Trong thời gian qua, Viện Nha Hố đã nghiên cứu và giới thiệu nhiều giống để phục vụ sản xuất như các giống nho ăn tươi (NH01-48, NH01-93, NH01-96, NH01-26, NH01-152); các giống nho rượu (NH02-90, NH02-37, NH02-97, NH02-137), các giống nho không hạt (NH04-61, NH04-128) và nho chuyên làm gốc ghép (Couderc 1613, Andel).
Để tiếp tục thực hiện đa dạng cơ cấu giống phục vụ sản xuất, tránh rủi ro cho người trồng nho và tăng sức cạnh tranh trên thị trường, trong những năm qua Viện Nha Hố tiến hành nghiên cứu chọn lọc, khảo nghiệm giống nho ăn tươi không hạt NH04-102 tại một số vùng trồng nho chính của tỉnh và các địa phương lân cận. Đây là giống nho mới không hạt có nhiều ưu điểm như: Cho năng suất cao, chất lượng quả, hình dạng chùm và mẫu mã quả khá đẹp và được kỳ vọng sẽ góp phần tăng khả năng cạnh tranh với các sản phẩm nho nhập khẩu trên thị trường.
Giống NH04-102 là nho ăn tươi không hạt, có thể sử dụng để sấy khô, khi chín quả có màu đen, độ đường cao (16 - 200 Brix), vỏ quả dày, có mùi vị đặc trưng; chùm quả hình chóp, quả thon dài hình ngón tay, mẫu mã đẹp; thời gian sinh trưởng từ cắt cành đến thu hoạch khoảng 117 đến 125 ngày (tùy từng vụ); tỷ lệ đậu quả cao, khối lượng quả trung bình từ 4 - 5 gram/quả; khối lượng chùm dao động khoảng 350 – 550 gram/chùm; tiềm năng năng suất cao, trung bình 11 – 15 tấn/ha/vụ (trong điều kiện thâm canh đạt 16 – 20 tấn/ha/vụ), khả năng kháng với một số loại sâu bệnh khá cao. Chất lượng của giống này tương đương so với sản phẩm cùng loại của các nước ngoài nhập vào thị trường Việt Nam. Ngoài ra, giống nho NH04-102 sinh trưởng khỏe, cây dễ ra hoa đậu quả, tính thích ứng khá rộng; cuống quả chắc, ít rụng nên khá thuận lợi cho vận chuyển đi xa.
Để bảo hộ quyền giống cây trồng mới, Viện Nha Hố đã gửi hồ sơ và được Cục trồng trọt chấp nhận đơn đăng ký bảo hộ giống cây trồng mới (văn bản số 337/TB-TT-VPBH ngày 14/4/2022 của Cục Trồng trọt), Viện Nha Hố đang hoàn thiện hồ sơ công bố giống lưu hành theo quy định của Luật Trồng trọt và Nghị định 94/2019-NĐ-CP ngày 13/12/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật trồng trọt về giống cây trồng và canh tác. Vì vậy, việc nghiên cứu hoàn thiện quy trình canh tác phù hợp cho giống nho ăn tươi không hạt NH04-102 để nhanh chóng chuyển giao và nhân rộng trong sản xuất luôn được Viện Nha Hố quan tâm. Có thể nói, giống nho NH04-102 đưa vào sản xuất tại Ninh Thuận sẽ đủ sức canh tranh và đứng vững trên thị trường trong nước và có thể nghĩ tới xuất khẩu sang các nước lân cận.
Đến thời điểm hiện tại, Viện Nha Hố đang lưu giữ 210 mẫu giống nho tại vườn tập đoàn quỹ gen, với các mục đích khai thác sử dụng khác nhau, gồm: nho ăn tươi, nho rượu, nho không hạt (sấy khô), nho chuyên làm gốc ghép và nho lấy lá. Trong thời gian đến, công tác nghiên cứu lai tạo và tuyển chọn các giống nho mới có năng suất, chất lượng và chống chịu với các điều kiện bất lợi của ngoại cảnh sẽ được Viện tiếp tục triển khai và thực hiện nhằm giới thiệu bộ giống tốt để phục vụ sản xuất nho của tỉnh nhà.
Công Kiên