Đây là sự quan tâm lớn lao của Đảng, Nhà nước và của tỉnh đối với người có công với cách mạng và thân nhân của họ, thể hiện đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện Quyết định 22 cũng gặp không ít khó khăn, hạn chế.
Niềm vui vủa bà Nguyễn Thị Hương trong căn nhà mới.
Niềm vui trong những ngôi nhà mới
Ông Hà Trí ở khu phố Cà Đú (thị trấn Khánh Hải, Ninh Hải), là một trong những hộ được hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người có công với cách mạng theo Quyết định 22. Ông Trí là bệnh binh tham gia làm nhiệm vụ quốc tế tại Campuchia, trước đây gia đình ông với 6 người phải ở trong căn nhà cũ chật chội và xập xệ, mỗi khi mưa bão gia đình rất lo lắng hoặc khi thời tiết nắng nóng thì rất bức bách… Giờ đây sống trong căn nhà mới được xây dựng vào năm 2014, không giấu được niềm vui, hạnh phúc, ông phấn khởi: Được sự quan tâm, hỗ trợ của Nhà nước với số tiền 40 triệu đồng cộng với số tiền tích cóp, dành dụm và vay mượn thêm, tôi đã xây dựng được căn nhà cấp 4, với diện tích trên 80 m2. Từ khi được sống trong căn nhà mới, cuộc sống thoải mái và dễ chịu hơn rất nhiều.
Cách đó không xa là căn nhà của bà Nguyễn Thị Hương cũng được xây dựng trong năm 2014 theo Quyết định 22. Bà Hương năm nay 78 tuổi, là người có công trong hoạt động kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Bà chia sẻ: Trước đây do hoàn cảnh khó khăn nên không có tiền để xây nhà ở riêng mà phải ở chung với con trai út. Giờ đây có được nhà mới cảm thấy rất vui và phấn khởi trước sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với những người có công với cách mạng.
Không riêng gì ông Trí, bà Hương hàng trăm hộ gia đình chính sách trên địa bàn tỉnh phấn khởi khi được quan tâm, hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà ở. Đồng chí Nguyễn Thành Phú, Phó Giám đốc Sở Xây dựng cho biết: Việc hỗ trợ nhà ở cho người có công là việc làm có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, thể hiện sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đối với gia đình người có công với cách mạng trong điều kiện nhiều hộ thuộc diện đối tượng chính sách còn gặp nhiều khó khăn về nhà ở, qua đó đã xóa được nhà xập xệ, góp phần ổn định cuộc sống, đảm bảo an sinh xã hội.
Khó khăn về nguồn vốn
Theo Quyết định số 22 của Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở quy định: Hỗ trợ 40 triệu đồng/hộ đối với xây mới nhà ở và phải bảo đảm tiêu chuẩn 3 cứng (cứng nền, khung-tường cứng và mái cứng), có diện tích sử dụng tối thiểu 30 m², tuổi thọ từ 10 năm trở lên; hỗ trợ 20 triệu đồng/hộ đối với trường hợp nhà ở bị hư hỏng, dột nát cần phải sửa chữa phần khung, tường và thay mới mái nhà. Ngay sau khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 22, UBND tỉnh đã lập danh sách và phê duyệt Đề án Hỗ trợ người có công với cách mạng về nhà ở trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tổng số hộ được duyệt trên cơ sở Quyết định số 205/QĐ-UBND ngày 22-8-2013 của UBND tỉnh là 880 hộ/880 nhà, với tổng số tiền 23,5 tỷ (vốn ngân sách Trung ương hỗ trợ 100%); trong đó, sửa chữa 587 nhà, kinh phí trên 11,7 tỷ đồng; xây mới 293 nhà, kinh phí trên 11,7 tỷ đồng. Đến nay, tổng số vốn Trung ương đã bố trí trên 8 tỷ đồng để thực hiện xây dựng mới và sửa chữa cho 247 hộ; trong đó, sửa chữa 93 nhà, kinh phí trên 1,8 tỷ đồng; xây mới 154 nhà, kinh phí trên 6 tỷ đồng. Tuy nhiên, qua tìm hiểu thực tế cho thấy, quá trình thực hiện Quyết định 22 hiện nay cũng nảy sinh không ít khó khăn, hạn chế. Bên cạnh các hộ gia đình người có công đã được giải ngân vốn hỗ trợ, tiến hành sửa chữa hoặc xây dựng mới nhà ở, ổn định cuộc sống thì còn rất nhiều gia đình thuộc diện cần được hỗ trợ vẫn đang trong tình trạng chờ đợi, nguyên nhân là do nguồn vốn từ Trung ương đến nay cấp vẫn còn thiếu. Trong nội dung điều chỉnh Đề án theo Quyết định số 2062/QĐ-UBND ngày 22-8-2016 của UBND tỉnh, tổng số hộ thuộc đối tượng có công với cách mạng còn lại chưa được hỗ trợ xây dựng nhà ở trên địa bàn tỉnh hiện nay còn 1.254 hộ/1.254 căn, tổng nguồn vốn giải quyết số lượng này trên 31 tỷ đồng; trong đó, sửa chữa 950 nhà, kinh phí 19 tỷ đồng; xây mới 304 nhà, kinh phí trên 12 tỷ đồng. Nhưng hiện nay, số hộ này cũng vẫn đang tiếp tục chờ nguồn vốn từ Trung ương cấp. Đồng chí Nguyễn Thành Phú cho biết: Hiện nay, tỉnh đang tiếp tục kiến nghị Trung ương sớm bố trí vốn để xây mới và sửa chữa nhà ở cho các trường hợp người có công đã được phê duyệt theo Quyết định số 2062/QĐ-UBND ngày 22-8-2016 của UBND tỉnh. Trước mắt, để góp phần khắc phục khó khăn về nhà ở cho các đối tượng người có công trong khi nguồn vốn Trung ương đang “tắc”, đồng thời thiết thực kỷ niệm 70 năm Ngày Thương binh-Liệt sỹ, trong năm 2017, tỉnh ta dự kiến tạm ứng nguồn ngân sách tỉnh khoảng 8 tỷ đồng để thực hiện xây dựng mới và sửa chữa cho các hộ gia đình có công với cách mạng có khó khăn về nhà ở.
Thế Quang