Thủ tướng: Tài chính phải góp phần khơi dậy và giải phóng nhiều nguồn lực của đất nước

Theo Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, năm 2020 hết sức khó khăn, nhưng nhờ dư địa tài khóa tích lũy từ việc cơ cấu lại ngân sách và nợ công, nên cân đối ngân sách được đảm bảo; góp phần hoàn thành cao nhất nhiệm vụ tài chính - ngân sách nhiệm kỳ.

“Ước tính, trong năm 2020 đã gia hạn cho khoảng 185 nghìn lượt người nộp thuế; thực hiện miễn, giảm thuế, phí, lệ phí cho khoảng trên 6 triệu người nộp thuế, với tổng kinh phí được miễn, giảm, gia hạn khoảng 130 nghìn tỷ đồng” - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.

Theo người đứng đầu ngành Tài chính, Bộ Tài chính cũng chỉ đạo cơ quan Thuế, Hải quan tăng cường công tác quản lý thu; đẩy mạnh chống thất thu, chuyển giá, gian lận thương mại. Trong năm, cơ quan thuế, hải quan đã thực hiện 81,8 nghìn cuộc thanh tra, kiểm tra, kiến nghị xử lý tài chính trên 70,6 nghìn tỷ đồng; xử lý thu hồi 25,5 nghìn tỷ đồng thuế nợ đọng từ năm trước chuyển sang.

Với các giải pháp đồng bộ, quyết liệt, liên tục, đến nay, ước thực hiện thu cân đối Ngân sách Nhà nước năm 2020 đạt trên 1,5 triệu tỷ đồng, bằng 98% dự toán điều chỉnh bổ sung, tăng gần 184 nghìn tỷ đồng so với báo cáo Quốc hội, tỷ lệ động viên vào Ngân sách Nhà nước đạt khoảng 23,9% GDP. Trong đó, thu nội địa cơ bản đạt dự toán; thu từ dầu thô đạt 98,3%; tổng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 93,8% dự toán, sau khi trừ hoàn thuế giá trị gia tăng, phần cân đối Ngân sách Nhà nước đạt 86,2% dự toán.

Về chi Ngân sách Nhà nước, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, năm 2020, Bộ Tài chính đã chủ động trình cấp thẩm quyền cho phép thực hiện những biện pháp, như: yêu cầu tiết kiệm 70% kinh phí hội nghị, công tác phí trong và ngoài nước và tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên khác; chưa thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở; yêu cầu các địa phương chủ động điều hành ngân sách địa phương.

Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2020, Ngân sách Nhà nước đã chi trên 18 nghìn tỷ đồng cho công tác phòng, chống dịch và hỗ trợ người dân chịu tác động của đại dịch COVID-19 theo các Nghị quyết 37/NQ-CP và Nghị quyết 42/NQ-CP của Chính phủ. Ngân sách trung ương đã dành 12,4 nghìn tỷ đồng dự phòng để hỗ trợ các địa phương khắc phục hậu quả bão, mưa lũ; xuất cấp gần 37 nghìn tấn gạo dự trữ quốc gia để cứu trợ, cứu đói cho nhân dân, khắc phục hậu quả thiên tai và giáp hạt đầu năm.

Cùng với đó, các địa phương cũng chủ động sử dụng khoảng 8,2 nghìn tỷ đồng dự phòng ngân sách địa phương và nguồn lực tại chỗ để chi cho công tác phòng chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai.

Thông tin đến hội nghị, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, tính chung cả giai đoạn 2016 - 2020, tổng thu Ngân sách Nhà nước đạt 6,89 triệu tỷ đồng, bằng 100,4% kế hoạch. Cơ cấu thu Ngân sách Nhà nước bền vững hơn, tỷ trọng thu nội địa tăng từ 68% bình quân giai đoạn 2011 - 2015 lên 85,5% năm 2020 (kế hoạch là 84 - 85%), tỷ trọng thu dầu thô và hoạt động xuất nhập khẩu giảm từ 30% bình quân giai đoạn 2011 - 2015 xuống còn khoảng 14,2% năm 2020.

Năm 2020 là năm thứ 8 liên tiếp Bộ Tài chính nằm trong top 3 cơ quan trung ương về xếp hạng Chỉ số cải cách hành chính (riêng năm 2019, ở vị trí thứ 2/17 bộ, cơ quan trung ương); là Bộ dẫn đầu bảng xếp hạng Chỉ số ứng dụng công nghệ thông tin.

Bộ trưởng cho biết, trong năm 2020, trước tác động của đại dịch Covid-19, Bộ Tài chính đã chủ động cắt giảm các khoản phí cho các nhà đầu tư, nhờ đó duy trì và phát triển quy mô thị trường. Đến hết ngày 31/12/2020, chỉ số VN-Index đạt trên 1.103 điểm, tăng 14,9% so với năm 2019; quy mô thị trường cổ phiếu đạt khoảng 87,7% GDP, tăng 20,8% so cuối năm 2019. Tính chung giai đoạn 2016 - 2020, quy mô vốn hóa cổ phiếu trên thị trường chứng khoán năm 2020 đã tăng gấp đôi so năm 2016 (43,3% GDP).

Phát biểu tại Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đánh giá, ngành Tài chính không những hoàn thành toàn diện, vượt mức, xuất sắc nhiệm vụ 5 năm mà đặc biệt trong năm 2020, thực hiện càng xuất sắc hơn.

Những chỉ số đạt được của ngành Tài chính rất có ý nghĩa, thể hiện sự vững mạnh của nền tài chính quốc gia trong bối cảnh đại dịch COVID-19, “con số này làm cho chúng ta thở phào, nói lên quản lý tài chính chặt chẽ. Ổn định vĩ mô là bài học kinh nghiệm xương máu trong quản lý kinh tế thì chúng ta đã giữ được điều này”, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc nói thêm.

Năm 2021, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng tình hình thế giới diễn biến rất phức tạp, không chỉ dịch bệnh mà cả cạnh tranh quốc tế, nguy cơ khủng hoảng tài chính, tiền tệ, nợ công trên phạm vi toàn cầu có thể xảy ra. Đây là vấn đề ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến ngành tài chính, cả về thu và chi Ngân sách Nhà nước, nợ công, thị trường tài chính mà trước hết thu Ngân sách Nhà nước ở những ngành, lĩnh vực chịu ảnh hưởng trực tiếp.

Trong bối cảnh như vậy, chúng ta phải tiếp tục nỗ lực đổi mới, hành động quyết liệt hơn, hiệu quả hơn trong năm 2021 và những năm tiếp theo thì mới hiện thực hóa được khát vọng phát triển đất nước thịnh vượng, hùng cường, tạo nền tảng vững chắc cho việc thực hiện các mục tiêu, định hướng chiến lược phát triển trong 5-10 năm tới. Tài chính phải góp phần khơi dậy và giải phóng nhiều nguồn lực của đất nước.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị ngành Tài chính tiếp tục đổi mới tư duy chiến lược theo hướng tài chính vì lợi ích tổng thể của nền kinh tế, vì sự phát triển bền vững của đất nước, vì lợi ích của cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân. Cần chủ động phối hợp hiệu quả với các cấp, các ngành, các địa phương thực hiện ngày càng tốt hơn sứ mệnh đặc biệt quan trọng của mình, đó là đảm bảo huyết mạch của nền kinh tế thông suốt, an toàn và tạo nền, điều kiện thuận lợi thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội.

Với tinh thần đó, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đề nghị ngành Tài chính bám sát phương châm hành động của Chính phủ để tổ chức thực hiện đồng bộ, hiệu quả Nghị quyết của Chính phủ (Nghị quyết số 01/NQ-CP và số 02/NQ-CP), tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ngân hàng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công thương trong điều hành chính sách tài khóa, tiền tệ chủ động, linh hoạt nhằm điều tiết vĩ mô, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và các cân đối lớn của nền kinh tế.

Tập trung thực hiện rà soát sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, các cơ chế chính sách thuộc lĩnh vực tài chính – Ngân sách Nhà nước. Làm tốt công tác quản lý thu Ngân sách Nhà nước, bảo đảm thu đúng, đủ, kịp thời các khoản thu phát sinh; tăng cường chống thất thu, chuyển giá, trốn lậu thuế, buôn lậu, gian lận thương mại...; giảm nợ đọng thuế năm 2021 xuống dưới 5% tổng thu Ngân sách Nhà nước; phấn đấu tăng thu Ngân sách Nhà nước tối thiểu 3% so dự toán theo Nghị quyết Chính phủ, tỷ lệ động viên vào Ngân sách Nhà nước đạt 15,5% GDP.

Cùng với đó là điều hành chi Ngân sách Nhà nước chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả. Kiểm soát bội chi Ngân sách Nhà nước trong phạm vi 4% GDP và phấn đấu thấp hơn. Tăng cường quản lý giá, thị trường, góm phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô; thực hiện tốt các giải pháp đảm bảo cung cầu hàng hóa thiết yếu, ổn định giá cả, thị trường, nhất là dịp Tết Nguyên đán, đồng thời, quản lý và phân phối hiệu quả trong những trường hợp cứu trợ cấp bách.

Đẩy mạnh phát triển đồng bộ và nâng cao chất lượng thị trường tài chính, chứng khoán, bảo hiểm, các sản phẩm bảo hiểm, mở rộng các kênh phân phối bảo hiểm mới, tăng cường kết nối sản phẩm bảo hiểm với các dịch vụ tài chính khác, ngang tầm khu vực và quốc tế, đáp ứng yêu cầu tình hình mới.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, hiện còn một tồn tại là cơ cấu lại, cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước và giải ngân vốn ODA; cần được đẩy mạnh trong thời gian tới.