Từ Nghị quyết 01 và Nghị quyết 13: Tạo chuyển biến quan trọng

Theo Báo cáo về tình hình thực hiện 2 Nghị quyết trên tại Hội nghị của Chính phủ với các địa phương (25-26/12) triển khai Nghị quyết của Quốc hội về nhiệm vụ phát triển kinh tế-xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2013, lạm phát năm 2012 đã được kiềm chế, bảo đảm ổn định thị trường trong nước, ổn định kinh tế vĩ mô.

Tốc độ tăng chỉ giá tiêu dùng (CPI) luôn ở mức thấp trong những tháng đầu năm, trong đó có trị số âm (-) trong 2 tháng liên tiếp là tháng 6 (-0,26%) và tháng 7 (-0,29%). Chỉ số giá tiêu dùng tháng 12 tăng 6,81% so với tháng 12/2011, thấp hơn rất nhiều so với tốc độ tăng giá tiêu dùng của các năm trước, đạt mục tiêu đề ra.

Các giải pháp ổn định giá cả thị trường, kiểm soát cùng-cầu hàng hóa, phát triển mạng lưới lưu thông được triển khai kịp thời, hiệu quả; công tác quản lý thị trường, chống hàng giả, đầu cơ, buôn lậu, trốn thuế,… đạt nhiều kết quả.

Chính sách tiền tệ và tài khóa được điều hành chặt chẽ, linh hoạt, góp phần tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, ổn định giá cả thị trường, kiềm chế lạm phát. Tổng phương tiện thanh toán tăng mạnh, đạt mục tiêu đề ra; lãi suất giảm mạnh so với đầu năm; cơ cấu tín dụng chuyển dịch đúng hướng, tập trung vào những lĩnh vực ưu tiên; thị trường ngoại tệ và tỷ giá ngoại tệ cơ bản ổn định; cán cân thanh toán quốc tế thặng dự lớn, dự trữ ngoại hối cao hơn nhiều so với đầu năm. Công tác quản lý thu-chi ngân sách nhà nước được tăng cường, đảm bảo tăng thu, chống thất thu, hạn chế và tiết kiệm các khoản chi…

Xuất khẩu tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ở mức khá cao, cơ bản cân bằng xuất nhập khẩu, cải thiện cán cân thương mại và cán cân tổng thể, tăng dự trữ ngoại tệ Nhà nước.

Trong năm 2012, các cấp các ngành đã cùng với cộng đồng doanh nghiệp tích cực tập trung mở rộng thị trường xuất khẩu theo cả chiều rộng và chiều sâu. Tổng kim ngạch xuất khẩu năm 2012 ước đạt khoảng 114,6 tỷ USD, tăng 18,3% so với năm 2011, vượt chỉ tiêu kế hoạch Quốc hội đề ra (13%). Tổng kim ngạch nhập khẩu ước đạt 114,35 tỷ USD, chỉ tăng 7,1% so với năm 2011. Xuất siêu cả năm 2012 khoảng 284 triệu USD, bằng 0,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Nền kinh tế tiếp tục tăng trưởng. Tốc độ tăng trưởng GDP có xu hướng cải thiện sau từng quý, GDP cả năm ước tăng khoảng 5,03%, tuy thấp hơn kế hoạch đề ra nhưng đây là mức tăng hợp lý trong điều kiện phải tập trung thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô.

Nhờ thực hiện mạnh mẽ các giải pháp tháo gỡ khó khăn như hạ mặt bằng lãi suất cho vay; tăng tín dụng cho vay đối với lĩnh vực ưu tiên; giãn thuế thu nhập doanh nghiệp; hỗ trợ cho sản xuất kinh doanh…, sản xuất công nghiệp có chuyển biến tích cực và duy trì được tăng trưởng hợp lý, chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) cả năm ước tăng 4,8% so với năm 2011; tồn kho ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có xu hướng giảm dần.

Sản xuất nông, lâm nghiệp và thủy sản chịu ảnh hưởng của thiên tai, dịch bệnh nhưng vẫn phát triển, đạt kế quả khá. Sản lượng lúa cả năm có thể đạt khoảng 43,6 triệu tấn, tăng khoảng 3% so với năm 2011, bảo đảm an ninh lương thực trong nước và xuất khẩu 7,7 triệu tấn.

Khu vực dịch vụ tiếp tục phát triển khá, năm 2012, tổng mức lưu chuyển hàng hóa bán lẻ và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tăng 16%; khách du lịch quốc tế đến Việt Nam ước tăng 10,6%. Các hoạt động dịch vụ khác phát triển tốt, đáp ứng nhu cầu sản xuất kinh doanh và đời sống nhân dân.

Việc đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn tiếp tục được chú trọng; tập trung nguồn lực cải thiện các chương trình mục tiêu quốc gia như: xây dựng nông thôn mới, nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, an toàn thực phẩm,… quy hoạch phát triển nông nghiệp, nông thôn được quan tâm thực hiện; cơ sở hạ tầng tiếp tục được chú trọng đầu tư.

Chính sách đảm bảo an sinh xã hội được thực hiện tốt, công tác giải quyết việc làm, ổn định đời sống của người lao động, nhất là người lao động mất việc làm được quan tâm, thực hiện. Công tác xóa đói giảm nghèo, phát triển nông nghiệp, nông thôn đạt nhiều kết quả. Các lĩnh vực y tế, giáo dục-đào tạo, khoa học-công nghệ văn hóa, thể thao, du lịch được quan tâm chỉ đạo và đạt kết quả tích cực. Công tác thông tin, tuyên truyền được chú trọng, góp phần đưa các chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống, tạo đồng thuận cao trong nhân dân. Riêng về công tác xóa đói, giảm nghèo, cuối năm 2012, tỷ lệ hộ nghèo cả nước còn khoảng 10% (giảm 1,76% so với năm 2011).

Công tác phòng, chống thiên tai, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí khậu được tăng cường, tập trung đầu tư. Tai nạn giao thông giảm mạnh, trật tự an toàn xã hội được đảm bảo. Hệ thống pháp luật tiếp tục được hoàn thiện; công tác cải cách hành chính đạt những kết quả bước đầu; việc thực hiện tiết kiệm, chống lãng phí; công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng được quan tâm chỉ đạo.

Công tác ngoại giao, tiềm lực quốc phòng an ninh được tăng cường. Công tác đối ngoại và hội nhập kinh tế quốc tế được chỉ đạo đồng bộ, toàn diện và đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ; hợp tác quốc tế và khu vực được mở rộng, đẩy mạnh; quốc phòng, an ninh chính trị được đảm bảo, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ.

Bên cạnh khẳng định những kết quả đạt được nêu trên, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cũng nêu lên những hạn chế, yếu kém của nền kinh tế cần tiếp tục được khắc phục.

Trong đó, nổi lên là kinh tế vĩ mô chưa thực sự vững chắc, tốc độ tăng trưởng đạt thấp hơn so với kế hoạch, tăng trưởng xuất khẩu chủ yếu dựa vào khu vực FDI, sản xuất công nghiệp, nhất là công nghiệp chế biến, chế tạo phục hồi chậm; tồn kho còn ở mức khá cao; lãi suất cho vay tuy có giảm nhưng vẫn ở mức cao; nợ xấu ngân hàng chậm được xử lý; đời sống của một bộ phận người dân gặp nhiều khó khăn;…

Những hạn chế, yếu kém nêu trên có những nguyên nhân khách quan do khó khăn của nền kinh tế thế giới, đặc biệt là sự sụt giảm của một số nền kinh tế lớn, khủng hoảng nợ công kéo dài tại châu Âu, những bất ổn chính trị tại Trung Đông, nhưng chủ yếu vẫn là do những nguyên nhân chủ quan trong nội tại nền kinh tế với quy mô tăng trưởng, cơ cấu kinh tế kém hiệu quả chậm được thay đổi, công tác quản lý, điều hành và tổ chức thực hiện của các cấp, các ngành ở một số nơi vẫn còn yếu, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho hay.