Nhận thức rõ vai trò tiên quyết của công tác quy hoạch trong xây dựng NTM, trong thời gian qua, Ban Chỉ đạo Chương trình Mục tiêu Quốc gia xây dựng NTM của tỉnh đã chỉ đạo các địa phương và các đoàn thể nhân dân đồng sức, đồng lòng, thi đua thực hiện. Bằng nhiều biện pháp như tuyên truyền, tập huấn, hướng dẫn, đến nay, công tác quy hoạch xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh đã cơ bản hoàn thành các đồ án quy hoạch chung và quy hoạch chi tiết khu trung tâm xã đã được phê duyệt. Các địa phương cũng nghiêm túc thực hiện việc rà soát quy hoạch, chất lượng các đồ án sau khi điều chỉnh bảo đảm theo quy định, đáp ứng yêu cầu cho kế hoạch xây dựng NTM.
Thôn Văn Lâm (Phước Nam - Thuận Nam) xây dựng đường giao thông nội đồng phục vụ sản xuất của nhân dân địa phương.
Ảnh: Văn Miên
Ông Lê Kim Hiếu, Phó Chánh Văn phòng điều phối BCĐ Chương trình xây dựng NTM cho biết: Mặc dù có nhiều vướng mắc trong quá trình triển khai do chưa đồng nhất của các bộ, ngành Trung ương trong việc hướng dẫn thực hiện, nhưng đến nay toàn tỉnh có 47/47 xã đã hoàn thành quy hoạch chung và hoàn thành phê duyệt đề án NTM cấp xã. Theo danh mục 29 dự án quy hoạch chi tiết của 11 xã điểm, đến nay đã có 27 quy hoạch chi tiết được duyệt (còn 2 quy hoạch chi tiết điểm dân cư và sản xuất của xã Phước Đại, huyện Bác Ái chưa duyệt). Ngoài 11 xã điểm, giai đoạn 2011-2015, nhiều xã khác cũng đã hoàn thành các quy hoạch chi tiết về sản xuất, điểm dân cư nông thôn. Cụ thể, các xã của huyện Thuận Bắc và Ninh Phước đã hoàn thành quy hoạch chi tiết về sản xuất; xã Phước Minh, Phước Hà (huyện Thuận Nam) đã hoàn thành quy hoạch chi tiết điểm dân cư nông thôn.
Tuy nhiên, đối với nhiệm vụ cơ bản và khó khăn này, việc triển khai thực hiện bước đầu gặp khó khăn, hạn chế. Trong giai đoạn lập quy hoạch chung, nhiều địa phương còn có tư tưởng dựa dẫm, ỷ lại vào cấp trên; chất lượng đội ngũ tư vấn xây dựng quy hoạch thiếu và yếu, dẫn đến đồ án phải điều chỉnh nhiều lần, không bảo đảm tiến độ, chất lượng. Công tác xây dựng, thực hiện kế hoạch chưa được quan tâm đúng mức dẫn đến đầu tư dàn trải, kém hiệu quả. Việc công bố đồ án còn mang tính chiếu lệ, chưa kịp thời. Nhiều địa phương chỉ thực hiện công bố nhưng chưa công khai, dẫn đến việc thực hiện một số dự án chưa bám sát vào nội dung quy hoạch. Ngoài ra, công tác cắm mốc quy hoạch mặc dù đã được hướng dẫn và đôn đốc nhiều lần nhưng các địa phương chưa thực hiện.
Xã Tri Hải (Ninh Hải) bê-tông đường giao thông theo Chương trình xây dựng NTM.
Bên cạnh đó, việc lấy ý kiến của nhân dân hầu như chưa được thực hiện theo quy định. Do quy hoạch có ảnh hưởng rất lớn đến đời sống của người dân nên người dân cần được phổ biến các thông tin cần thiết. Ở một số địa phương, chính quyền đã thực hiện việc phát phiếu khảo sát đến từng hộ dân để lắng nghe ý kiến đóng góp; tuy nhiên, không phải tất cả người dân đều hiểu rõ về việc quy hoạch…
Ông Lê Kim Hiếu cho biết thêm: Tiến độ thực hiện quy hoạch, đề án còn chậm một phần do các địa phương chưa được bố trí vốn để thanh toán cho các đơn vị tư vấn. Một số đơn vị tư vấn ở địa phương thiếu trách nhiệm và năng lực dẫn đến chất lượng quy hoạch, đề án chưa cao, ít chú trọng đến quy hoạch sản xuất và các giải pháp, phương án phát triển sản xuất, còn nặng về giải pháp xây dựng cơ sở hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật. Nhiều xã chưa thật sự quan tâm, phối hợp với các đơn vị tư vấn trong triển khai lập quy hoạch, còn khoán trắng cho đơn vị tư vấn; các phòng, ban nghiệp vụ thiếu kiểm tra, hướng dẫn cho các xã.
Có thể thấy, xây dựng NTM vừa là mục tiêu, vừa là yêu cầu của phát triển bền vững. Do đó, các sở, ngành, địa phương cần quan tâm hơn nữa đối với công tác quy hoạch; tiếp tục rà soát, khắc phục những hạn chế; tăng cường tập huấn, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ chuyên môn, tạo cơ sở vững chắc để hoàn thành chương trình xây dựng NTM; xây dựng quy chế quản lý quy hoạch và thực hiện nghiêm quy hoạch.
Anh Tuấn