Cô giáo Nguyễn Thị Kim Sáng, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc nội trú THCS Thuận Bắc cho biết: Để công tác phân luồng HS sau tốt nghiệp THCS đạt hiệu quả, hằng năm, Ban giám hiệu đều phân công giáo viên có nhiều kinh nghiệm thực hiện chương trình, chủ đề hướng nghiệp cho HS lớp 9. Mỗi tiết hướng nghiệp, giáo viên liên hệ thực tế, từ đó từng bước hình thành nhận thức của các em đối với việc định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Bên cạnh đó, nhà trường còn thường xuyên tổ chức họp phụ huynh để thông tin về kết quả học tập của HS. Đặc biệt là thông tin về kỳ thi tuyển sinh lớp 10, chỉ tiêu của các trường THPT trên địa bàn và giới thiệu về các chương trình học nghề để phụ huynh cùng HS chọn hướng đi phù hợp với năng lực, trình độ của bản thân.
Học sinh Trường THCS Lương Thế Vinh (Ninh Hải) trải nghiệm nghề nghiệp tại Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận.
Nếu như trước đây, hầu hết HS trong tỉnh sau khi tốt nghiệp THCS đều mong muốn được tiếp tục học lên THPT rồi thi vào đại học, thì những năm gần đây, nhu cầu học tập của HS dần thay đổi. Em Bùi Hữu Thành ở khu phố 3, phường Mỹ Đông (Tp. Phan Rang - Tháp Chàm) chia sẻ: Hoàn cảnh gia đình em tương đối khó khăn, em muốn đi làm sớm để kiếm tiền phụ giúp gia đình. Vì thế, tháng 5/2020, được sự tư vấn, hướng nghiệp của các thầy, cô giáo ở trường, em không nộp hồ sơ thi tuyển sinh lớp 10 THPT mà đăng ký ngay học nghề điện công nghiệp tại Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận. Hiện tại em có việc làm ổn định tại Công ty TNHH Thủy điện Đa Kai (Lâm Đồng) và đang tiếp tục học liên thông lên trình độ cao đẳng.
Thực hiện Đề án “Giáo dục hướng nghiệp và định hướng phân luồng HS trong giáo dục phổ thông giai đoạn 2018-2025” ngày 14/5/2018 của Thủ tướng Chính phủ, những năm qua, Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận tăng cường các hình thức thông tin, tuyên truyền như: Phát tờ rơi; tuyên truyền tuyển sinh qua báo, đài địa phương; thông tin qua các trang mạng xã hội, hỗ trợ tư vấn tuyển sinh online; tham gia ngày hội tư vấn tuyển sinh tại các trường THCS, THPT trong tỉnh. Chỉ tính riêng từ đầu tháng 3 đến nay, trường đã phối hợp tổ chức cho gần 1.400 HS của 5 trường THCS trong tỉnh trải nghiệm nghề nghiệp tại trường. Trong các buổi trải nghiệm, HS được tham quan cơ sở vật chất; được các thầy, cô giáo của nhà trường giới thiệu các ngành nghề đào tạo, chỉ tiêu tuyển sinh và cơ hội việc làm của các em sau khi học xong chương trình đào tạo nghề. Đặc biệt, trong năm 2025, Trường Cao đẳng Nghề Ninh Thuận còn phối hợp với Phòng Giáo dục và Đào tạo các huyện, thành phố tổ chức hội nghị hướng nghiệp, phân luồng HS vào học giáo dục nghề nghiệp; gắn công tác tư vấn tuyển sinh với giải quyết việc làm thông qua các hoạt động tham quan, trải nghiệm tại Khu công nghiệp Du Long (Thuận Bắc).
Để thực hiện công tác phân luồng cho HS lớp 9, Sở Giáo dục và Đào tạo đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục thực hiện nghiêm túc chương trình giáo dục hướng nghiệp theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, đa dạng hóa các hình thức tư vấn hướng nghiệp. Khuyến khích mỗi cơ sở giáo dục thành lập ban hoặc tổ tư vấn hướng nghiệp. Hướng dẫn các trường THCS phối hợp với các trường nghề tổ chức dạy nghề phổ thông, tuyên truyền đến các nhà trường, phụ huynh, HS. Việc triển khai thực hiện các giải pháp, hoạt động trong công tác phân luồng HS sau THCS đã và đang góp phần làm thay đổi nhận thức của các cấp, các ngành, người dân và HS về lựa chọn nghề nghiệp phù hợp với năng lực, trình độ và điều kiện kinh tế, tránh lãng phí thời gian, tiền của do không lựa chọn đúng nghề. Từ giải pháp thực hiện ở các cơ sở giáo dục, những năm gần đây, công tác tư vấn, phân luồng HS trong tỉnh đạt hiệu quả và khá sát năng lực. Theo thống kê, năm học 2023-2024, tỷ lệ HS sau bậc THCS vào học THPT chiếm 67,23%, số HS tham gia học tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp là 32,77%.
Công tác phân luồng HS sau tốt nghiệp THCS vào học nghề là chủ trương đúng đắn của Đảng, Nhà nước nhằm tạo điều kiện cho các em có thêm sự lựa chọn ngành nghề học phù hợp với năng lực bản thân, điều kiện kinh tế gia đình. Đây là hướng đi góp phần phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp, thị trường lao động của địa phương. Hiện nay, Nhà nước có nhiều chính sách quan tâm hỗ trợ miễn toàn bộ học phí cho HS chọn theo hướng giáo dục nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp THCS. Tỉnh cũng đã triển khai nhiều chủ trương, giải pháp đầu tư để các học viên, sinh viên tốt nghiệp từ các trường trung cấp, cao đẳng có thể đáp ứng nhu cầu lao động của doanh nghiệp trên địa bàn. Sự đồng hành của gia đình, nhà trường và xã hội sẽ giúp các em xác định rõ mục tiêu nghề nghiệp, tự tin làm chủ tương lai của chính mình.
Minh Thương
