Đây là cơ hội và điều kiện thuận lợi làm cho khu vực nông thôn ngày càng phát triển ổn định, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao. Trong đó, các tổ chức kinh tế hợp tác, mà cụ thể là vai trò của HTX nông nghiệp được coi là quan trọng, vừa hỗ trợ để cụ thể hóa những tiêu chí, vừa là công cụ phát huy nội lực rất hiệu quả trong sự nghiệp xây dựng NTM của tỉnh. Thực tiễn đã khẳng định kinh tế tập thể là một yếu tố và động lực cơ bản để đổi mới tư duy, nâng cao trình độ sản xuất trên mọi phương diện cho người nông dân và đem lại hiệu quả kinh tế cao trong khu vực nông nghiệp, nông thôn; tạo nền tảng để thúc đẩy quá trình xây dựng NTM của tỉnh.
Xã viên HTX nông nghiệp dịch vụ Gò Đền đưa máy gặt đập liên hợp vào thu hoạch lúa. Ảnh: Sơn Ngọc
Đến nay, toàn tỉnh có 44 HTX dịch vụ nông nghiệp, ngành nghề và HTX ngư nghiệp. Tổng doanh thu cuả HTX đạt 46, 5 tỷ đồng (năm 2011), doanh thu trung bình 1 HTX là 1,033 tỷ đồng. Các HTX nông nghiệp đã chủ động vươn lên, thực sự trở thành chỗ dựa tin cậy cho xã viên. Hầu hết các HTX đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho nông dân, ứng dụng có hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Lĩnh vực hoạt động ngày càng phong phú, đa dạng, như: làm dịch vụ thủy lợi, bảo vệ thực vật, cung ứng vật tư, khuyến nông, khoa học kỹ thuật, thú y, bao tiêu một số sản phẩm…Có thể kể đến một số HTX như: HTX Dịch vụ Nông nghiệp Hữu Đức- Phước Hữu (huyện Ninh Phước), HTX DV Nông nghiệp Gò Đền- Tân Hải (huyện Ninh Hải), HTX DV Nông nghiệp Bảo An ( Phan Rang- Tháp Chàm) được xem là một trong những HTX nông nghiệp điển hình trong phong trào chuyển dịch cơ cấu cây trồng; đưa tiến bộ KHKT, công nghệ mới vào sản xuất.
Trong những năm qua, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Gò Đền thực sự là địa chỉ tin cậy của người dân xã Tân Hải, huyện Ninh Hải. Với phương pháp luôn đổi mới trong tổ chức quản lý SXKD phù hợp với thực tiễn, HTX luôn chủ động liên doanh, liên kết với các nhà khoa học, doanh nghiệp và các cơ quan chuyên môn xây dựng các mô hình trình diễn; vùng sản xuất hàng hóa tập trung; tổ chức tập huấn chuyển giao KHKT, đào tạo nghề, nâng cao kiến thức cho xã viên. Năm 2011, trong điều kiện khó khăn, giá cả vật tư tăng cao, và chỉ đầu tư 2 vụ/năm do đóng nước kênh bắc để kiên cố hóa, nhưng với quyết tâm cuả BQT nên lợi nhuận đạt kế hoạch đề ra, đã tham gia đầu tư các công trình phúc lợi. Cụ thể thực hiện bê tông hoá 4.066 mét đường giao thông nông thôn từ Gò Thao đi Gò Đền với mức đầu tư trên 1 tỷ đồng, hỗ trợ làm công tác vệ sinh môi trường, xây dựng hệ thống chiếu sáng, hỗ trợ các chính sách an sinh xã hội, chia lãi cổ phần… đã nâng cao đời sống xã viên, giữ gìn an ninh trật tự địa phương, góp phần vào xây dựng nông thôn mới của xã..
Chủ Nhiệm HTX Nguyễn Văn Sơn cho biết: HTX xác định chương trình xây dựng NTM là hoạt động trọng tâm từ nay đến năm 2015. Trong các tiêu chí xây dựng NTM, chúng tôi tập trung vào tiêu chí nâng mức thu nhập cho người dân. Chính vì vậy, Ban quản trị HTX luôn suy nghĩ làm sao để xã viên thường xuyên tiếp cận được với những giống lúa mới năng suất, chất lượng nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế, cải thiện đời sống cho nông dân. Thời gian tới, HTX sẽ phấn đấu để mở rộng các khâu dịch vụ vật tư nông nghiệp tổng hợp, đưa các giống lúa mới phù hợp với điạ phương và các đối tượng nuôi trồng thuỷ sản có giá trị kinh tế vào sản xuất, tạo nguồn thu nhập, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho xã viên, góp phần ổn định an ninh, chính trị ở địa phương.
Bên cạnh những kết quả đạt được, kinh tế tập thể vẫn bộc lộ những mặt hạn chế: Hiệu quả hoạt động của nhiều HTX còn thấp, nhất là HTX nông nghiệp có xu hướng giảm dần, nhiều nơi hoạt động chỉ mang tính hình thức, chưa chủ động, còn trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước, chưa chuyển đổi kịp thời theo cơ chế thị trường; cơ sở vật chất còn nghèo, thiếu vốn hoạt động, sức cạnh tranh yếu; các điển hình, nhân tố mới chưa nhiều; trình độ quản lý và điều hành của cán bộ quản lý HTX còn nhiều bất cập; một số HTX được hình thành nhưng chưa phát huy được vai trò tác động đến việc phát triển kinh tế của địa phương, vai trò tập thể và tạo công việc làm cho người lao động...
Để giữ vững vai trò nòng cốt trong phát triển kinh tế tập thể, phát huy những mặt tích cực và hạn chế những tồn tại, trong thời gian tới, cần tăng cường công tác tuyên truyền nhằm phổ biến và quán triệt sâu rộng quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước tới các HTX để tạo ra những chuyển biến rõ nét về nhận thức đối với vai trò, vị trí của kinh tế hợp tác, HTX trong nền kinh tế thị trường, định hướng XHCN và mô hình HTX kiểu mới. Các HTX cần tăng cường hơn nữa sự liên doanh, liên kết nhằm tăng sức mạnh, sức cạnh tranh, hoạt động hiệu quả trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế; đa dạng hóa các loại hình HTX trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ đó, rút kinh nghiệm và nhân rộng ra toàn tỉnh, thúc đẩy kinh tế tập thể của tỉnh ổn định và phát triển bền vững, góp phần xây dựng chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới theo tinh thần Nghị quyết 02 NQ-TU cuả Tỉnh ủy đề ra.
Lê Kim Hiếu
Chi Cục trưởng Chi Cục Phát triển Nông thôn
Phó Chánh VPĐP Chương trình Xây dựng NTM tỉnh Ninh Thuận