Xây dựng cơ chế, chính sách bảo vệ người tố cáo và tích cực chống tham nhũng

Chiều ngày 16/9, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã có cuộc làm việc với Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.

Cuộc họp này nhằm chuẩn bị cho cuộc họp của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng tới đây.

Tham dự cuộc làm việc có Chánh văn phòng Ban chỉ đạo Nguyễn Đình Phách, lãnh đạo một số bộ, ngành; các cục, vụ chuyên trách phòng, chống tham nhũng của bộ ngành Trung ương.

Báo cáo của Văn phòng Ban Chỉ đạo cho biết, trong thời gian qua, công tác phòng chống tham nhũng đã có chuyển biến tích cực trên cả mặt nhận thức và hành động, trong phòng ngừa và xử lý hành vi tham nhũng.

Trên một số lĩnh vực, tham nhũng có được kiềm chế như quản lý và sử dụng tài sản công, sử dụng vốn ODA, chi tiêu thường xuyên bằng ngân sách nhà nước, các chương trình mục tiêu quốc gia.

So với nhiều năm trước đây, quyết tâm và hiệu quả công tác phòng chống tham nhũng đã có bước tiến triển, tạo tiền đề thúc đẩy cho các năm tiếp theo.

Trong 4 năm (2006-2010), Thanh tra Chính phủ đã kết thúc 96 cuộc thanh tra, phát hiện tổng giá trị sai phạm 19.132 tỷ đồng, 7.028.236 USD, 10.272 ha đất đai, xuất toán và loại ra khỏi giá trị quyết toán 1.878 tỷ đồng, kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý 8.089 tỷ đồng, kiến nghị xử lý hành chính 63 tập thể và 59 cá nhân, kiến nghị chuyển cơ quan điều tra 13 vụ việc.

Cũng trong 4 năm (2006-2010), Kiểm toán Nhà nước đã tiến hành 138 cuộc kiểm toán đối với các bộ, cơ quan Trung ương; 140 cuộc đối với các tỉnh, thành phố, 89 cuộc đối với đầu tư xây dựng cơ bản và chương trình mục tiêu quốc gia, 117 cuộc đối với doanh nghiệp và ngân hàng, 10 cuộc kiểm toán chuyên đề.

Qua đó, đã phát hiện, kiến nghị xử lý, tăng thu cho ngân sách nhà nước năm 2006 là 12.667 tỷ đồng, năm 2007 là 15.991 tỷ đồng, năm 2008 là 24.212 tỷ đồng, năm 2009 là 22.709 tỷ đồng, năm 2010 dự kiến tăng thu 1.668 tỷ đồng. Đã kiến nghị sửa đổi 123 văn bản của Quốc hội, Chính phủ, các bộ ngành, địa phương…

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác phòng chống tham nhũng trong thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế, yếu kém, chưa tạo ra được sự chuyển biến có tính cơ bản.

Tham nhũng vẫn còn nghiêm trọng và diễn biến phức tạp trong nhiều lĩnh vực, nhiều ngành, nhiều cấp. Nhiều hạn chế, yếu kém chậm được khắc phục, chưa được ngăn chặn, từng bước đẩy lùi như mục tiêu Nghị quyết Trung ương 3 (Khóa X) đã đề ra, tệ tham nhũng vẫn còn là vấn đề bức xúc và mối quan tâm lớn của Đảng và toàn xã hội.

Đề cập những vấn đề cụ thể, các đại biểu tham dự cuộc họp đã nêu lên những vấn đề nóng bỏng trong công tác phòng chống tham nhũng.

Ông Phạm Anh Tuấn, Phó Chánh văn phòng thường trực Ban chỉ đạo thẳng thắn đề cập đến chất lượng điều tra, truy tố, xét xử nhiều vụ án tham nhũng còn hạn chế, số vụ án tham nhũng nghiêm trọng, phức tạp xử lý chậm, để kéo dài, hồ sơ trả lại để điều tra bổ sung quá nhiều lần, một số vụ án cho hoãn xét xử hoặc đình chỉ quá nhiều bị can, có biểu hiện hữu khuynh, nể nang, lạm dụng việc bồi thường, khắc phục hậu quả để xử lý hành chính.

Vụ trưởng Vụ 3 (Văn phòng Ban chỉ đạo) Nguyễn Thế Bình cho biết, tỷ lệ án tham nhũng 4 năm qua có xu hướng giảm dần nhưng tình hình tham nhũng vẫn phức tạp. Trong khi đó, tình trạng xử lý cho án treo với tội tham nhũng còn nhiều ở các địa phương.

Ông Bình cũng kiến nghị, với các đối tượng của vụ án nghiêm trọng trở lên không cho bị can, bị cáo tại ngoại vì sẽ gây khó khăn cho công tác điều tra, truy tố, xét xử.

Phát biểu kết luận và giao nhiệm vụ cho Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định quyết tâm của Đảng, Nhà nước và cả hệ thống chính trị trong phòng chống tham nhũng, nhằm từng bước đẩy lùi thực trạng này, củng cố niềm tin trong nhân dân.

Theo Phó Thủ tướng, với vai trò là cơ quan tham mưu, phối hợp, Văn phòng Ban chỉ đạo cần chủ động nghiên cứu, đề xuất, kiến nghị Thủ tướng, Trưởng ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đối với việc đổi mới, kiện toàn cơ chế hoạt động, phương pháp làm việc, nội dung công tác để hoạt động của Ban chỉ đạo đem lại thực sự hiệu quả thiết thực.

Việc kiện toàn Ban chỉ đạo tại các địa phương là cần thiết, đáp ứng yêu cầu hoạt động và tình hình của địa phương đang đặt ra. Từ đó, làm cơ sở để Văn phòng Ban chỉ đạo Trung ương từng bước tổng kết mô hình hoạt động của Ban chỉ đạo các tỉnh thành.

Một trong những điểm mà Phó Thủ tướng lưu ý Văn phòng Ban chỉ đạo là sớm cùng các bộ, ngành tổ chức nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách với cấp có thẩm quyền trong việc kiên quyết bảo vệ người tố cáo tham nhũng và tích cực chống tham nhũng.

Bên cạnh đó, cần tổ chức các cuộc làm việc, kiểm tra công tác phòng, chống tham nhũng với các địa phương đang có nhiều bức xúc trên tinh thần khách quan, công tâm, không ngại va chạm. Đồng thời, giữ gìn phẩm chất, bản lĩnh, năng lực của cán bộ cơ quan phòng chống tham nhũng từ Trung ương đến địa phương.