ASEAN - Trung Quốc: Chú trọng hợp tác kinh tế

Tại Hội nghị, hai bên đánh giá cao kết quả hợp tác đạt được trong 10 năm qua, nhất là trong lĩnh vực thương mại với kim ngạch thương mại hai bên đã tăng gấp 7 lần, đạt 400 tỷ USD năm 2012, đưa Trung Quốc trở thành đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN và ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của Trung Quốc.

Nỗ lực triển khai Chương trình hành động giai đoạn 2011-2015

Hai bên hoan nghênh việc tổ chức thành công các hoạt động nhân kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược, trong đó có Hội nghị Ngoại trưởng đặc biệt ASEAN-Trung Quốc tháng 8/2013 tại Trung Quốc; chuyến đi quảng bá ASEAN của các Bộ trưởng kinh tế ASEAN tới Trung Quốc và Diễn đàn Cấp cao về kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc (tháng 8/2013).

Hai bên đề nghị cần tiếp tục nỗ lực triển khai Chương trình hành động giai đoạn 2011-2015, chú trọng hơn nữa hợp tác trên các lĩnh vực trọng tâm như thương mại, đầu tư, kết nối, đồng thời mở rộng quy mô hợp tác trong các lĩnh vực khác như an ninh năng lượng và lương thực, khoa học và công nghệ, giao thông, giáo dục, y tế…

Đặc biệt, hai bên xác định thực hiện hiệu quả các cam kết trong khuôn khổ Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc (ACFTA), phấn đấu đạt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại lên 500 tỷ USD năm 2015. Tại Hội nghị này, Trung Quốc đã đưa ra một số đề xuất nhằm tăng cường hợp tác với ASEAN.

ASEAN và Trung Quốc khẳng định tiếp tục thực hiện đầy đủ các cam kết nêu trong Tuyên bố DOC và Tuyên bố Cấp cao ASEAN - Trung Quốc kỷ niệm 10 năm DOC, nhằm duy trì hòa bình và ổn định ở khu vực và Biển Đông. Hội nghị hoan nghênh việc ASEAN và Trung Quốc khởi động tham vấn chính thức ở cấp SOM về COC tháng 9/2013 tại Trung Quốc và khẳng định hai bên cần thúc đẩy hơn nữa các nỗ lực hướng tới Bộ Quy tắc COC.

Việt Nam chia sẻ một số định hướng hợp tác ASEAN-Trung Quốc

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng nhấn mạnh, Trung Quốc đã trở thành đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN và ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ ba của Trung Quốc; đồng thời, đối thoại, tham vấn được duy trì thường xuyên ở các cấp nhằm tăng cường hiểu biết và lòng tin chính trị, tạo cơ sở quan trọng cho thúc đẩy quan hệ mọi mặt giữa hai bên, cũng như giải quyết những khác biệt.

Việt Nam và các nước ASEAN đánh giá cao chính sách nhất quán của Trung Quốc xây dựng láng giềng tốt đẹp và quan hệ hữu nghị với ASEAN, coi ASEAN là ưu tiên trong chính sách đối ngoại; hỗ trợ ASEAN xây dựng cộng đồng, triển khai liên kết, kết nối, ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN trong cấu trúc khu vực. ASEAN ủng hộ một Trung Quốc phát triển bền vững và thân thiện, ủng hộ chính sách “Một Trung Quốc”.

Trong khuôn khổ tổng thể quan hệ đối tác ASEAN - Trung Quốc, Việt Nam tự hào đã đóng góp tích cực cho sự củng cố và tăng cường quan hệ và hợp tác ASEAN - Trung Quốc, đặc biệt trong giai đoạn 2009-2012 khi Việt Nam đảm nhiệm vai trò điều phối quan hệ đối thoại giữa hai bên.

Để mở rộng và làm sâu sắc hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chia sẻ một số định hướng hợp tác chính:

Một là, thúc đẩy hơn nữa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc lên tầm cao mới, đóng góp thiết thực vào hòa bình, ổn định, hợp tác và thịnh vượng ở khu vực; đồng thời cần thúc đẩy giao lưu văn hóa và nhân dân nhằm tăng cường nhận thức và sự ủng hộ của người dân về tầm quan trọng của quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc.

Hai là, tăng cường hợp tác kết nối giữa ASEAN và Trung Quốc, nhất là kết nối về hạ tầng cơ sở. ASEAN hoan nghênh Trung Quốc lập Ủy ban điều phối kết nối làm đầu mối hợp tác với ASEAN cũng như lập các Quỹ hợp tác ASEAN - Trung Quốc, trong đó có việc hỗ trợ các dự án hợp tác kết nối. Ngoài các dự án khu vực như Đường cao tốc xuyên Á, cần ưu tiên phát triển hạ tầng và liên kết giao thông vận tải giữa các tỉnh/vùng dọc biên giới giữa các nước ASEAN và Trung Quốc thông qua các cơ chế và khuôn khổ tiểu vùng như Hợp tác lưu vực sông Mekong, Hợp tác kinh tế vịnh Bắc Bộ mở rộng, “Hai hành lang, Một vành đai kinh tế” giữa Việt Nam và Trung Quốc.

Ba là, tăng cường hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư thông qua phát huy tối đa vai trò và hiệu quả của các cơ chế hiện có như Khu vực Mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc (ACFTA), Trung tâm ASEAN - Trung Quốc và Hội chợ ASEAN - Trung Quốc (CAEXPO) hướng tới mục tiêu nâng kim ngạch thương mại hai chiều lên 500 tỷ USD năm 2015.

Bốn là, cần tăng cường hợp tác xây dựng một cấu trúc khu vực thuận lợi cho hòa bình, ổn định và phát triển ở Đông Á, với ASEAN đóng vai trò trung tâm. Ngoài ra, cần tăng cường hợp tác giải quyết các vấn đề an ninh phi truyền thống như quản lý thiên tai, biến đổi khí hậu, an ninh năng lượng, lương thực và đặc biệt quan trọng là vấn đề quản lý tốt, và sử dụng bền vững các nguồn tài nguyên nước… Đồng thời, cần thúc đẩy liên kết khu vực Đông Á thông qua đẩy mạnh xây dựng đối tác kinh tế toàn diện khu vực, Kế hoạch kết nối ASEAN+3 và Đông Á, Sáng kiến Chiềng Mai…

Năm là, ASEAN và Trung Quốc chia sẻ nguyện vọng và lợi ích chung trong việc duy trì hòa bình và ổn định, an ninh và an toàn hàng hải ở Biển Đông, giải quyết hòa bình các tranh chấp trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước LHQ về Luật Biển 1982, thực hiện đầy đủ DOC và sớm tiến tới COC.

“ASEAN coi trọng và cho rằng việc sớm xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông mang tính tổng thể và ràng buộc sẽ đóng góp quan trọng vào việc đảm bảo tốt hơn hòa bình, an ninh và an toàn hàng hải ở khu vực. Trong thời gian tới, cùng với thực hiện tốt DOC, chúng ta cần phải tiếp tục nỗ lực và dành quyết tâm chính trị, đi vào đàm phán chính thức và thực chất để sớm đạt được Bộ Quy tắc COC”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Kết thúc Hội nghị, các nhà lãnh đạo ASEAN-Trung Quốc đã thông qua Tuyên bố chung kỷ niệm 10 năm quan hệ đối tác chiến lược ASEAN-Trung Quốc.