Từ đầu tháng 4-2014 đến nay, do cảng Ninh Chữ chậm hoàn thiện các thủ tục cần thiết nên chưa được phép tiếp nhận tàu hàng, trong đó có việc không tiếp nhận clinker, nguyên liệu chính trong việc sản xuất xi măng của Công ty Cổ phần Phương Hải. Việc này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh và việc làm ổn định của gần 200 công nhân của Công ty, đồng thời cũng làm ảnh hưởng đến việc cung cấp xi măng phục vụ cho Chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh.
Ông Trần Nhị, Giám đốc Công ty Cổ phần Phương Hải cho biết: Trung bình mỗi năm chúng tôi phải nhập từ 8.000-10.000 tấn clinker thông qua cảng Ninh Chữ để phục vụ sản xuất. Hiện nay nhu cầu xi măng để xây dựng các công trình đường giao thông, kênh mương nội đồng trong chương trình thực hiện nông thôn mới tại địa phương đang rất cần. Nhưng chúng tôi không còn nguyên liệu để sản xuất. Từ năm 2003, việc vận chuyển nguyên liệu đều thông qua cảng đảm bảo an toàn, thuận lợi nhưng từ khi Cảng vụ Hàng hải Nha Trang không cấp phép cho tàu vào thì việc sản xuất coi như phải dừng lại. Công ty phải đóng cửa và công nhân buộc phải nghỉ việc. Chúng tôi mong được ngành chức năng có giải pháp tháo gỡ, hỗ trợ doanh nghiệp.
Tại huyện Ninh Hải, hiện không riêng gì Công ty Phương Hải đối mặt với việc phải đóng cửa thì nhiều doanh nghiệp thu mua muối lẫn diêm dân như đang ngồi trên “đống lửa” khi muối sản xuất ra ngày càng nhiều nhưng không thể xuất bán. Bởi nhiều đơn hàng thu mua muối đã phải hủy bỏ do tàu không thể tiếp cận để “ăn” muối. Trong khi đây là “con đường” chủ yếu để muối Ninh Thuận tới được các tỉnh phía Bắc thuận lợi.
Ông Nguyễn Sơn, chủ Doanh nghiệp muối Hải Việt cho biết: Trước đây, khi có tàu hàng vào cảng Ninh Chữ “ăn” muối, việc lưu thông hàng hóa rất thuận lợi. Muối của diêm dân ngày càng được thu mua với giá cao và ổn định. Trung bình mỗi năm xuất đi từ 8.000-10.000 tấn muối. Tuy nhiên từ khi không có tàu vào cảng, việc thu mua muối trong dân ngày càng bị ứ đọng. Từ đầu năm đến nay các doanh nghiệp chủ yếu phải vận chuyển bằng xe ô tô, hoặc tăng-bo sang cảng Ba Ngòi (Cam Ranh-Khánh Hòa) làm phát sinh nhiều chi phí. Khiến giá trị hạt muối bị giảm đi rất nhiều. Nếu trước đây muối có giá trên 1 triệu đồng/tấn thì này đang giảm xuống chỉ còn 650 ngàn/tấn. Trong khi đó, lượng muối diêm dân toàn huyện Ninh Hải hiện còn tồn đọng khoảng gần 20 ngàn tấn.
Không xuất được hàng qua cảng, nhiều doanh nghiệp đành phải trữ hàng và chờ đợi.
Trong ảnh: Kho muối của Công ty Ngọc Mai (Ninh Hải)
Được biết, những năm gần đây, được sự giúp đỡ của cơ quan quản lý Hàng hải, Cảng Ninh Chữ đã tiếp nhận thành công nhiều lượt tàu biển có trọng tải dưới 1.000 tấn ra, vào cảng, giải quyết nhu cầu cấp thiết của bốc dỡ clinker phục vụ sản xuất xi măng, vận chuyển vật liệu ra các đảo để xây dựng công trình bảo vệ an ninh quốc phòng, biển đảo cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động lưu thông tiêu thụ muối, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Ông Trần Ngọc Thanh, Trưởng cảng Ninh Chữ cho biết: Từ trước đến nay Cảng Ninh Chữ vẫn thường tiếp nhận tàu hàng vào cảng bốc dỡ hàng hóa thuận lợi bởi đây là cảng có lạch nước sâu, đường vào rộng. Cảng cũng luôn bố trí lực lượng hướng dẫn, sắp xếp các phương tiện vào cảng thuận lợi và hài hòa giữa tàu cá và tàu hàng. Tuy nhiên về nguyên tắc thì cảng Ninh Chữ chưa được cấp phép để tiếp nhận tàu hàng có trọng tải trên 500 tấn. Từ năm 2009, UBND tỉnh đã phê duyệt dự án nạo vét và gia cố cầu cảng với kinh phí khoảng 8 tỷ đồng nhưng đến nay chưa có kinh phí để thực hiện. Chính vì vậy, Cảng vẫn chưa đủ điều kiện để tiếp nhận những tàu hàng có công suất lớn.
Nhằm tháo gỡ khó khăn cho địa phương, ngày 26-4, trên cơ sở làm việc với Cục Hàng Hải Việt Nam, UBND tỉnh đã chỉ đạo Ban quản lý, Khai thác các cảng cá tiếp tục triển khai thực hiện dự án Nạo vét và gia cố cầu tàu cảng Ninh Chữ; tiếp nhận tàu biển có trọng tải toàn phần đến 1.000 tấn. Trong khi chờ đợi hoàn thành dự án nạo vét và gia cố cầu tàu cảng Ninh Chữ, UBND tỉnh đề nghị Cục Hàng Hải Việt Nam xem xét tạo điều kiện cho phép cảng Ninh Chữ tạm thời tiếp nhận tàu biển vận chuyển clinker có trọng tải đến 1.000 tấn (bình quân mỗi tháng 1-2 chuyến), nhằm tạo điều kiện cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
Hy vọng rằng trong thời gian tới việc hàng hóa lưu thông qua cảng sẽ được thuận lợi nhằm tháo gỡ khó khăn của doanh nghiệp và người dân địa phương hiện nay.
Ngũ Anh Tuấn