Anh hùng LLVT bên đàn trâu của gia đình.
Chúng tôi trở lại thôn Rã Trên tìm thăm Anh hùng LLVT Chamaléa Châu. Gặp lại người quen cũ tay bắt mặt mừng, ông chia sẻ ngay niềm vui: Gia đình tôi được Nhà nước hỗ trợ 20 triệu đồng sửa chữa nhà ở trong dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh, Liệt sỹ. Tôi biết ơn Đảng, Chính phủ và chính quyền các cấp đã quan tâm chăm lo nâng cao đời sống gia đình chính sách vùng đặc biệt khó khăn. Pha ấm trà ngon mời khách miền xuôi lên thăm, ông dẫn chúng tôi ra thăm chuồng trâu vang tiếng nghé ọ chờ mở cửa đưa ra đồng chăn thả. Anh hùng Chamaléa Châu cho biết tuổi thơ ông có nhiều tình cảm gần gũi gắn bó thân thương với đàn trâu. Trong thời kỳ chống Mỹ, gia đình ông sinh sống trên núi Rã Trên, cách làng định cư hiện nay khoảng một buổi đi đường. Cha mẹ ông chăn nuôi trên 30 con trâu, nhiều nhất trong các hộ nuôi trâu hồi ấy ở xã Phước Trung. Ông còn nhớ như in ngày 9-7-1967, quân Mỹ bắn pháo cà-nông như vãi trấu vào vùng kháng chiến xã Phước Trung. Sau đó, chúng dùng máy bay trực thăng đổ bộ trên 4.000 quân càn quét với ý định đánh úp tiêu diệt quân dân địa phương. Đàn trâu của gia đình ông chăn thả tại khu vực Láng Tranh bị quân Mỹ đổ bộ bắn chết cả đàn. Cha mẹ ông ngậm ngùi thương tiếc đàn trâu hiền lành thân thuộc của gia đình ngã gục dưới làn đạn của quân Mỹ.
Trong thời kỳ chống Mỹ, Anh hùng LLVT Chamaléa Châu là Bí thư Chi bộ kiêm Xã đội trưởng Phước Trung. Ông cùng lực lượng du kích đưa trên 500 người dân địa phương đến nơi trú ẩn an toàn ở hang núi Hamaca, thoát khỏi trận càn quét nói trên của quân giặc. Du kích Phước Trung dùng súng trường bắn hạ 25 chiếc máy bay Mỹ; cá nhân xã đội trưởng Chamaléa Châu đã bắn rơi 7 chiếc. Tháng 4-1975, quê hương hoàn toàn giải phóng, Anh hùng LLVT Chamaléa Châu cùng bà con thôn xóm xuống đất bằng định cư, định canh. Ông tiếp tục tham gia công tác xây dựng địa phương kinh qua các chức danh Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND, Chủ tịch Hội Cựu Chiến binh xã Phước Trung. Ngày 20-12-1994, Chamaléa Châu vinh dự được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVT do lập thành tích đặc biệt xuất sắc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Năm 2005, ông nghỉ hưu chăm lo phát triển kinh tế gia đình và quyết tâm khôi phục đàn trâu của gia đình. Đầu năm 2006, ông đầu tư 18 triệu đồng nhờ thương lái mua giùm 4 con trâu nghé (2 đực và 2 cái). Khi còn khỏe, hàng ngày ông đưa đàn trâu lên rừng chăn chận. Những năm gần đây do tuổi cao sức yếu, ông giao đàn trâu lại cho vợ là bà Pôpô Thị Phanh chăm sóc. Hiện nay, đàn trâu của gia đình Anh hùng LLVT Chamaléa Châu lên đến 12 con. Ngoài ra, ông còn có đàn bò gồm 5 con nái và 4 con nghé gởi cho các hộ gia đình chăn nuôi với hình thức ăn chia 1-1. Khi giao bò mẹ cho các hộ nhận nuôi được hưởng bê con đầu tiên đến con thứ hai thì chủ có bò hưởng. Theo cách làm này, ông đã giúp cho các hộ Pôpô Thị Nem, Pôpô Oán, Kator Lặt, Chamaléa Hái ở thôn Rã Trên có điều kiện làm ăn vươn lên thoát nghèo.
“Tôi nuôi trâu không nghĩ đến chuyện làm giàu mà muốn giữ lại hình ảnh con gia súc thân thuộc của gia đình và bà con xóm làng. Thời buổi hiện đại, nông dân làm đất bằng máy nên con trâu không phải kéo cày. Con trâu chỉ để cúng kính ông bà tổ tiên theo phong tục của đồng bào Raglai. Với mức lương hưu, phụ cấp Anh hùng LLVT và phụ cấp bệnh binh, tôi chi tiêu tiết kiệm, dành dụm hỗ trợ các cháu có thêm điều kiện ăn học và giúp đỡ bà con tộc họ lúc khó khăn”-Anh hùng LLVT Chamaléa Châu chia sẻ.
Sơn Ngọc