Diện tích trồng nho của tỉnh tính đến năm 2016 khoảng 1.200 ha, tập trung nhiều ở huyện Ninh Phước, Ninh Hải và Tp. Phan Rang-Tháp Chàm, chủ yếu là giống nho đỏ Cardinall, nho xanh NH01-48. Tuy nhiên, việc sản xuất nho hiện nay đang gặp nhiều khó khăn. Nổi bật nhất là tình trạng giống nho bị thoái hoá nên cây nho ngày càng không chống chịu được với điều kiện khắc nghiệt của môi trường, năng suất và phẩm chất giảm dần, dịch hại phát triển mạnh. Chính vì thế, đầu năm 2015, Trung tâm Tư vấn và phát triển công nghệ thuộc Viện Nghiên cứu cây bông và phát triển nông nghiệp Nha Hố đã đưa giống nho ăn tươi NH01-152 chuyển giao cho người dân trồng trên 10ha ở 10 vùng đất khác nhau đều cho năng suất và chất lượng tương đương với giống nho đỏ Cardinall.
Nông dân thôn Thái An, xã Vĩnh Hải trồng nho NH01-152 đạt hiệu quả kinh tế cao. Ảnh Văn Nỷ.
Giống nho ăn tươi NH01-152 có đặc điểm: chùm to, quả to - hình ô van, có màu đỏ tươi sáng màu ở phần cuối quả, vỏ dày, thịt chắc, giòn, độ ngọt vừa phải (Brix: 16-18%), có mùi hương nhẹ đặc trưng. Theo Thạc sỹ Phạm Văn Phước, Giám đốc Trung tâm Tư vấn và phát triển công nghệ cho biết: Giống nho mới có nhiều ưu điểm vượt trội như: giai đoạn ra hoa, thời tiết nắng nóng gắt vẫn đậu được quả, gặp mưa khó tụt bông; giống nho thích hợp với nhiều chân đất, đặc biệt là đất phù sa ven sông và đất gò đồi; cho năng suất cao, do chùm quả to.
Các hộ trồng nho mới NH01-152 cho biết: Năm 2016, khi nho mang ra thị trường khó tiêu thụ, người tiêu dùng chưa biết đến giống nho mới, tâm lý lo ngại về nho Trung Quốc nên khó bán, giá cũng không cao. Nhờ chỉ dẫn địa lý mà người tiêu dùng biết đến nhiều hơn đến giống nho này, giá nho bắt đầu lên 70.000 đồng/kg, hiện tại giá nho 100.000 đồng/kg bán tại vườn, cao gấp 3 lần gái nho đỏ và 1,5 lần so với nho xanh. Hiện tại giá nho 100.000đ/kg bán tại vườn, cao gấp 3 lần giá nho đỏ và 1,5 lần so với nho xanh. Đây là cơ hội để người trồng nho chú ý đến giống nho mới và có hướng đầu tư lâu dài. Về phía các cơ quan quản lý, cần giúp người trồng nắm rõ hơn về kỹ thuật canh tác, phương thức thâm canh theo mô hình sạch, an toàn cho người tiêu dùng và giúp chỉ dẫn địa lý, quảng bá, xác lập vị thế và uy tín của các sản phẩm nho mang nguồn gốc xuất xứ sản xuất tại Ninh Thuận.
Giống nho NH01-152 đã làm đa dạng hóa các sản phẩm nho ăn tươi của Ninh Thuận. Với màu sắc đẹp, chùm quả to, thời gian bảo quản lâu, có khả năng cạnh tranh với các giống nho đến từ Mỹ, Italia, Pháp…. Hy vọng thời gian tới sản phẩm nho Ninh Thuận được nhiều người biết đến, vươn lên và có chỗ đứng trên thị trường quốc tế là giúp cho bà con nông dân làm giàu trên vùng đất quê hương.
Cơ Nguyên