Theo hướng đó, các sở, ngành và địa phương đã cụ thể hóa thành chương trình, kế hoạch của đơn vị mình để tổ chức triển khai thực hiện. Nếu nhìn vào thực tế đang diễn ra, có thể hiểu vì sao việc duy trì và nâng cao chất lượng tiêu chí xây dựng NTM đang được tỉnh ta hết sức quan tâm. Theo báo cáo của 16 xã đạt chuẩn NTM theo tiêu chí cũ (công nhận trong các năm 2015, 2016), qua tự đánh giá theo chuẩn mới (Bộ tiêu chí xã NTM giai đoạn 2017-2020, UBND tỉnh ban hành ngày 31-5-2017), ngoại trừ xã Cà Ná (Thuận Nam) vẫn duy trì đạt chuẩn, đã có 15 xã tụt xuống nhóm 2 - cơ bản (đạt từ 15 -18 tiêu chí), thậm chí có xã Công Hải (Thuận Bắc) chỉ đạt 13 tiêu chí, tức tụt xuống nhóm 3 (đạt chuẩn từ 10-14 tiêu chí). Như vậy đến thời điểm cuối tháng 6, trong số xã NTM chuẩn cũ, chỉ có xã Cà Ná vẫn duy trì và cùng với xã Thanh Hải (Ninh Hải) đạt chuẩn NTM theo chuẩn mới năm 2017, là 2 xã đạt được 19 tiêu chí xây dựng NTM theo Bộ tiêu chí mới ở tỉnh ta.
Thi công tuyến đường nội đồng phục vụ cánh đồng lớn tại 3 thôn Hiệp Hòa,
Vạn Phước, Phú Nhuận, xã Phước Thuận (Ninh Phước). Ảnh: BT
Phân tích nguyên nhân tình hình trên, đồng chí Nguyễn Đình Trưng, cán bộ chuyên trách Văn phòng Điều phối chương trình NTM tỉnh cho biết: Do bộ tiêu chí mới có yêu cầu cao hơn, dù vẫn gồm 5 nhóm với 19 tiêu chí, nhưng lại tăng từ 39 chỉ tiêu lên 49 chỉ tiêu; đã thế một số chỉ tiêu còn nâng cao chất lượng so với trước đây và bổ sung thêm nhiều nội dung mới, nên mức độ đạt tiêu chí của nhiều xã thấp lại. Theo khảo sát của Văn phòng Điều phối, thường các xã tập trung không đạt các tiêu chí về: Thông tin và truyền thông, thu nhập, hộ nghèo, tổ chức sản xuất, y tế, hệ thống tổ chức chính trị, quốc phòng và an ninh.
Như vậy theo Bộ tiêu chí mới, các xã, nhất là 16 xã đạt chuẩn NTM trước đây, phải phấn đấu đạt và duy trì các tiêu chí. Riêng xã An Hải (Ninh Phước), do xảy ra trọng án nên không đạt chuẩn NTM theo thẩm định năm 2017, đang thực hiện tốt các biện pháp quản lý an ninh trật tự trên địa bàn, đảm bảo hoàn thiện tiêu chí số 19.2, trình Hội đồng thẩm định xã đạt chuẩn NTM tỉnh tham mưu, đề xuất UBND tỉnh xem xét, quyết định. Cùng với tập trung nâng chất lượng tiêu chí NTM, điểm mới là nhằm thực hiện Quyết định số 676/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh đã chọn huyện Ninh Hải làm thí điểm xây dựng Đề án xây dựng NTM trong quá trình đô thị hóa trên địa bàn cấp huyện. Cũng trong năm nay, có 4 xã đăng ký phấn đấu đạt chuẩn NTM và được các huyện xác nhận đưa vào kế hoạch thực hiện, đó là: Lương Sơn (Ninh Sơn), Phước Hữu (Ninh Phước), Vĩnh Hải (Ninh Hải) và Phước Diêm (Thuận Nam).
Theo Văn phòng Điều phối NTM tỉnh, để thực hiện chương trình, năm nay tỉnh bố trí tổng nguồn vốn là 109,8 tỷ đồng, trong đó một nửa là ngân sách Trung ương và một nửa là ngân sách địa phương. Trên cơ sở nguồn vốn được phân bổ, các địa phương đã cơ bản hoàn thành thủ tục đầu tư theo quy định và triển khai thực hiện bố trí vốn xây dựng 70 công trình hạ tầng kinh tế - xã hội, gồm: 44 công trình giao thông nông thôn; 3 công trình thủy lợi; 5 công trình đài phát thanh xã; 2 công trình điện; nâng cấp, sửa chữa 9 trung tâm văn hóa - thể thao thôn, xã; 3 trường học; 2 trạm y tế và 2 chợ nông thôn. Ngoài nguồn vốn trực tiếp từ chương trình NTM, các địa phương còn lồng ghép nguồn vốn từ Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo và các chương trình, dự án khác trên địa bàn để hỗ trợ đầu tư cơ sở hạ tầng cho các xã, làm cho bộ mặt nông thôn tỉnh nhà ngày một khang trang, hiện đại, sạch đẹp hơn.
Để đạt mục tiêu kế hoạch năm của Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, Văn phòng Điều phối NTM tỉnh đề nghị tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương, phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội các cấp. Từ nay đến cuối năm, bên cạnh ưu tiên nguồn lực cho các xã có kế hoạch về đích NTM trong năm 2018, sẽ tạo điều kiện cho các xã đạt chuẩn NTM theo tiêu chí cũ phấn đấu đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí mới và tiến đến xây dựng xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu; riêng xã Công Hải (Thuận Bắc) phấn đấu đạt từ 16-18 tiêu chí. Đối với huyện Ninh Hải, Sở Xây dựng sẽ chủ trì, phối hợp với các ngành liên quan hướng dẫn triển khai thực hiện thí điểm Đề án xây dựng NTM cấp huyện trong quá trình đô thị hóa giai đoạn 2017-2020 đảm bảo hiệu quả.
Bạch Thương