Các nhà lãnh đạo và dư luận Campuchia chỉ trích phát biểu của Thủ tướng Singapore

Tối 6/6, trong một thông điệp gửi tới Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long trên Facebook, Thủ tướng Campuchia Samdech Hun Sen đã chỉ trích nặng nề các phát biểu của ông Lý Hiển Long liên quan tới Việt Nam và Campuchia, đồng thời cho rằng các nhà lãnh đạo Singapore đã góp phần đáng kể vào việc giết hại nhân dân Campuchia, ủng hộ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ và mong muốn chế độ ấy quay trở lại Phnom Penh.

Những lời chỉ trích nặng nề của Thủ tướng Hun Sen được đưa ra sau khi Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long có phát biểu sai trái tại Hội nghị thượng đỉnh An ninh châu Á (Đối thoại Shangri La) năm 2019 và đăng trên Facebook cá nhân tuần trước rằng sự can thiệp quân sự của quân đội Việt Nam vào Campuchia năm 1979 là "một cuộc xâm lược".

Trên mạng xã hội Facebook, ông Hun Sen viết: "Tôi rất lấy làm tiếc rằng ngài Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long đã đăng trên Facebook vào hôm 31/5 rằng khi Tướng Prem là Thủ tướng (Thái Lan), đã cùng các thành viên ASEAN (khi đó có 5 quốc gia) chống lại việc Việt Nam xâm lược Campuchia và chống lại việc Chính phủ Campuchia mới thay thế Khmer Đỏ. Lập luận này cho thấy Singapore ủng hộ chế độ diệt chủng và muốn chế độ diệt chủng quay trở lại tại Campuchia. Singapore là nước chủ nhà tổ chức một cuộc họp dẫn đến việc thành lập chính phủ hỗn hợp ba phái Campuchia dân chủ và đã kéo dài cuộc chiến tại Campuchia, cũng như sự đau khổ của nhân dân Campuchia hơn 10 năm, đồng nghĩa với việc chống lại sự hồi sinh của nhân dân Campuchia".

Thủ tướng Hun Sen khẳng định: "Nhận định này là một sự xúc phạm đối với sự hy sinh trong sáng của Quân tình nguyện Việt Nam đã giúp giải phóng Campuchia thoát khỏi chế độ diệt chủng. Những bình luận của ngài Lý Hiển Long cũng cho nhân dân Singapore và thế giới thấy rằng các nhà lãnh đạo Singapore lúc đó thực sự đã đóng góp rất đáng kể vào việc giết hại nhân dân Campuchia".

Kết thúc thông điệp, Thủ tướng Hun Sen đặt câu hỏi: "Vậy cuối cùng, tôi muốn hỏi ngài Thủ tướng Lý Hiển Long liệu ông ấy có nhìn nhận tòa án xét xử các thủ lĩnh Khmer Đỏ là đúng đắn hay không?".

Trước đó, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Quốc phòng Campuchia Samdech Tea Banh, người đại diện Thủ tướng Hun Sen dự Đối thoại Shangri La tại Singapore, ngay khi trở về từ Hội nghị đã tổ chức họp báo tại Sân bay quốc tế Phnom Penh khẳng định đã yêu cầu ông Lý Hiển Long phải cải chính về những gì đã nói. Bộ trưởng Tea Banh cũng cho biết, tại Shangri La, ông đã bày tỏ sự tức giận trước phát biểu "sai sự thật" của Thủ tướng Lý Hiển Long với người đồng cấp Singapore, Bộ trưởng Quốc phòng Ng Eng Hen.

Nghị sĩ Campuchia Hun Many khẳng định cho dù lợi ích quốc gia hay quan điểm chính trị vào thời điểm đó có thể khác, "người ta không nên bỏ qua, cũng không nên quên sự tàn bạo và tội ác chống lại loài người, đặc biệt là tội ác diệt chủng của chế độ Khmer Đỏ".

"Thế giới không nên quên người Campuchia đã phải chịu đựng biết dường nào. Trong khoảng thời gian 3 năm 8 tháng và 20 ngày, bởi vì thế giới nhắm mắt làm ngơ với chúng tôi, gần 3 triệu người vô tội đã chết dưới tay Khmer Đỏ”, ông Hun Many nói. “Trong khi tất cả đều đang chơi bài chính trị, người Campuchia đã cầu xin sự giúp đỡ. Không quan trọng đó là ai và sự giúp đỡ đến từ đâu, chỉ cần chúng tôi được cứu khỏi chế độ diệt chủng của Khmer Đỏ. Để rồi cuối cùng chỉ có đảng CPP cùng với sự giúp đỡ của nước láng giềng Việt Nam", nghị sĩ Hun Many nhấn mạnh trên báo Phnom Penh Post.

Giám đốc Trung tâm Tư liệu Campuchia Youk Chhang cho rằng những phát biểu của ông Lý Hiển Long cho thấy sự cần thiết phải thiết lập một chương trình giáo dục về nhân quyền và hoà bình ASEAN cho khu vực, bắt đầu từ Singapore. "Khi ông không học từ lịch sử, ông dường như rất thiếu văn minh trong thế giới hiện đại”, tờ Phnom Penh Post dẫn phát biểu của ông Youk Chhang ám chỉ Thủ tướng Singapore.

Trong khi đó, trên tờ Khmer Times, nhà phân tích chính trị Campuchia Leap Chanthavy cho rằng, sau 40 năm, việc lãnh đạo Singapore phủ nhận sự lật đổ chính quyền Pol Pot “là sự thiếu tôn trọng hoàn toàn đối với tính mạng và tinh thần của người dân Campuchia. Những phát biểu của ông Lý Hiển Long đã chạm sâu vào vết thương của người Campuchia khi khuấy lại ký ức một thời khi chính phủ tự phong Singapore chưa bao giờ bác bỏ chế độ diệt chủng Khmer Đỏ. Người dân Campuchia có thể tha thứ nhưng chúng tôi không bao giờ có thể quên thời kỳ khó khăn đó và chúng tôi biết rõ ai là những người bạn trong khó khăn. Singapore không phải là người trong số đó. Các nhà lãnh đạo Singapore nên được mời đến thăm Bảo tàng chế độ diệt chủng Toul Sleng, đã được UNESCO công nhận. Họ cũng có thể đến thăm nghĩa địa Cheung Ek và Cánh đồng chết nếu họ vẫn nghĩ diệt chủng là trò bịa đặt”.

Trước phát biểu của Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long tại Đối thoại Shangri-La và trên trang mạng cá nhân ngày 31/5 có nội dung cho rằng Việt Nam đã “xâm lược”, “chiếm đóng” Campuchia, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nêu rõ: Việt Nam lấy làm tiếc đã có một số nội dung phát biểu phản ánh không khách quan thực tế lịch sử, gây tác động không tốt đến dư luận. Bộ Ngoại giao Việt Nam đã trao đổi với Bộ Ngoại giao Singapore về vấn đề này.

Đóng góp và hy sinh của Việt Nam trong việc cùng nhân dân Campuchia chấm dứt tội ác diệt chủng của Khmer Đỏ là sự thật đã được thừa nhận rộng rãi. Ngày 16/11/2018, Tòa án đặc biệt xét xử tội ác Khmer Đỏ (ECCC) đã ra phán quyết về tội ác diệt chủng chống nhân loại của Khmer Đỏ. Phán quyết đã phản ánh khách quan sự thật lịch sử, thực thi công lý, trả lại công bằng cho các nạn nhân, được Liên hợp quốc và cộng đồng quốc tế hoan nghênh.

Những thành tựu ASEAN có được ngày nay là kết quả nỗ lực chung của tất cả các thành viên trong suốt chiều dài lịch sử của Hiệp hội. Mỗi thành viên thấu hiểu sâu sắc tầm quan trọng của việc không ngừng củng cố đoàn kết toàn khối, trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau và các nguyên tắc chung của ASEAN.

Là thành viên tích cực và có trách nhiệm của ASEAN, Việt Nam đã và sẽ tiếp tục cùng các thành viên khác làm hết sức mình vì mục tiêu xây dựng Cộng đồng ASEAN vững mạnh, thống nhất, đoàn kết và có vai trò trung tâm tại khu vực.