp đỡ mọi người. Phong trào xây dựng “Tủ sách Bác Hồ với thiếu nhi” thông qua việc sưu tầm sách báo, những mẩu chuyện về Bác, toàn tỉnh đã xây dựng được 214 tủ sách; 206 góc, phòng truyền thống Đội, thu hút 4.250 đội viên, thiếu nhi tham gia.
Công tác tuyên truyền, giáo dục về lịch sử, truyền thống của dân tộc, của Đảng, của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Đội TNTP Hồ Chí Minh đặc biệt được chú trọng với nhiều hình thức đa dạng, phong phú như: Thi tìm hiểu, nói chuyện truyền thống, hành trình về nguồn… 100% liên đội trong toàn tỉnh đã tổ chức các hoạt động giáo dục theo chủ đề, chủ điểm của từng tháng, góp phần nâng cao nhận thức cho từng đội viên, nhi đồng về trách nhiệm và bổn phận của mình đối với gia đình, nhà trường và xã hội; khơi dậy cho các em ý thức học tập, rèn luyện, phấn đấu để xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, đội viên tốt, xứng đáng là Cháu ngoan Bác Hồ. Trong năm học, đội viên, thiếu nhi tỉnh ta tổ chức thăm, tặng 318 suất quà cho đội viên, thiếu nhi có hoàn cảnh khó khăn với tổng trị giá hàng chục triệu đồng; ủng hộ đồng bào bão lụt trên 36 triệu đồng; nhận chăm sóc giúp đỡ 524 gia đình thương binh, liệt sỹ, Mẹ Việt Nam Anh hùng, 51 nghĩa trang liệt sĩ và Đài tưởng niệm với 3.494 ngày công chăm sóc.
Thực hiện lời Bác dạy: “Tuổi nhỏ làm việc nhỏ” các chi đội, liên đội đã triển khai thực hiện tốt phong trào “Kế hoạch nhỏ” và thu được: 9.825kg giấy vụn; 5.751 vỏ lon bia; 4.355 sách, vở cũ; 266 cuốn truyện tranh; 100 áo ấm; 50 mũ đội; 50 bộ quần áo; 5 bộ đồ chơi cũ; 136 cây viết; 248kg nhựa. Tự hào màu thắm đỏ khăn quàng trên vai, Đội viên, thiếu nhi trong toàn tỉnh cũng tích cực hướng ứng và có những hành động, việc làm cụ thể hướng về biển, đảo quê hương, đất nước, bảo vệ tài nguyên môi trường, tìm hiểu văn hóa truyền thống dân tộc và góp phần tuyên truyền, bảo tồn các di tích lịch sử, văn hóa.
Phát huy tính chủ động, sáng tạo và ý thức tự học tập, rèn luyện, các đội viên, nhi đồng đã không ngừng nỗ lực phấn đấu, sôi nổi thi đua. Học kỳ I, năm học 2013-2014 toàn tỉnh đạt được 2.872 tuần học tốt, 98.760 giờ học tốt, 580.024 điểm mười, 5.153 đôi bạn cùng tiến, thành lập và duy trì hoạt động 612 CLB học tập với 11.763 đội viên tham gia. Các đội viên khối lớp 4, 5 được tham quan làng nghề truyền thống, trường nghề, các cơ sở sản xuất... để bước đầu định hướng nghề nghiệp tương lai. Những Quỹ học bổng: “Vì bạn nghèo”, “Thiếu nhi nghèo vượt khó”, “Nuôi heo đất vì bạn nghèo”... do đội viên, thiếu nhi gây dựng đã và đang tạo sức lan tỏa mạnh mẽ về lòng nhân ái, tinh thần sẵn sàng sẻ chia, giúp đỡ bạn bè.
Tròn 73 mùa hoa của Đội, đội viên, nhi đồng Ninh Thuận cũng tự hào với những thành tích vẻ vang, những bông hoa thiếu nhi ngàn việc tốt, những cán bộ Đội năng động, nhiệt tình; những học sinh giàu lòng nhân ái, chăm ngoan học giỏi... xứng đáng là những bông hoa thơm trong vườn hoa cháu Bác Hồ kính yêu.
Nhật Nam