Khi tiếp công dân phải có ý kiến trả lời về việc giải quyết vụ việc cho công dân

Theo Tờ trình dự án Luật Tiếp công dân, thời gian qua, quy định về tổ chức, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ chế hoạt động của trụ sở, bộ phận làm công tác tiếp công dân giữa các văn bản luật có sự khác nhau, đang có tình trạng hiểu thiếu thống nhất về nhiệm vụ, quyền hạn của trụ sở tiếp công dân. Phạm vi trách nhiệm, sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức thường trực tại trụ sở tiếp công dân của Trung ương Đảng, của trụ sở tiếp công dân các cấp chưa rõ ràng. Mối quan hệ giữa trụ sở tiếp công dân ở Trung ương với cơ quan thường trực tiếp dân ở địa phương và mối quan hệ giữa trụ sở tiếp công dân với cơ quan thanh tra, cơ quan, tổ chức có thẩm quyền trong giải quyết khiếu nại tố cáo chưa đầy đủ…

Để khắc phục tình trạng này, Dự thảo Luật Tiếp công dân quy định, việc tiếp công dân thường kỳ của sở, cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh do giám đốc sở, thủ trưởng cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh bố trí công chức thuộc Thanh tra sở làm công tác tiếp công dân. Việc tiếp công dân của sở được thực hiện tại trụ sở của sở.

Việc tiếp công dân ở cấp xã được thực hiện tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã. Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã trực tiếp phụ trách công tác tiếp công dân và phân công công chức kiêm nhiệm tiếp công dân. Việc tiếp công dân của người đứng đầu phải gắn với việc giải quyết vụ việc. Khi tiếp công dân phải có ý kiến trả lời về việc giải quyết vụ việc cho công dân. Trường hợp không trả lời ngay được thì phải thông báo rõ thời gian giải quyết và trả lời cho công dân.

Thẩm tra dự thảo Luật, Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho rằng, phạm vi điều chỉnh của dự thảo Luật mới tập trung vào tổ chức và hoạt động tiếp công dân của các cơ quan, tổ chức, đơn vị theo nghĩa “đón tiếp, lắng nghe, tiếp nhận khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân”. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Phan Trung Lý, nhiều thành viên của Ủy ban Pháp luật kiến nghị, Ban soạn thảo cần quy định chi tiết các nội dung liên quan đến quy trình giải quyết khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh gắn với trách nhiệm tiếp công dân của người đứng đầu cơ quan, tổ chức cũng như các cá nhân có thẩm quyền khác; có chế tài cụ thể đối với những cá nhân không làm tròn trách nhiệm được giao. Đồng thời, Dự thảo Luật Tiếp công dân chỉ nên giới hạn quy định về hoạt động tiếp công dân của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội là những cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống chính trị. Không nên quy định trách nhiệm tiếp công dân của tổ chức xã hội, tổ chức xã hội – nghề nghiệp, của đơn vị vũ trang nhân dân, doanh nghiệp có sử dụng ngân sách nhà nước, tài sản của Nhà nước, bởi vì các tổ chức, đơn vị này không trực tiếp tham gia quản lý nhà nước.

Nhiều ý kiến trong Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đề nghị cần xác định việc tiếp công dân là trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức, trong đó nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu trong việc tổ chức công tác tiếp công dân. Các đơn vị, phòng, ban cũng như cán bộ, công chức, viên chức trong các cơ quan, tổ chức này cũng có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ tiếp nhận, xử lý các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của người dân theo phân công, điều hành của người đứng đầu. Có như vậy mới giải quyết được vấn đề ai tiếp công dân và tổ chức việc tiếp công dân như thế nào.

Mặc dù dự thảo Luật lần này đã chia ra nhiều mức quy định về thời gian định kỳ trực tiếp tiếp công dân của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị, song quy định này chưa xác định rõ mục đích tiếp công dân của người đứng đầu.

Trên thực tế, số lượng người dân trực tiếp đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại các cơ quan, tổ chức có sự khác biệt khá lớn giữa cấp Trung ương và cấp địa phương, giữa các địa bàn hoặc giữa các ngành, lĩnh vực khác nhau. Do đó, nếu quy định cứng việc người đứng đầu cơ quan, tổ chức phải dành một ngày hay một buổi trong một tháng để trực tiếp tiếp công dân là không phù hợp với thực tế, thiếu tính linh hoạt và cũng không thực sự hiệu quả. Thực tiễn thực hiện công tác tiếp công dân thời gian qua cho thấy, nhiều cơ quan, tổ chức, địa phương đã tổ chức để lãnh đạo cấp tỉnh, cấp bộ cùng đại diện một số cơ quan, đơn vị chuyên môn hữu quan trực tiếp tiếp công dân, đồng thời giải quyết hoặc định hướng giải quyết các khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của người dân./.