Thực hiện đồng bộ các giải pháp chống khai thác IUU

Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân

Tỉnh ta hiện có 2.295 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên, trong đó có 849 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên. Tổng số lao động tham gia làm việc trên các tàu cá khoảng 18.000 người. Để nâng cao nhận thức về chống khai thác IUU và hiểu biết về pháp luật liên quan đến Luật Thủy sản cho ngư dân, ngay sau khi Thường trực Ban Bí thư có Công văn số 81-CV/TW ngày 20/3/2020 về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện công tác phòng, chống khai thác IUU, Tỉnh ủy, UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, lãnh đạo thực hiện công tác chống khai thác IUU. Đồng thời, chỉ đạo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh chủ động làm việc với các địa phương có vùng biển giáp ranh với nước ngoài (các tỉnh: Bà Rịa - Vũng Tàu, Kiên Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau) hỗ trợ ngăn chặn tàu cá của tỉnh vi phạm vùng biển nước ngoài để khai thác hải sản bất hợp pháp; tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc, đầy đủ các nội dung của Luật Thủy sản, đặc biệt là các nội dung liên quan đến chống khai thác IUU.

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật bằng nhiều hình thức thích hợp trên báo chí, cổng thông tin, trang thông tin điện tử, bản tin của các sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị; phát hành sổ tay, tờ rơi tuyên truyền đến các chủ tàu, thuyền trưởng, ngư dân, doanh nghiệp chế biến thủy sản trên địa bàn tỉnh. Vận động cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên, nhân dân tăng cường tuyên truyền, chia sẻ những thông tin tích cực, chính thống trên internet, mạng xã hội (fanpage, group, Facebook, Zalo, Youtube, Mocha, App...). Chỉ đạo các huyện, thành phố ven biển tăng cường công tác tuyên truyền, vận động ngư dân không thực hiện hành vi vi phạm khai thác IUU; yêu cầu chính quyền xã, phường phải chịu trách nhiệm chính, sâu sát, trực tiếp, nắm vững địa bàn quản lý, tuyên truyền, vận động người dân tuân thủ pháp luật; có kế hoạch theo dõi, quản lý chặt chẽ các đối tượng, nắm chắc địa bàn để phát hiện, ngăn chặn kịp thời các tàu cá đi khai thác hải sản trái phép ở vùng biển nước ngoài.

Với sự chủ động, quyết tâm cao và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đến nay ngư dân tỉnh ta cơ bản đều có sự hiểu biết nhất định về chống khai thác IUU và có ý thức cao trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc. Đặc biệt, ngư dân đã chủ động thông báo trước khi tàu cập, rời cảng cá; ghi, nộp nhật ký khai thác thủy sản theo quy định.

Nâng cao năng lực quản lý, kiểm soát chống khai thác IUU

Ngành nghề khai thác hải sản của tỉnh ta hiện nay được phân bổ khá đều giữa nghề lưới vây có tính chọn lọc cao với nghề lưới rê. Ngoài ra, hiện nay hoạt động khai thác đã có thêm một số nghề mới như: Nghề câu khơi, nghề bẫy ghẹ, nghề lưới rê hỗn hợp, các nghề khai thác mang tính truyền thống có tính hủy diệt như: Lưới vây rút mùng, bẫy ven bờ, lưới mành..., dần được thay thế và có những chính sách hạn chế quyết liệt. Về hoạt động sản xuất trên biển, toàn tỉnh hiện có 170 tổ đội khai thác hải sản với 85 tàu hậu cần, 2 nghiệp đoàn nghề cá đã được thành lập tại khu vực huyện Thuận Nam.

Để nâng cao năng lực quản lý, trách nhiệm trong việc kiểm tra, kiểm soát tàu cá, sản lượng thủy sản khi ra vào các cảng cá, các lực lượng chức năng như: Biên phòng, kiểm ngư, ban quản lý các cảng cá đẩy mạnh tuyên truyền, vận động các chủ phương tiện, thuyền trưởng ký cam kết không vi phạm vùng biển nước ngoài (đã có 833 phương tiện ký cam kết); thường xuyên tuần tra trên biển, phối hợp trực 24/24 giờ để theo dõi hệ thống giám sát hành trình hoạt động trên biển, đảm bảo 100% tàu cá ra khơi có đầy đủ giấy tờ, trang thiết bị an toàn kỹ thuật. Bố trí, quy định các khu vực cập bến, neo đậu tàu thuyền thuận lợi cho việc kiểm tra, kiểm soát trong công tác chống khai thác IUU...

Đồng chí Đặng Kim Cương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Nhờ triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, đến nay công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh có những chuyển biến tích cực. Qua rà soát, đến nay trong số 849 tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên có 842 tàu đã lắp đặt và sử dụng thiết bị giám sát hành trình, đạt 99,9% (còn 6 tàu nằm bờ không hoạt động khai thác hải sản). Về đánh dấu tàu cá, có 2.218/2.295 tàu đã được đánh dấu, trong đó có 849/849 tàu từ 15m trở lên, đạt 100%; 460/537 tàu cá từ 12 đến dưới 15m, đạt 86%; tàu cá dưới 12m có 909/909 tàu, đạt 100%. Việc đăng ký, đăng kiểm tàu cá và cấp giấy phép khai thác thủy sản cũng được thực hiện tốt. Đến nay, có 847/849 tàu được cấp giấy phép khai thác thủy sản vùng khơi, đạt 99,76% (còn 2 tàu chuyển hạn ngạch từ Bình Thuận và Vũng Tàu về đang làm hồ sơ cấp phép); 522/537 tàu được cấp giấy phép khai thác thủy sản vùng lộng, đạt 97,2% và 909/909 tàu được cấp giấy phép khai thác vùng ven bờ.

Theo đánh giá của Tỉnh ủy, bên cạnh những kết quả đạt được, việc triển khai các giải pháp chống khai thác IUU còn gặp phải một số hạn chế, khó khăn, đó là: Nhiều tàu cá và chủ tàu mang số đăng ký Ninh Thuận nhưng đã di chuyển gia đình vào các tỉnh miền Nam (huyện Côn Đảo - Vũng Tàu và huyện đảo Phú Quốc - Kiên Giang) sinh sống, tạm trú, hoạt động khai thác và thay đổi chỗ ở liên tục, rất ít khi về Ninh Thuận. Do đó, công tác tuyên truyền, vận động, tổ chức ký cam kết và xử lý tàu cá vi phạm gặp nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, số lượng chủ tàu cá thực hiện việc gia hạn đăng ký, đăng kiểm, cấp phép vẫn còn thấp, vì những tàu cá chưa đăng ký của tỉnh 100% đều là tàu cá dưới 15m, tập trung phần lớn ở nhóm tàu ven bờ (dưới 12m)...

Để tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành trung ương về chống khai thác IUU, trong thời gian tới, ngoài việc tăng cường công tác quản lý tàu cá, thực hiện các giải pháp xử lý triệt để tàu “3 không” trên địa bàn tỉnh, tỉnh sẽ cập nhật đầy đủ thông tin tàu cá lên cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase để phục vụ công tác quản lý tàu cá. Đồng thời, thực hiện nghiêm công tác kiểm tra, kiểm soát tàu cá ra vào cảng, kiểm soát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng đảm bảo theo chuỗi; thực hiện công tác truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác theo quy định có sự kiểm tra đối chiếu dữ liệu từ nhật ký khai thác thủy sản, cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia VNFishbase, hệ thống giám sát hành trình tàu cá..., nhằm góp phần cùng cả nước tháo gỡ “thẻ vàng” của Ủy ban châu Âu.

Linh Giang