Sau khởi nghĩa giành chính quyền về tay nhân dân, ngày 21-8-1945, toàn bộ cơ quan đầu não của địch ở Ninh Thuận đã sụp đổ. Để bảo vệ nền độc lập, tự do của đất nước và chính quyền cách mạng ở địa phương, một vấn đề cấp bách được đặt ra là phải có LLVT mạnh để làm nòng cốt cho phong trào cách mạng của nhân dân. Trước yêu cầu đó, ngày 23-8-l945, tại Tháp Chàm, Đại đội Quân Giải phóng (sau đổi tên là Vệ Quốc Đoàn) được thành lập, gồm có 3 phân đội do đồng chí Trần Kỷ làm Đại đội trưởng, đồng chí Lê Bút làm Chính trị viên. Sau đó, đơn vị Giải phóng quân thứ hai được thành lập ở Phan Rang, gồm có 4 phân đội. Đây là sự kiện đánh dấu sự ra đời của LLVT nhân dân tỉnh Ninh Thuận. Ngày 12-8-2005, Tư lệnh Quân khu 5 ra Quyết định số 30/QĐ-QK lấy ngày 23-8-1945 làm Ngày truyền thống của LLVT nhân dân tỉnh Ninh Thuận.
Lực lượng vũ trang tỉnh ra quân huấn luyện năm 2019. Ảnh VM
74 năm xây dựng, chiến đấu và trưởng thành dưới lá cờ vinh quang của Đảng, được nhân dân các dân tộc trong tỉnh đùm bọc, nuôi dưỡng, hết lòng tin yêu, LLVT tỉnh đã làm tròn sứ mệnh là lực lượng nòng cốt của phong trào toàn dân đánh giặc, góp phần giải phóng quê hương, đất nước và bảo vệ Tổ quốc, giữ vững ổn định an ninh chính trị ở địa phương. Lớp lớp thế hệ cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh đã không ngừng phát huy bản chất cách mạng, truyền thống vẻ vang “Trung với Đảng, hiếu với dân, sẵn sàng chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”, được nhân dân tin yêu và xứng đáng với danh hiệu cao quý “Bộ đội Cụ Hồ”. Với thành tích xuất sắc trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, cứu nước, cán bộ, nhân dân và LLVT tỉnh Ninh Thuận có 32 tập thể và 13 cá nhân được Nhà nước phong tặng và truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVT nhân dân.
Cán bộ, chiến sĩ LLVT tỉnh đã trân trọng, tự hào, giữ gìn và không ngừng phát huy bản chất, truyền thống vẻ vang đó trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong thời kỳ mới. Đặc biệt là từ khi tỉnh nhà được tái lập vào tháng 4-1992 đến nay, LLVT tỉnh đã cùng với các cấp, các ngành và đồng bào các dân tộc trong tỉnh ra sức thi đua, tiếp tục góp phần thực hiện thắng lợi hai nhiệm vụ chiến lược: Xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Những năm qua, bên cạnh thuận lợi, vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức tác động đến nhiệm vụ quân sự, quốc phòng địa phương. Song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu 5 mà trực tiếp của Tỉnh ủy, UBND tỉnh; được sự phối hợp, hỗ trợ của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân trong tỉnh, nhiệm vụ quân sự, quốc phòng đã được quán triệt, triển khai tổ chức thực hiện toàn diện và đạt được nhiều kết quả quan trọng. Nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân từng bước đi vào chiều sâu; phát huy có hiệu quả sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của các cấp ủy đảng, sự điều hành của chính quyền. Công tác đấu tranh, phòng chống các hoạt động phá hoại của địch bằng chiến lược “diễn biến hoà bình” trên địa bàn tỉnh ngày càng có hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi để phát kinh tế-xã hội tỉnh nhà. Đảng ủy-Bộ Chỉ huy thường xuyên chăm lo xây dựng cơ quan quân sự các cấp và LLVT địa phương vững mạnh toàn diện, củng cố vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng. Lực lượng thường trực được huấn luyện, diễn tập, nâng cao chất lượng xây dựng nền nếp, chính quy, chấp hành nghiêm kỷ luật; trình độ, khả năng sẵn sàng chiến đấu đáp ứng được cả yêu cầu trước mắt và khi có tình huống xảy ra; thực hiện tốt công tác dân vận, vận động quần chúng, đặc biệt là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; giúp nhân dân khắc phục hậu quả thiên tai, xây dựng nông thôn mới có hiệu quả. Lực lượng dự bị động viên được đăng ký, quản lý, kiện toàn biên chế chặt chẽ, sẵn sàng động viên khi có yêu cầu. Lực lượng dân quân tự vệ phát triển rộng khắp, chất lượng chính trị được nâng lên, qua hoạt động thực tiễn đóng góp quan trọng vào việc giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở cơ sở.
Phấn khởi về những kết quả đã đạt được, thời gian tới, LLVT tỉnh tiếp tục thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, mệnh lệnh của cấp trên; tập trung xây dựng nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và biên phòng toàn dân trong khu vực phòng thủ vững chắc. Nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu, chủ động ngăn ngừa, làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ của các thế lực thù địch, sẵn sàng ứng phó các tình huống khác, giữ vững ổn định chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn. Tiếp tục thực hiện có kết quả Chỉ thị 05-CT/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh và cuộc vận động “Phát huy truyền thống, cống hiến tài năng, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ” của Quân ủy Trung ương. Tổ chức tốt phong trào Thi đua Quyết thắng, xây dựng LLVT tỉnh theo hướng “Cách mạng, chính quy, tinh nhuệ và từng bước hiện đại”, tạo nên bước phát triển mới toàn diện hơn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ được giao.
Diễm My