Bên cạnh đó, tỉnh còn ban hành Quyết định số 621/QĐ-UBND ngày 18-4-2018 phân bổ vốn sự nghiệp 18 tỷ đồng cho các ngành, địa phương để thực hiện các nội dung của chương trình như: phát triển sản xuất gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp; chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, phát triển giáo dục, vệ sinh môi trường nông thôn... Đồng thời, tỉnh cũng đã bố trí ngân sách địa phương đối ứng vốn theo quy định của chương trình. Tính chung trong năm, tổng nguồn vốn ngân sách nhà nước bố trí cho chương trình 109,8 tỷ đồng, trong đó 50% là ngân sách Trung ương và phần còn lại từ ngân sách địa phương.
Nông dân xã Nhơn Sơn (Ninh Sơn) mạnh dạn chuyển đổi từ cây nho đỏ
kém hiệu quả sang trồng cây măng tây xanh. Ảnh: M.D
Các địa phương xây dựng NTM đã bố trí vốn cho 70 công trình về giao thông nông thôn, thủy lợi, trường học, Trạm Y tế, chợ nông thôn... Đến nay, một số địa phương như: Thuận Bắc, Ninh Sơn, Bác Ái, Phan Rang-Tháp Chàm đã hoàn thành thủ tục đầu tư theo quy định, các địa phương còn lại tiếp tục hoàn thiện quá trình chuẩn bị đầu tư. Ngoài nguồn vốn trực tiếp từ chương trình NTM, các địa phương còn lồng ghép nguồn vốn từ chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo và các chương trình, dự án khác trên địa bàn để hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng cho các xã. Việc phát triển sản xuất gắn với cơ cấu lại ngành Nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho nông dân tiếp tục được chú trọng. Chỉ riêng lĩnh vực phát triển sản xuất, trong vụ đông-xuân vừa qua, các địa phương đã thực hiện 9/11 mô hình cánh đồng lớn, trong đó có 7 mô hình sản xuất lúa, 1 mô hình sản xuất bắp giống và 1 mô hình sản xuất măng tây xanh, với tổng diện tích 976,05 ha, đạt 68,5% kế hoạch năm.
Những mô hình nêu trên đều giảm được chi phí sản xuất nhưng năng suất và chất lượng sản phẩm cây trồng đều tăng so với sản xuất bình thường trước đây. Bên cạnh đó, các mô hình tưới nước tiết kiệm, chuyển đổi đất trồng lúa nước kém hiệu quả sang cây trồng khác cũng được các địa phương khảo sát, xây dựng phương án triển khai thực hiện. Theo thống kê, toàn tỉnh đã chuyển đổi cơ cấu cây trồng với diện tích 558,8 ha, đạt 101,8% kế hoạch. Trong đó, chủ yếu là cây trồng ngắn ngày với diện tích 411 ha, số còn lại 147,8 ha là cây ăn quả. Các huyện có diện tích chuyển đổi cao như Bác Ái 230 ha, Ninh Sơn 124,9 ha, thấp nhất là Ninh Hải chuyển đổi 21,5 ha.
Các địa phương đều chú trọng nhân rộng các mô hình sản xuất có hiệu quả gắn với chương trình NTM như mô hình sản xuất lúa “1 phải, 5 giảm”, mô hình rau an toàn... và duy trì các mô hình liên kết sản xuất giữa nông dân với hợp tác xã, doanh nghiệp. Đơn cử như mô hình sản xuất lúa “1 phải, 5 giảm”, huyện Ninh Phước đã nhân rộng 1.838 ha, Thuận Bắc nhân rộng 948 ha. Hay như Công ty TNHH Sản xuất - Thương mại Mộc Thành Quả đã liên kết với Tổ hợp tác măng tây xanh Bà Láp, Hợp tác xã Kinh doanh Dịch vụ Nông nghiệp An Xuân bao tiêu 50 tấn măng tây của nông dân; mô hình nuôi heo tập trung quy mô từ 600 - 2.000 con/trại liên kết với Công ty CP tại xã Phước Vinh và xã An Hải; mô hình nuôi gà lấy trứng quy mô 120.000 con/trại tại thôn Liên Sơn (Phước Vinh) liên kết với Công ty Emivest Nha Trang...
Năm 2018 có thêm 4 xã đăng ký phấn đấu đạt chuẩn NTM, gồm: Lương Sơn (Ninh Sơn), Phước Hữu, (Ninh Phước), Vĩnh Hải (Ninh Hải) và Phước Diêm (Thuận Nam). Đến cuối năm 2017, các xã này đều đạt từ 15 tiêu chí trở lên, trong đó xã Phước Diêm đạt 17/19 tiêu chí.
Để Chương trình NTM thực hiện theo hướng bền vững, có chất lượng và từng bước đi vào chiều sâu, yêu cầu đặt ra trong thời gian tới đó là các ngành, địa phương cần tập trung chỉ đạo phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững. Chú trọng đầu tư hỗ trợ các mô hình phát triển sản xuất, trong đó ưu tiên thực hiện các mô hình cánh đồng lớn, tưới nước tiết kiệm, chuyển đổi cây trồng cạn theo chỉ đạo của UBND tỉnh về thực hiện chính sách hỗ trợ phát triển nông nghiệp, nông thôn năm 2018 và các mô hình khác theo hướng liên kết chuỗi giá trị; chú trọng bảo vệ môi trường và tạo cảnh quan nông thôn sáng - xanh - sạch - đẹp, hiện đại, hợp lý. Tiếp tục nâng cao chất lượng, hiệu quả các tiêu chí NTM, nhất là các tiêu chí về đời sống người dân, môi trường, văn hoá và an ninh trật tự...
Với phương châm “Chủ động, quyết tâm, sáng tạo, quyết liệt và hiệu quả”, tin rằng Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh ta tiếp tục đạt nhiều kết quả mới.
Mai Dũng