Võ Văn Kiệt -'kiến trúc sư' của công cuộc đổi mới

Đây là một trong những nội dung được các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước và các nhà khoa học đề cập tại Hội thảo khoa học “Đồng chí Võ Văn Kiệt với cách mạng Việt Nam” do Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, Tỉnh ủy Vĩnh Long và Thành ủy TP. Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức ngày 17/11, tại TP. Hồ Chí Minh. 

Báo cáo đề dẫn tại hội thảo, đồng chí Đặng Thị Ngọc Thịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Long đã nhấn mạnh: Trong gần 70 năm hoạt động cách mạng liên tục, đồng chí Võ Văn Kiệt, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa XHCN Việt Nam, người cộng sản kiên trung, người lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam, đã có những cống hiến to lớn, góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại của Đảng và nhân dân ta trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc. Đặc biệt, với những cống hiến xuất sắc, sáng tạo trong thời kỳ đổi mới, đồng chí Võ Văn Kiệt đã góp phần quan trọng đưa đất nước ta thoát khỏi khủng hoảng, ổn định và vững bước trên con đường hội nhập, phát triển. 

Gần 90 báo cáo gửi đến hội thảo đều khẳng định, đồng chí Võ Văn Kiệt là hiện thân tiêu biểu của lớp các chiến sỹ cách mạng hy sinh cả cuộc đời cho sự nghiệp của Đảng và của dân tộc. Thấm nhuần tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh, dù ở bất kỳ cương vị nào, đồng chí cũng dốc lòng, dốc sức, tìm tòi sáng tạo, hoàn thành trọng trách trước Đảng, trước nhân dân. Suốt đời đồng chí Võ Văn Kiệt chỉ có một tâm niệm phục vụ nhân dân tốt hơn nữa, phục vụ Tổ quốc nhiều hơn nữa. Nếp sống trong sáng, luôn đặt lợi ích của Đảng, của dân tộc lên trên lợi ích cá nhân; ghét thói phô trương, hình thức; thái độ chân thành, tình nghĩa, cần kiệm, giản dị, đồng cam, cộng khổ với đồng chí, đồng bào đã chinh phục được tình cảm, niềm tin của nhân dân, từ các nhà trí thức đến các doanh nhân, thanh thiếu niên, đồng bào có đạo, bà con các dân tộc. Đó là một trong những người lãnh đạo - thời chiến cũng như thời bình, luôn có mặt nơi “ đầu sóng ngọn gió”, “đứng mũi chịu sào”, luôn tìm tòi cái Mới, năng động, sáng tạo trong tư duy và hành động nhằm giải nguy trước những khúc quanh của lịch sử. 

Trong tham luận gửi đến hội thảo, đồng chí Đỗ Mười, nguyên Tổng Bí thư đã chia sẻ: Anh Võ Văn Kiệt là con người rất thực tiễn, con người của công việc, miệng nói, tay làm, không hay lý luận. Nhưng khi chỉ đạo điều hành hoặc xử lý công việc về đối nội và đối ngoại, thì anh thể hiện nhất quán những tư tưởng, quan điểm, nguyên tắc của Đảng một cách sinh động, triệt để. Anh là người lãnh đạo rất năng động và đầy nhiệt huyết, cả cuộc đời gắn bó với dân, gắn bó với phong trào. Trong việc chỉ đạo thực hiện dự án khai thác vùng Đồng Tháp Mười, xây dựng kênh thoát lũ ra biển Tây, ngọt hóa bốn vùng Tứ giác Long Xuyên, anh là người lặn lội với thực tế, thấu hiểu được lòng dân. Khi đã thấy đây là những vấn đề hữu ích, anh dám làm và chỉ đạo làm một cách quyết liệt. Nhờ kết quả của các công trình thủy lợi quan trọng đó, sản xuất lương thực và đời sống nhân dân vùng Đồng Tháp Mười, Tứ giác Long Xuyên và vùng Đồng bằng sông Cửu Long được cải thiện đáng kể. Nước ta từ một nước thiếu lương thực hàng năm, trở thành nước xuất khẩu gạo nhất, nhì thế giới. Thành công đó ghi đậm dấu ấn của anh Kiệt. 

Ôn lại quá trình hoạt động và những dấu ấn sâu sắc của đồng chí Sáu Dân- Võ Văn Kiệt với TP. Hồ Chí Minh, đồng chí Lê Thanh Hải, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy TP. Hồ Chí Minh, nêu rõ: Với trọng trách là “ thuyền trưởng”, đồng chí Võ Văn Kiệt luôn trăn trở tìm mọi cách đưa con thuyền vượt qua thác ghềnh nguy hiểm. Đồng chí Bí thư Thành ủy, Ban Thường vụ Thành ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo một cách chặt chẽ, năng động, sáng tạo trong xử lý hành loạt vấn đề như giải quyết vấn đề “ nạn kiều”, thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc và nghĩa vụ quốc tế; ban hành các chỉ thị, nghị quyết về công tác tư tưởng, công tác văn hoá – văn nghệ với những nội dung, biện pháp thực hiện cụ thể... 

Với cương vị người đứng đầu TP. Hồ Chí Minh, đồng chí Võ Văn Kiệt đã có những quyết định táo bạo trong quá trình điều hành, lãnh đạo như trong giải quyết nhu cầu lương thực cho dân bằng cách chỉ đạo “ mua lúa với giá gấp 5 lần giá Nhà nước”, chỉ đạo xây dựng Nhà máy thủy điện Trị An bằng cách “ vượt rào cản của kế hoạch hóa”, giải quyết khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nguyên liệu phục vụ sản xuất... Đánh giá về những quyết định này, đồng chí Lê Thanh Hải, đã nhấn mạnh: Có thể nói, nếu như trong chiến tranh sự “xé rào” của đồng chí Sáu Dân- Võ Văn Kiệt góp phần tạo nên thế và lực mới rất quan trọng, dẫn đến chiến thắng lịch sử 30/4/1975, thì sự “xé rào” trong hòa bình trên cơ sở tư duy thực tiễn phù hợp quy luật của đồng chí ở TP. Hồ Chí Minh đã góp phần rất quan trọng trong việc hình thành đường lối đổi mới của Đảng. 

Giáo sư, Tiến sỹ Tạ Ngọc Tấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Giám đốc Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh nêu rõ, ở tầm quốc gia, những thành tựu to lớn về kinh tế của đất nước trong những năm đổi là công sức chung của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân, đồng thời cũng đã gắn bó với tên tuổi và sự nghiệp của đồng chí Võ Văn Kiệt. Với tầm nhìn chiến lược, với tính cách nổi bật là dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, “ làm nhiều hơn nói nhiều”, luôn tìm tòi, trăn trở, đồng chí Võ Văn Kiệt là một trong những “ tổng công trình sư” của nhiều dự án lớn, quan trọng trong thời kỳ đổi mới đất nước. Các công trình điện năng lớn như Trị An, Thác Mơ, Hàm Thuận- Đa Mi, Phú Mỹ, Cà Mau, đường dây tải điện 500 kV Bắc – Nam…; các công trình giao thông như đường Bắc Thăng Long – Nội Bài, đường cao tốc Láng – Hòa Lạc; đường Hồ Chí Minh, cầu Mỹ Thuận…; các dự án, công trình lớn như chương trình khai thác và phát triển kinh tế - xã hội Đồng Tháp Mười và Tứ giác Long Xuyên, chương trình Thoát lũ ra biển Tây, Nhà máy lọc dầu Dung Quất… và sự phát triển của các ngành như dầu khí, viễn thông, hàng không, các tổng công ty lớn của Nhà nước, những cơ sở hạ tầng quan trọng của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước... đều mang đậm “dấu ấn” khai mở, trực tiếp chỉ đạo, tổ chức thực hiện và đốc thúc của đồng chí Võ Văn Kiệt. 

Ở góc độ một nhà khoa học nghiên cứu về lãnh tụ, Giáo sư Trần Thành, Học viện Chính trị Hành chính Quốc gia Hồ Chí Minh, cho rằng: Đồng chí Võ Văn Kiệt là một trong những người đi tiên phong trong đổi mới tư duy kinh tế. Trên cương vị của mình, ông đã nghiên cứu, tìm tòi và đưa ra nhiều chính sách có đột phá như xóa bỏ chỉ tiêu pháp lệnh, trao quyền tự chủ kinh doanh cho xí nghiệp quốc doanh; thực hiện thương mại hóa tư liệu sản xuất, cho phép các doanh nghiệp lớn, cả trung ương và địa phương, được trực tiếp xuất nhập khẩu, chấm dứt tình trạng hai giá; xóa bỏ chế độ thu mua nghĩa vụ áp đặt với nông dân, bãi bỏ ngăn sông cấm chợ, thực hiện tự do lưu thông hàng hóa trong cả nươc… chuyển dần từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường, đưa đời sống kinh tế đất nước dần vào thế ổn định.

Tổng kết hội thảo, Giáo sư, Tiến sỹ Tạ Ngọc Tấn nhấn mạnh: Cùng với tập thể các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, đồng chí Võ Văn Kiệt đã lãnh đạo nhân dân ta tiến hành sự nghiệp đổi mới, đưa đất nước thoát khỏi khủng khoảng kinh tế- xã hội; đẩy mạng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nâng cao đời sống nhân dân, ổn định tình hình chính trị và không ngừng mở rộng quan hệ đối ngoại, nâng cao vị thế đất nươc trên trường quốc tế. Những bài học quý giá mà đồng chí để lại cho Đảng, cho cách mạng Việt Nam có ý nghĩa hết sức sâu sắc và còn nguyên giá trị thực tiễn đối với sự nghiệp đổi mới và hội nhập hiện nay.