Mùng 1 Tết Đinh Dậu 2017, chúng tôi có dịp đến làng hiếu học thôn Mỹ Phong, xã Thanh Hải để nghe về chuyện hiếu học của làng này. Khoảng 8 sáng, các cụ có uy tín, cựu sinh viên, sinh viên, học sinh và các gia đình hiếu học trong làng đã tụ tập đông đúc tại Miếu Mỹ Phong. Trong không khí ấm cúng sum vầy, mọi người đã ôn lại truyền thống hiếu học của làng trong những năm qua. Đại diện Chi hội Khuyến học đã kể đến các mẫu chuyện về những tấm gương hiếu học của các dòng tộc, họ hàng, gia đình đã làm cho làng rạng danh trong những năm qua. Nói về phong trào hiếu học của làng, ông Võ Long, Chi hội trưởng Khuyến học của thôn, kể: Trước năm 1975, ở làng có 3 người thi đậu tú tài toàn, sau thời gian đó phong trào học tập ở làng ngày càng phát triển. Phát huy truyền thống học tập, từ năm 2007, Chi hội đã tổ chức hội ngộ đầu xuân để họp mặt những cựu sinh viên, sinh viên, học sinh… qua đó duy trì, khuyến khích, gây quỹ phong trào hiếu học trong làng. Nhờ vậy, mà đến nay làng có gần 200 sinh viên đã tốt nghiệp đang công tác trong các cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp; hơn 50 sinh viên học đang theo học ở các trường đại học, cao đẳng, trung cấp; trên 300 học sinh học ở các cấp bậc phổ thông; 14 dòng họ hiếu học.
Chi hội Khuyến học thôn Mỹ Phong khen thưởng cho những học sinh thi đậu các trường đại học vào dịp hội ngộ đầu xuân.
Rời làng hiếu học thôn Mỹ Phong, chúng tôi đến xã Tri Hải, để nghe câu chuyện xây dựng làng làng hiếu học ở nơi đây. Đã 7 năm rồi, Hội Khuyến học xã tổ chức đều đặn họp mặt sinh viên cho các thôn Tri Thuỷ 1, Tri Thuỷ 2, Khánh Hội và Tân An, từ 27 tháng Chạp đến mùng 4 Tết. Những đêm họp mặt, các lớp sinh viên đã ra trường, thành đạt trong công việc chia sẻ kinh nghiệm học tập, cuộc sống với các tân sinh viên định hướng việc học tập cho lớp đàn em. Tại những buổi họp mặt sinh viên, là dịp để địa phương vận Quỹ Khuyến học để giúp đỡ cho những học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn.
Cũng có thể nói, những năm qua huyện Ninh Hải đã dành nhiều thời gian, nỗ lực đề ra các biện pháp để xây dựng phong trào khuyến học- khuyến tài. Đến nay, toàn huyện đã có 99 dòng họ khuyến học, 44.785 gia đình hiếu học. Với những cuộc hội ngộ, họp mặt đầu xuân ở các làng hiếu học là cách làm hiệu quả đẩy mạnh phong trào khuyến học-khuyến tài, góp phần xây dựng xã hội học tập ngày càng phát triển.
Phan Hiếu